Hava Trafik Kontrol Hizmetleri

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de Ankara-Esenboğa, İstanbul-Atatürk, İstanbul-Sabiha Gökçen, İzmir-Adnan Menderes, Antalya, Muğla-Dalaman ve Muğla-Milas/Bodrum Hava Limanlarında sesli ATIS yayını yapılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Emniyet, pist konumu veya hava trafik şartları farklı yönde bir seçimi gerektirmedikçe normal olarak bir uçak rüzgâr içine doğru (önden rüzgâr alarak) iniş ve kalkış yapar. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Hava trafik hizmetlerinin amaçları şunlardır: 1. Uçaklar arasındaki çarpışmaları önlemek, 2. Manevra sahasındaki uçakların o sahadaki mânialarla çarpışmasını önlemek, 3. Düzenli bir trafik akışını sürdürmek ve hızlandırmak, 4. Uçuşların emniyetli ve etkili bir şekilde yürütülebilmesi için faydalı tavsiye ve bilgileri sağlamak, 5. Arama-kurtarmaya ihtiyaç duyan uçakla ilgili olarak ilgili kuruluşları uyarmak ve istenildiğinde bu kuruluşlara yardımcı olmak. Bölgeler arasındaki farklılıkları azaltmak, hava trafik yönetiminin amaçları arasında yer alır. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Havayolu ulaştırma sisteminin gelişimi, hava trafik sisteminin gelişimiyle doğrudan ilgilidir. Havayolu ulaştırma sisteminin gelişebilmesi için, hava trafik sisteminin kapasitesi artan trafik talebini karşılayabilmelidir. Dolayısıyla, hava trafik sistemi havayolu ulaştırmasının gelişimine paralel bir gelişme göstermelidir. Örneğin, belirli bir zaman diliminde belirli bir hava sahasına giren uçakların veya hava alanına iniş kalkış yapan uçakların tümüne hizmet verilebilmelidir. Bunun tersi durumlarda ise yani kapasite yetersizliği söz konusu olduğunda tıkanıklık, gecikme ve hizmet aksaklıkları ortaya çıkar. Bu durum havayolu işletmeleri için yolcu tatminsizliklerine ve maliyet artışlarına neden olur. Örneğin, hava trafik sisteminin kapasite yetersizliği nedeniyle uçakların ekonomik olmayan uçuş seviyelerinde uçmaları, yerdeki ve havadaki beklemeler ve uçuş yolu değişiklikleri havayolu işletmeleri için maliyet artışı getirir. Kapasite yetersizliği, belirli bir zamanda bir hava alanına inen kalkan veya belirli bir hava sahasını kullanan uçak sayısının azalmasına neden olur. Hava trafik sistemi aynı zamanda hava araçlarındaki teknolojik gelişmelere de paralel bir gelişme içerisinde olmak durumundadır. Örneğin hava trafik sistemi, çok ileri teknolojide seyrüsefer donanımına sahip uçaklara cevap verebilecek bir yer donanımına sahip olmalıdır. Hava trafik sistemi, yetersiz olması durumunda doğrudan havayolu ulaştırmasının gelişiminin yavaşlamasına neden olabilecek bir alt sistemdir. Yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Şüphe hâli a. Uçakla son haberleşmenin yapılmasından sonraki 30 dakika içinde hiçbir haberleşme bağlantısı kurulamamışsa veya 30 dakika geçmiş olmasına rağmen haberleşme bağlantısı sağlamak için yapılan girişimler başarılı olamamışsa (hangisi daha önce ise) veya b. Bir uçak son bildirdiği veya hava trafik hizmet ünitelerince hesaplanan muhtemel varış zamanına göre 30 dakika geçmiş olmasına rağmen iniş yapmamışsa (hangisi daha sonra ise) şüphe hâli ilan edilir.

Yanıt Açıklaması: Hava trafik sistemi, havayolu ulaştırma sistemini oluşturan en önemli alt sistemlerden biridir. Sistemler, bir sistem hiyerarşisi şeklindedirler. Bu nedenle, hava trafik başlı başına bir sistem oluştururken, havayolu ulaştırma sistemi içinde bir alt sistem olarak karşımıza çıkar. Hava trafik sistemi; uçuş faaliyetlerinin emniyetli, verimli ve ekonomik bir şekilde yürütülebilmesi için, hava araçlarının yerdeki ve havadaki sevk ve idarelerinin gerçekleştirildiği bir sistemdir. Hava trafik sistemi, hava trafik hizmetlerinin sağlanabilmesi için hava sahası, hava alanı, hava seyrüseferi teknik donanımı, hava araçları ve insan gücü unsurlarını bir araya getiren bir hizmet üretim sistemidir. Yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Her meydan için bir geçiş (intikal) seviyesi (TL: Transition Level) vardır. Geçiş seviyesi; ilgili meydan(lar) için tespit edilen geçiş irtifası (TA: Transition Altitude) üzerindeki kullanılabilir en düşük ilk uçuş seviyesidir. İstanbul-Atatürk Meydanı için geçiş irtifası 10000 feet, Antalya Meydanı için geçiş irtifası 15000 feet olarak tespit edilmiştir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Altimetre; en basit anlamıyla hava aracının irtifasını ölçmeye yarayan alettir.

