Hava Trafik Kontrol Hizmetleri

Yanıt Açıklaması: Şekil 4.5'e göre doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Wilbur Wright ve Orville Wright olarak bilinen Wright kardeşler, 1903 yılında havadan ağır hava aracı ile ilk başarılı uçuş denemesini gerçekleştirmişlerdir.

Yanıt Açıklaması: 1930’lu yılların başlarında hava trafik kontrolü için organize edilmiş bir yapıya gereksinim duyulmuyordu. Bütün uçuşlar gündüz ve iyi hava koşullarında yapılıyordu. O dönemde çarpışmaların önlenmesindeki temel hava trafik kuralı “gör ve görün” prensibi idi. Bu prensibe göre pilotlar uçtukları bölgelerdeki bulutlardan uzaklaşarak ve en az 3 mil (5,5 km.) görüş olduğu zaman uçabiliyorlardı.

Yanıt Açıklaması: Uçuş bilgi hizmeti yayınları başlıca üç tiptedir. Bunlar: 1. Yüksek Frekans (HF: High Frequency) 2. C¸ok Yüksek Frekans (VHF: Very Hight Frequency) 3. Otomatik, Terminal Bilgi Hizmeti (ATIS: Automatic Terminal Information Service)

Yanıt Açıklaması: Hava trafik sisteminin başlıca girdilerinden biri de insan gücüdür. Sistemlerin hizmet üretebilmelerinde en önemli kaynak insandır. Kalifiye işgücüne ihtiyaç duyulan hava trafik sisteminde insan kaynağı daha da çok önem kazanmaktadır. Hava trafik sisteminin diğer girdileri, insan girdisi olmadan hava trafik kontrol hizmetlerini gerçekleştiremezler. Yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Ulaştırma çeşitli vasıtalarla (araçlarla) gerçekleştirilebilir. Buna göre başlıca ulaştırma tipleri şunlardır: 1. Karayolu ulaştırması 2. Demiryolu (raylı sistem) ulaştırması 3. Denizyolu (suyolu) ulaştırması 4. Boru hattı ulaştırması 5. Havayolu ulaştırması

Yanıt Açıklaması: UTC (Coordinated Universal Time-Koordine Edilmiş Evrensel Zaman), havacılıkta zamanda uyum sağlamak amacıyla kullanılan uluslararası saattir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Günümüzde, sivil havacılıkta kullanılan radyo seyrüsefer cihazlarından en yaygın olanları VOR, DME, NDB ve ILS’tir

Yanıt Açıklaması: Hava sahası, hava araçlarının seyrüseferlerini gerçekleştirdikleri ortamdır.

Yanıt Açıklaması: Sistemin planlanması dediğimiz, hava sahası yapısı ve hava trafik kontrol (ATC-Air Traffic Control) usullerinin yeniden yapılandırılması gibi işlemler (en az 5 yıl vadeli, uzun vadeli) olup, bunu sistemin durumuna göre yapılacak uçuş tarifelerinin planlanması işlemi izler.

Yanıt Açıklaması: Hava trafik yönetimi bu amaçlarını üç bileşeni ile birlikte yerine getirir. Bu bileşenler; hava trafik hizmetleri, hava sahası yönetimi ve hava trafik akış ve kapasite yönetimidir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap B'dir. Manevra sahası, bir meydanın apronlar hariç uçakların kalkış, iniş ve taksi hareketleri için kullanılan kısmıdır. SIGMET (Significant Meteorological Information), FIR içerisinde meydana gelen veya meydana gelmesi beklenen ve uçuş emniyetini etkileyebilecek önemli meteorolojik olayların raporlanmasıdır. AIRMET (Airmen’s Meteorological Information), FIR içerisinde meydana gelen veya meydana gelmesi beklenen ve alçak seviyedeki uçuşların emniyetini etkileyebilecek önemli meteorolojik olayların raporlanmasıdır. UTC (Coordinated Universal Time-Koordine Edilmiş Evrensel Zaman), havacılıkta zamanda uyum sağlamak amacıyla kullanılan uluslararası saattir. UTC zaman sistemi Zulu zaman ya da GMT (Greenwich Mean Time) olarak da bilinir. Örneğin; Türkiye’de yaz saati uygulamasında geçerli olan zaman UTC’ye göre üç saat ileri, kış döneminde geçerli olan zaman ise UTC’ye göre iki saat ileridir. Yani UTC olarak saat 10:00 iken; Türkiye’de yazın saat 13:00, kışın ise 12:00’dir. Altimetre (altitude meter = altimeter), en basit anlamıyla, hava aracının irtifasını ölçmeye yarayan alettir.

