Hava Hukuku

Yanıt Açıklaması: ICAO (Uluslararası  Sivil Havacılık Örgütü), uluslararası hava taşımacılığı alanında düzenleme yapma yetkisine sahip teşkilat olarak, dünya çapında hava taşımacılığında liberalizasyon hakkında çalışmaları başlatmıştır.

Yanıt Açıklaması: Tazminat ödeme yükümlülüğü aşağıdaki durumlarda ortadan kalkar: • İptal en az iki hafta önce yolcuya bildirilirse, • İptal iki hafta ile yedi gün arasında yolcuya bildirilir ve iptal edilen uçuşun yerine önerilen alternatif uçuşun orijinal uçuşa göre kalkış saati iki saat, varış saati dört saat gecikmeden az ise, • İptal uçuştan önceki yedi gün içinde yolcuya bildirilirse ve iptal edilen uçuşun yerine önerilen alternatif uçuşun saati orijinal uçuşa göre kalkış saati bir saat, varış saati iki saat gecikmeden az ise, Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Roma Antlaşması’nın 2. maddesinde, temel amaç “üye ülkeler arasında bir ortak pazarın yaratılması” olarak belirlenmiş ve 3. maddenin (g) bendinde ifadesini bulan “iç pazar dahilinde rekabetin bozulmamasını sağlayacak bir sistemin kurulması” bu amaca yönelik önemli araçlardan birisi olarak kabul edilmiştir. Bu çerçevede, Roma Antlaşması’nda Rekabet Politikası başlığı altında ayrı bir bölüme yer verilmiştir. Bu bölümde yer alan ve teşebbüsler arası rekabeti kısıtlayıcı uygulamaları düzenleyen ve hâkim durumdaki teşebbüslerin bu hâkim durumlarını kötüye kullanmalarını yasaklayan maddelerle teşebbüslere uygulanacak rekabet kuralları düzenlenmiştir. Ancak, Roma Antlaşması, imzalandığı dönemin şartları nedeniyle, teşebbüsler arasında gerçekleşen ve hâkim durum yaratma ya da mevcut bir hâkim durumu güçlendirme yoluyla rekabeti önemli ölçüde kısıtlayan birleşme ya da devralmalara ilişkin bir düzenlemeden yoksun kalmıştır. Bu eksiklik, uzun çabalar sonucunda üzerinde anlaşmaya varılan 4064/89 Sayılı Birleşme Tüzüğü’nün 1990 yılında yürürlüğe girmesi ile giderilmiştir. 2004 yılında ilgili tüzüğü yürürlükten kaldıran 20 Ocak 2004 tarih ve 139/2004 sayılı Birleşme Tüzüğü yürürlüğe girmiştir (Rekabet Kurumu Faaliyet Raporu, 2006). Roma Antlaşması’nda yer alan rekabet kurallarını ulusal rekabet kanunlarından ayıran önemli iki özellik; ilk kez rekabete ilişkin uluslar üstü bir düzenleme olması ve temel amacının, üye ülkeleri içeren ortak bir pazar yaratılmasıdır. Roma Antlaşması’nın yürürlüğe girmesinden sonra birçok üye ülke Roma Antlaşması’nda ve ikincil mevzuatta öngörülen düzenlemelere paralel olarak kendi ulusal rekabet kanunlarını çıkarmış ya da değiştirmişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Roma Sözleşmesi’nin 11. maddesinde işletenin sorumluluğunun sınırları çizilmiştir. Bu sınırlama, her bir olay için hava aracı başına olacak şekilde sınırlandırılmıştır. İlgili maddede, hava aracının ağırlığı arttıkça “işleten”in sorumluluk sınırının arttığını görmekteyiz.

Yanıt Açıklaması: Herhangi bir şahıs, kanuna aykırı ve kasıtlı olarak;a) Uçuş hâlindeki bir uçakta bulunan bir şahsa karşı uçağın emniyetini tehlikeye düşürmesi muhtemel bir şiddet hareketinde bulunursa b) Servisteki bir uçağı tahrip eder veya böyle bir uçağı uçamayacak hâle getirecek şekilde veya uçuş hâlinde emniyetini tehlikeye düşürmesi muhtemel bir hasara uğratırsa c) Servisteki bir uçağa, bu uçağı tahrip etmesi muhtemel olan veya onu uçamayacak hâle getirecek veya uçuş hâlinde emniyetini tehlikeye düşürmesi muhtemel olacak şekilde hasara uğratabilecek bir cihaz veya maddeyi herhangi bir şekilde koyar veya koydurtursa d) Hava seyrüsefer kolaylıklarını tahrip eder veya hasara uğratır veya bunların işletilmesine müdahale ederse ve bu fiillerden biri uçuş hâlindeki uçağın emniyetini tehlikeye düşürebilecek mahiyette ise,e) Yanlış olduğunu bildiği bilgiler vermek suretiyle uçuş hâlindeki bir uçağın emniyetini tehlikeye düşürürse, suç işlemiş olur.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası standartlara ilaveler yapılması halinde aynı ilaveyi kabul etmeyen Devlet, uluslararası standarda yapılan ilaveden itibaren 60 gün içinde Konseyi bundan haberdar etmek zorundadır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye' nin taraf olduğu uluslararası işletmeler uyarınca üçüncü kişilere verilen zararlarda Ulaştırma Bakanlığı ilgilenir. Doğru cevap C' dir.

