Havaalanı Sistemi

Yanıt Açıklaması: Bu genel sınıflandırmanın yanında Türkiye’de havaalanı terminal binalarında bir sınıflandırma söz konusudur. FAA benzeri bu sınıflandırmada terminal binaları; yolcu kapasiteleri ve kullanım amaçlarına göre 4 farklı grupta sınıflandırılmıştır: A Grubu Havaalanları: Havaalanı işletmecisi dışında Yap İşlet Devret Modeli kapsamında veya diğer bir şekilde işletilen, yıllık terminal yolcu kapasitesi 3.000.000 ve üzerinde olan havaalanlarıdır. B Grubu Havaalanları: Havaalanı işletmecisi dışında Yap İşlet Devret Modeli kapsamında veya diğer bir şekilde işletilen, yıllık yolcu kapasitesi 2.999.999’a kadar olan havaalanlarıdır. C Grubu Havaalanları: Genel Protokol kapsamında sivil-askeri müşterek olarak kullanılan yolcu terminalleri ile diğer sivil tesis ve hizmetleri içeren havaalanlarıdır. D Grubu Havaalanları: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından özel amaçlar için işletilmesi uygun görülen terminalleri içeren havaalanlarıdır.

Yanıt Açıklaması: İntermodal: Taşıma şekilleri değiştirilirken yük üzerinde herhangi bir işlem yapmadan birden fazla noktaya yükün birden fazla taşıma modeliyle taşınmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Havaalanı kara tarafı: Havaalanına erişim sistemi, yer ulaşım sistemi ile havaalanı terminali ve ilgili tesislerden oluşan havaalanı bölümüdür.

Yanıt Açıklaması: TODA:mevcut kalkış mesafesi, TORA:mevcut kalkış koşusu mesafesi, ASDA:mevcut hızlanıp durma mesafesi, LDA: mevcut iniş mesafesi ve CWY:aşma sahasını ifade etmektedir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Soruda verilmiş olan bilgilerden r, s ve e değerleri belirlenir. Buna  göre; r = 5000/1000 = 5, s = 25, e = 1, U = 3000’ dir. Daha sonra yukarıda verilmiş olan formüllerde bu değerleri ilgili yerlere koyarak sırasıyla R, S ve E değerleri hesaplanır. Buna göre; Rakım düzeltme faktörü: R = 0,07x 5 +1= 1,35 Yerel sıcaklık düzeltme faktörü: S = 0,01 x [25 - (15 - 1,981 x 5)] + 1 = 1,199 Pist eğim düzeltme faktörü: E = 0,10 x1 + 1 = 1,1 Hesaplanmış olan R, S ve E değerler ana denklemde yerine konarak referans saha uzunluğu elde edilir: Referans saha uzunlugu = 3000 ÷ (1,35 x 1,199 x 1,1) = 1684 m 1684 metrelik referans saha uzunluğu, referans kodu tablosunun ilk elemanına (kod numarası) bakıldığında havaalanı referans kodu 3 olarak belirlenir.

Yanıt Açıklaması: • Tek merkezli havaalanı ağı: Sistem, hub adı verilen çok büyük kapasiteli bir havaalanı ile büyük ölçüde merkezileştirilmiştir. Bu tür bir ağ yapısında hub niteliği taşımayan orta ve küçük ölçekli havaalanları arasındaki doğrudan uçuşlar yok denecek kadar azdır. Bu tür havaalanları arasındaki bağlantılar ve uluslararası uçuşlar, genelde ülkenin başkentine kurulan hub nitelikli merkez havaalanı üzerinden gerçekleştirilir. Merkez havaalanında yoğun uçak ve yolcu trafiği ile yüksek uçak doluluk oranları yaşanırken ülke genelindeki havayolu ağının daraldığı görülür. Bunun yanında yolcuya sunulan uçuş hizmetinin frekansı artarken, merkez havaalanındaki işlem süreleri yolcuyu rahatsız edici boyutlara ulaşabilir. • Çok merkezli havaalanı ağı: Burada büyük ölçekli merkezi havaalanları bölgelerdeki büyük şehirlere dağıtılmış durumdadır. Merkezi olmayan havaalanları arasındaki doğrudan seferler oldukça azdır. Tek merkezli havaalanı ağında görülen yoğun trafik, burada diğer merkezi havaalanlarına dağıtılmıştır. Bu sayede ulusal sistem içerisindeki önemli havaalanları arasında daha fazla sayıda doğrudan seferler düzenlenebilmektedir. Çok merkezli havaalanı ağında, trafik yükü hava sahası içerisinde daha dengeli dağılmıştır ve merkezi havaalanlarındaki yoğunluk azaldığı için yolcu işlem süreleri de düşmüştür. • Doğrudan uçuş ağı: Bu tip havaalanı ağında, hava taşımacılık hizmetlerinin büyük çoğunluğu, bir noktadan diğerine doğrudan gerçekleştirilir. Hava trafiği tamamen dağılmış bir durumdadır. Talebin az olduğu hatlarda, frekans ve uçak doluluk oranı düşüktür. Merkezi havaalanlarındaki uçak hareketi sayısı ise ilk iki sisteme göre daha azdır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E şıkkıdır. Yolcu profili faktörler arasında yer almaz.