Yanıt Açıklaması: Hava trafik sistemlerinin ürünü olan hava trafik hizmetleri bir nesne olmayıp başarım ya da hareketler olduğu için elle tutulamaz, dokunulamaz. Bu nedenle hava trafik hizmetleri stoklanamaz. Üretimi ve tüketimi eş zamanlıdır. Dolayısıyla, bir hava trafik sisteminde talepteki dalgalanmaların yönetilmesi oldukça zordur. Örneğin, özellikle turizm bölgeleri için yaz aylarında hava trafik talebi önemli bir artış gösterirken kışın bu talep azalır. Ancak bir hava trafik sisteminin kapasitesi yani hizmet verebileceği trafik sayısı yıl boyunca aynıdır. Hava trafik hizmetleri türdeş değildir. Hava trafik hizmetleri genellikle hava trafik sistemindeki insanlar tarafından üretilen performanslar olduğu için aynı hizmetin iki ayrı sunumu aynı değildir. Hizmeti sunan hava trafik kontrolörüne göre kalite değişebilir. Hatta aynı kontrolörün sunduğu hizmetin kalitesi günden güne, saatten saate farklılık gösterebilir. Ayrıca, aynı hizmetten yararlanan farklı kullanıcılara göre kalite algısı değişebilir. Aynı hava sahasında, aynı yolları kullanarak, aynı kontrolörden ve aynı zaman diliminde hava trafik hizmeti alan iki pilotun hizmetle ilgili düşünceleri farklı olabilir. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Hava trafik sisteminin girdileri: 1. Hava sahası, 2. Hava alanı, 3. Teknik donanım, 4. Hava araçları ve 5. İnsan gücüdür.

Yanıt Açıklaması: Pist, bir kara meydanında uçakların iniş ve kalkışları için hazırlanmış dikdörtgen şeklinde belirlenmiş bir sahadır. Apron, bir kara meydanında uçakların yolcu, posta ve kargo yükleyip boşaltmaları, akaryakıt ikmalleri, park etmeleri veya bakımlarının yapılabilmesi amacıyla belirlenmiş sahadır. Taksi yolu ise bir kara meydanında uçakların taksi hareketi için hazırlanmış ve meydanın bir bölümünden diğer bir bölümüne bağlantı sağlamak amacıyla belirlenmiş yoldur.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap A'dır.Havacılıkta acil durum hâllerinin İngilizce kısaltmaları da oldukça sık kullanılır. Bu açıdan kısaltmaların bilinmesinde büyük yarar vardır. Buna göre; şüphe halinin İngilizce kısaltması olarak INCERFA, alarm halinin İngilizce kısaltması olarak ALERFA ve tehlike halinin İngilizce kısaltması olarak DETRESFA kelimeleri kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Trafik akışının verimli olabilmesi, hava trafik hizmet birimleri arasındaki sürekli koordinasyona bağlıdır. Koordinasyon olmadan planlama fonksiyonun da bir anlamı yoktur.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de Ankara-Esenboğa, İstanbul-Atatürk, İstanbul-Sabiha Gökçen, İzmir-Adnan Menderes, Antalya, Muğla-Dalaman ve Muğla-Milas/Bodrum Hava Limanlarında sesli ATIS yayını yapılmaktadır. Bu yayınlar belirli frekanslar üzerinden (MHz. olarak) yürütülmekte ve yayınlar her saat başı yenilenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Hava trafik hizmeti; uçuş bilgi hizmeti, ikaz (uyarı) hizmeti, hava trafik tavsiye hizmeti, hava trafik kontrol hizmeti (saha kontrol hizmeti, yaklaşma kontrol hizmeti veya meydan kontrol hizmeti) anlamlarında kullanılan genel bir terimdir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Yöneltme, sistemdeki sektör sayısına, sektör karmaşıklığına, otomasyon düzeyine ve sistemin organizasyon yapısına bağlı olarak yapılır. Doğru cevap D'dir.