Yanıt Açıklaması: Bir hava aracının havada veya yerde, hareket halinde veya hareketsiz olması fark etmeksizin, bir uçuşun doğrudan amaçlarına yönelik olarak faaliyete geçirilmesi, hava aracının işletilmesi şeklinde kabul edilir.

Yanıt Açıklaması: Engelli veya hareket kabiliyeti kısıtlı kişiler uçağın kalkış saatinden en az 48 (kırk sekiz) saat öncesinde yardım talebini ilgili hava taşıma işletmesine bildirmiş olması koşuluyla yardım hakkına sahiptir. Doğru cevap D'dir

Yanıt Açıklaması: Yolcu hakları kapsamında ele alınabilecek diğer bir düzenleme de Hava Yolu Bilet Satışları Genelgesi’dir. 36738619-501.98/E.1067 sayılı Hava Yolu Bilet Fiyatları, Rezervasyon, Satın Alma ve Tanıtım Faaliyetleri Genelgesi kısaca Hava Yolu Bilet Satışları Genelgesi 27.07.2015 tarihinde yayımlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Yolcu, posta ve yük taşıyan ilk hava yolu şirketleri Birinci Dünya Savaşı’ndan hemen sonra kurulmuştur. 8 Şubat 1919 tarihinde ilk Fransız Hava Yolu şirketi Lignes Aerennes Farman kurulmuş ve Paris ile Londra arasında düzensiz uçuşlara başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Plastik patlayıcıların teşhisi amacıyla işaretlenmesi sözleşmesi 1991 yılında imzalanırken bu girişimlerin başlangıcında 1988' de İskoçya' da Pan-Am Havayollarına ait uçağın patlatılması etkili olmuştur.Doğru cevap B' dir.

Yanıt Açıklaması: Bir uçak, belirli bir uçuş için yer personeli veya mürettebat tarafından uçuş öncesi hazırlıklara başlanılması ile inişten sonraki yirmi dört saat içerisinde serviste kabul edilir. Doğru cevap D' dir.

Yanıt Açıklaması: Sözleşmeye göre, herhangi bir kimsenin yasadışı ve kasıtlı olarak aşağıdaki eylemleri gerçekleştirmesi suç teşkil eder:a) Uçuş hâlindeki bir uçakta bulunan bir kimseye karşı, uçağın emniyetini tehlikeye düşürmesi muhtemel bir şiddet hareketinde bulunmak veya b) Hizmette olan bir uçağı tahrip etmek veya böyle bir uçağı uçamayacak hâle getirecek veya uçuş hâlinde emniyetini tehlikeye düşürmesi muhtemel bir hasara uğratmak veya c) Hizmette olan bir uçağa, bu uçağı tahrip etmesi muhtemel olan veya onu uçamayacak hâle getirecek veya uçuş hâlinde emniyetini tehlikeye düşürmesi muhtemel olacak şekilde hasara uğratabilecek bir cihaz veya maddeyi, herhangi bir şekilde koymak veya koydurtmak veya d) Hava seyrüsefer teçhizat ve hizmetlerini tahrip etmek veya hasara uğratmak veya bunların işletilmesine müdahale etmek veya bu fiillerden herhangi birinin uçuş hâlindeki uçağın emniyetini tehlikeye düşürebilecek mahiyette olması veya e) Yanlış olduğunu bildiği bilgileri vermek suretiyle uçuş hâlindeki bir uçağın emniyetini tehlikeye düşürmek.

Yanıt Açıklaması: tasarı 9 Şubat 1971 tarihinde Guatemala City’de toplanan uluslararası Hava Özel Hukuku Konferansı’nda sunulmuş ve 21 devletin imzasıyla 8 Mart 1971 tarihinde imzalanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Sözleşmenin 11. maddesinde uçak kaçırmaya ilişkin genel bir tanım yer almasına karşın Tokyo Sözleşmesi’nde özellikle 1940’lı yıllardan itibaren artmaya başlayan uçak kaçırma eylemlerine ilişkin özel bir başlık yoktur. Bu tür bir düzenlemeye duyulan ihtiyacı karşılamak amacıyla, 1970 Lahey Sözleşmesi ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Lahey Sözleşmesi hem iç hat hem dışa hat uçuşlarını kapsamakla birlikte askeri amaçlı uçaklar, gümrük ve polis hizmetlerinde kullanılan uçaklar sözleşme hükümlerden muaftır. Doğru cevap B' dir.

Yanıt Açıklaması: Müştereken ve müteselsil sorumluluk, belli başlı üç hâlde Sözleşme’de karsımıza çıkmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası hukuka göre, hava yolu kaptan pilotu ve uçuş personelinin sorumluluğu Varşova Konvansiyonu, Lahey Protokolü, Guadalajara Konvansiyonu, Guatemala Protokolü, 1952 Roma Konvansiyonu ve 1978 Montreal Protokolü, 1999 Montreal Konvansiyonu’nda düzenlenmiştir. Bu nedenle doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Yanlış olduğunu bildiği bilgileri vermek suretiyle uçuş hâlindeki bir uçağın emniyetini tehlikeye düşürmek suç teşkil edecektir.