Hava Hukuku

Yanıt Açıklaması: 487/2009 sayılı Tüzüğe göre, Komisyon Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma’nın 101(1) (eski madde numarası 81(1)) maddesine göre yasaktan muaf olan belli anlaşma, karar ve uyumlu eylemlerle ilgili tüzük kabul edebilir. Komisyon özellikle aşağıdaki konularla ilgili anlaşma, karar ve uyumlu eylemlere yönelik grup muafiyetlerini kabul edebilir: • Hava yolu işletmelerinin uçuş tarifelerinin ortak planlaması ve koordinasyonu. • Tarifeli hava yolu taşımacılığı hizmetlerinde yolcu, bagaj ve yük taşımacılığının fiyat tarifeleri hakkında danışma. • Yeni açılmış ve yoğunluğu düşük, tarifeli hava yolu taşımacılığı hatlarında (Pazara erişimin ve/veya pazara girişin tüm hava yolu işletmeleri için yeni olduğu hava yolu pazarlarında) ortak uçuş faaliyetlerinin düzenlenmesi. • Havaalanlarında ve havaalanı planlamasında (programlamada) slot tahsisi; Komisyon 18 Ocak 1993 ve 95/93 sayılı topluluk havaalanlarında slot tahsisi için ortak kurallar hakkında Konsey Tüzüğü ile uyumlu olmaya dikkat etmelidir. • Hava taşımacılığı kapsamında faaliyet gösteren işletmelerin, uçuş tarifelerinin belirlenmesi, rezervasyon ve biletleme işlemlerine ilişkin bilgisayarlı rezervasyon sistemlerinin ortak satın alımı, geliştirilmesi ve işletilmesi; komisyon 24 Temmuz 1989 tarih ve 2299/89 sayılı bilgisayarlı rezervasyon sistemleri için davranış kodu hakkında Konsey Tüzüğü ile uyumlu olmaya dikkat etmelidir

Yanıt Açıklaması: Uluslararası sivil hava aracı ticaretini özgürleştirmek sözleşmenin amaçları arasında değildir.

Yanıt Açıklaması: Yolcu sayısındaki bu artış belli problemlere sebep olmaktadır. Örneğin hava trafiğinin kalabalık olması yüzünden gecikmeler artmaktadır. Daha kalabalık ve daha büyük havaalanları, kapılar ve terminaller arasında daha uzun yürüyüş mesafeleri ile yolcular için uçuşun kaçırılması ya da bagajın kaybı risklerini arttırmaktadır. Öte yandan artan üst geçişleri ise ülkelerin hava sahalarından sorumlu kurumunun gelirlerini arttırmaktadır. Dolayısıyla artan yolcu trafiğinin olumsuz bir sonucu değil olumlu bir sonucudur.

Yanıt Açıklaması: Uçağa Kabul Edilmeme, Uçuş iptali ve gecikmelerinde yolcu hakları, Hava yolu ile Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmelik (kısaca Yolcu Hakları Yönetmeliği) ile düzenlenmiştir. İlgili yönetmelik 3 Aralık 2011 tarihli ve 28131 sayılı Resmî Gazete ile yayımlanmış ve 1 Ocak 2012 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Roma Sözleşmesi’nin 11. maddesinde işletenin sorumluluğunun sınırları çizilmiştir. Bu sınırlama, her bir olay için hava aracı başına olacak şekilde sınırlandırılmıştır. İlgili maddede, hava aracının ağırlığı arttıkça “işleten”in sorumluluk sınırının arttığını görmekteyiz. Bununla birlikte, hava aracı birden fazla kaza yapmışsa hava aracını “işleten” Sözleşme’de öngörülen meblağlardan çok daha büyük meblağları ödemek zorunda kalacak ve bu durumda sorumluluğun sınırlı olması gibi kendi lehine olan bir durumdan faydalanamayacaktır. Yine Sözleşme’nin 11/2. maddesinde cismani^ zararlar ha^linde yani ölüm ve yaralanmalarda şahıs başına belli bir meblağın üstüne çıkılamayacağı hüküm altına alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Önceden planlanmış olan ve en azından bir yerin rezerve edildiği bir uçuşun gerçekleştirilmemesini ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Türk Sivil Havacılık Kanunu m.57 uyarınca, sivil uçak sicilinde ve verilecek tescil belgesinde yer verilecek kayıtlar sayılmıştır. Bu kayıtlarda değişiklik olduğu takdirde, ilgilinin, en geç on beş gün içinde başvurarak, yeni durumu sicile ve kayıt belgesine işletmesi zorunludur.

Yanıt Açıklaması: Anlamı karşılıklı anlaşma ve uluslararası trafik hariç tarifeli ücretlere hükümetin karışmamasıdır. Bu prensipleri somutlaştıran ilk anlaşma 1957 tarihli ABD-Hollanda Hava Ulaştırma Anlaşması ile ilgili Protokol’dür. 31 Mart 1978 tarihinde Washington’da imzalanmıştır

Yanıt Açıklaması: Hâkim Durum: Belirli bir piyasadaki bir veya birden fazla teşebbüsün, rakipleri ve müşterilerinden bağımsız hareket ederek fiyat, arz, üretim ve dağıtım miktarı gibi ekonomik parametreleri belirleyebilme gücü

Yanıt Açıklaması: 1971 Montreal Konferansı’nda,“Sivil Havacılığın Güvenliğine Karşı Kanun Dışı Eylemlerin Önlenmesine İlişkin Montreal Sözleşmesi” kabul edilmiştir. Türkiye sözleşmeye taraftır.