Yanıt Açıklaması: Hava trafik kontrol hizmetinin sunulmasında etkili olan diğer temel faktör ise hava sahası sınıfıdır. Farklı sınıftaki hava sahalarında farklı şekillerde hava trafik kontrol hizmeti verilir. Hava trafik kontrol hizmeti; 1. A,B,C,D ve E sınıfı hava sahası içindeki bütün IFR uçuşlara, 2. B,C ve D sınıfı hava sahası içindeki bütün VFR uçuşlara, 3. Bütün özel VFR uçuşlara, 4. Kontrollü meydanlardaki bütün meydan trafiğine sağlanır.

Yanıt Açıklaması: Alarm hali; İniş izni verilmiş bir uçak, tahmini iniş zamanından sonraki 5 dakika içinde iniş yapmamışsa ve haberleşme bağlantısı yeniden kurulamamışsa ilan edilir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Sesli ATIS yayınları, VHF hava-yer haberleşme kanallarındaki yoğunluğun azaltılmasına ihtiyaç duyulan meydanlarda sağlanır. Sesli ATIS yayınları bir ILS’in ses kanalı üzerinden yapılamaz. Sesli ATIS’te yayın sürekli tekrarlanır. Yayınlar İngiliz dilinde yapılır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Stratejik Akış Yönetimi: Uçuş gününden 7 gün veya daha öncesinden (aylar öncesinden) başlar. Bu aşamada araştırma, planlama ve koordinasyon faaliyetlerinin yapılır. Ön-Taktik Akış Yönetimi: Ağ Operasyon Planı portalı vasıtasıyla yayınlanan hava trafik akış ve kapasite yönetimi Günlük Planıdır. Bu aşamada hava trafik akış ve kapasite yönetimi önlemlerinin uygulanma gereksinimi analizi yapılır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Uyarı hizmeti (Alerting Service), arama ve kurtarmaya ihtiyaç duyan uçaklar hakkında ilgili kuruluşları haberdar etmek ve gerektiğinde bu kuruluşlara yardımcı olmak amacıyla sağlanan bir hizmettir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: ATM’in amacı; • Emniyet seviyesinin artırılması, • Düzen seviyesinin artırılması, • Kapasiteyi artırırken hava alanı ve hava sahası operasyonlarının verimliliğinin artırılması, • Kullanıcı tercihli uçuş yörüngeleri ve tarifeler ve • Bölgeler arasındaki farklılıkların azaltılması olmalıdır.

Yanıt Açıklaması: 1930’lu yılların başlarında uygulanan bu prensibe göre pilotlar uçtukları bölgelerdeki bulutlardan uzaklaşarak ve en az 3 mil (5,5km.) görüş olduğu zaman uçabilirlerdi. Bu nedenle doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Slot; hava alanı tesislerinin belirli bir zaman dilimi için havayolu şirketine önceden tahsis edilmesidir. Başka bir deyişle, o zaman dilimi için hava alanı yer tesislerinin kendilerine ayrılmasıdır. Ayrıca, h er bir havayolu taşıyıcısı için hava alanına gidiş için belirlenmiş slotuna uygun hava sahası slotu vardır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Rüzgâr çorabındaki her bir şerit (bant) yaklaşık 5 knots rüzgâra karşılık gelir. Dolayısyıla doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Hava trafik kontrol hizmetinin sunulmasında temel olarak uçuş şartları ve hava sahası sınıfları faktörleri etkilidir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Uçuş bilgi hizmeti süreç yapısında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Hava trafik kontrol sisteminin kapasitesini belirleyen faktörler: 1. Hava sahası kısıtlayıcısı, 2. Teknik olanaklar ile ilgili kısıtlayıcılar, 3. Prosedür kısıtlayıcıları, 4. Kontrol iş yükü kısıtlayıcısı ve 5. Hava araçlarının performans karakteristikleridir.