Yanıt Açıklaması: Havalanı klavuzunda Havaalanı sahası, tesisleri, servisleri, ekipmanları, işletme prosedürleri, organizasyon yönetimi, emniyet yönetim bilgi sistemi yer almaktadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Birincil olmayan ticari hizmet veren havaalanları, yıllık en az 2.500 en fazla 10.000 yolcunun çıkış yaptığı havaalanlarıdır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Taktik planlama, stratejik plan içerisinde belirlenmiş amaçlara kısa ve orta vadede en iyi şekilde nasıl ulaşılabileceğinin ortaya konduğu süreçlerdir. Taktik planlama, stratejik planda belirtilen eylemlerin uygulanmasına odaklanır.

Yanıt Açıklaması: A Grubu Havaalanları: Havaalanı işletmecisi dışında Yap İşlet Devret Modeli kap­samında veya diğer bir şekilde işletilen, yıllık terminal yolcu kapasitesi 3.000.000 ve üzerinde olan havaalanlarıdır. B Grubu Havaalanları: Havaalanı işletmecisi dışında Yap İşlet Devret Modeli kap­samında veya diğer bir şekilde işletilen, yıllık yolcu kapasitesi 2.999.999’a kadar olan havaalanlarıdır. C Grubu Havaalanları: Genel Protokol kapsamında sivil-askeri müşterek olarak kullanılan yolcu terminalleri ile diğer sivil tesis ve hizmetleri içeren havaalanlarıdır. D Grubu Havaalanları: Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından özel amaçlar için işletilmesi uygun görülen terminalleri içeren havaalanlarıdır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Ulusal: Toplumun ulusal ve uluslararası pazarlara erişimini sağlayarak ulusal ve eyalet sistemini destekleyen havaalanlarıdır. Bölgesel: Eyalet çapındaki toplulukları eyalet içi pazarlara bağlayarak bölgesel eko­nomiyi destekleyen havaalanlarıdır. Yerel: Öncelikli eyalet içi pazarlardan diğer eyalet içi pazarlara erişim sağlayarak kamuyu destekleyen havaalanlarıdır. Temel: Toplumu ulusal havaalanı sistemine bağlayan ve genel havacılık faaliyetle­rini destekleyen havaalanlarıdır. Tanımlanmamış: Havacılık sistemine erişim sağlayan diğer havaalanlarıdır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap B şıkkıdır. Diğer seçenekler konununu tümünü içermemektedir.

Yanıt Açıklaması: Mânia sınırlama yüzeyleri şunlardır: iç yatay yüzey ve Konik yüzey Yaklaşma ve Geçiş yüzeyleri Kalkış tırmanma yüzeyi İç yaklaşma, İç geçiş ve Zorunlu olarak vazgeçilen iniş yüzeyi Bunlar arasında Kalkış tırmanma yüzeyi;  bir uçağın emniyetli kalkışı için mümkünse mânialardan arındırılması, mümkün değilse mâniaların işaretlenip ışıklandırılması gereken bölgeyi tanımlamaktadır. Bu yüzeyin boyutları ve eğimleri havaalanı referans koduna bağlı olarak değişmektedir. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Yönetmeliğe göre havaalanları için ICAO doküman 9774 AN969’da öngörülen standartlara göre “Havaalanı Kılavuzu” hazırlanır. Bu kılavuzda havaalanına ait aşağıdaki bilgiler yer alır: • Havaalanı sahası, • Tesisleri, • Servisleri, • Ekipmanları, • İşletme prosedürleri, • Organizasyon yönetimi, • Emniyet yönetim bilgi sistemi. Bu bilgilere ek olarak havacılık bilgileri ve bunların yayınlanmasına ilişkin prosedürler, uçak bilgileri kayıt sistemi ve havaalanı işletmecisinin yükümlülükleri de bu kılavuzda bulunmalıdır.

Yanıt Açıklaması: 1960’lı yıllarda jet motorlu uçakların kullanılmaya başlaması ve yolcu trafiğindeki büyük artış, havaalanlarının genişletilmesi ihtiyacını gündeme getirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Gerekli saha uzunluğu, referans sahasının uzunluğuna göre; • Her 1000 feetlik (300 metrelik) rakım artışında %7’lik • Standart sıcaklığın üzerindeki her 1oC’lik artışta %1’lik • Eğimdeki her %1’lik artışta ise %10’luk bir artış gerektirmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kod No      Referans saha uzunluğu    Kod        Harfi Kanat Açıklığı (m) 1                800 m’den az                      A              15 m’den az

Yanıt Açıklaması: Havaalanı erişim yollarının ve araç park sahalarının performansının belirlenmesinde kullanılan simülasyonlar, aşağıdaki amaçlara ulaşmak için kullanılabilir: Diğer taşımacılık modlarının entegrasyonunun planlanması, Araç talebi ve araç tipi tahminleri, Yol kapasitesi, yol planları ve yerleşiminin belirlenmesi, Giriş ve erişim trafik güzergâhlarının belirlenmesi

Yanıt Açıklaması: Süreleri açısından planları gruplandıracak olursak; 5 yıldan daha uzun yapılan planlar uzun süreli, 1-5 yıl arasında süreyle yapılanlar orta süreli, 1 yıldan daha az süreli olanlar ise kısa süreli planlardır.