Yanıt Açıklaması: Rekabete ilişkin ilk yasal düzenleme fikri XIX. yüzyılın ortalarında Amerika Birleşik Devletleri (ABD)’nde ticari hayatta tröstleşme eğilimlerinin artması üzerine tartışılmaya başlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Trafik haklarını genişleten düzenlemeler, kapasite ve tarifeler konusunu içermemektedir

Yanıt Açıklaması: Plastik Patlayıcıların Teşhisi Amacıyla İşaretlenmesi Sözleşmesi olan 1991 tarihli Montreal Sözleşmesi yapılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Rekabet hukukunun ilk doğduğu yer olan ABD, daha sonra geliştiği ve tam üyelik için uyum sürecinde olduğumuz Avrupa Birliği ve ülkemizdeki tarihsel gelişimine bakılacaktır.

Yanıt Açıklaması: RKHK’nun 3. maddesinde “Teşebbüs; piyasada mal veya hizmet üreten, pazarlayan, satan gerçek ve tüzel kişilerle bağımsız karar verebilen ve ekonomik bakımdan bir bütün teşkil eden birimler” olarak tanımlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Rekabet: Mal ve hizmet piyasalarındaki teşebbüsler arasında özgürce ekonomik kararlar verilebilmesini sağlayan yarıştır.Anti tröst: Ekonomide tekelleşmeye engel olma,tekelleşmenin karşıtı.Oligopol: Bir malın birkaçsatıcısının mevcut olduğu piyasadır.Monopol: Bir malın tek bir satıcısının bulunduğu piyasadır. Deregülasyon: Belli bir alanda devlet kısıtlamalarının azaltılması ya da tamamen kaldırılması durumudur.

Yanıt Açıklaması: Hava aracının işletme el kitabında ve tip sertifikasında kalkmasına yetki verilen yakıt ve her türlü yükü ihtiva eden azami ağırlığı ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Avrupa Birliğinde hava yoluyla seyahatlerde yolcu haklarına ilişkin ilk düzenleme 1991 yılında yapılmıştır.

Yanıt Açıklaması: ABD ve AB rekabet otoriteleri arasında rekabeti bozan durumlar için büyük ölçüde iş birliği içinde hareket edilmesine rağmen arada sırada anlaşmazlıklar da olmaktadır. Bunun en çarpıcı ve en dikkat çekici örneği GE/Honeywell davasıdır. General Electric ve Honeywell şirketleri arasındaki birleşme kararı, ABD rekabet otoriteleri tarafından onaylanırken AB Komisyonu tarafından AB Rekabet Hukuku ile uyumsuz olduğu gerekçesiyle onaylanmamıştır. Birleşme kararı, lider uçak motoru üreticisi GE’nin lider havacılık ürünleri üreticisi Honeywell’i devralmasını içermekteydi. Komisyon önerilen devralmanın GE’nin büyük jet motoru pazarındaki hakim durumunu güçlendireceği ve havacılık ürünleri pazarında hakim durum yaratacağı sonucuna varmıştır. Komisyon özellikle Honeywell’in, GE’nin finansal gücünden faydalanacağı (GE sermayesi yoluyla), GE’nin havaaracı satın alma, finanse etme ve leasing hizmetleri yoluyla ve indirimli ürün zincirleri yoluyla dikey birleşmeler için potansiyel oluşturacağı kanaatine varmıştır. Komisyonun kararı ABD rekabet otoriteleri tarafından eleştirilmiştir. Onlara göre; GE zaten büyük jet motoru pazarında hakim durumdadır ve birleşme ne bu hakim durumu güçlendirir ne de havacılık ürünleri pazarında hakim durum yaratır. Honeywell’in rakipleri finansal olarak sağlam yapıdadır, karşı strateji izleyebilirler. Honeywell’in ana müşterileri olan Boeing ve Airbus şirketleri de pazarda yoğun bir rekabet içindedirler. GE/Honeywell işlemi sonucunda ABD rekabet otoriteleri tarafından yapılan açıklamalara göre, ABD ve AB arasında aykırı birleşmeler ve bunların etkileri üzerine büyük bir fikir ayrılığı ortaya çıkmıştır. AB’nin aykırı birleşmelere yaklaşımı, ABD rekabet politikasının temel ilkeleri ile çelişmektedir. ABD rekabet hukuku rakipleri değil rekabeti korumaktadır.

Yanıt Açıklaması: Genel Riskler Sözleşmesi’nin genel olarak amacı, bir devletin hava sahasına hukuka aykırı bir şekilde giren bir hava aracının söz konusu eyleminin sonucu olarak, yeryüzünde bulunan üçüncü kişilere verdiği zararın tazmin koşullarını düzenlemektir. A