Meteoroloji 1

Yanıt Açıklaması: Rüzgârla birlikte yayılan volkanik kül bulutu uçakların motorlarındaki oksijen yanmasını engellemekte ve kül partikülleri motora ciddi zararlar vermektedir. Bu sebeple uçuş sırasında uçağın motorlarının durması söz konusudur. Ayrıca küller kokpit camlarına yapışabilir ve uçak bulutu terk ettiği zaman, pilotun dışarıyı görmesini engellemektedir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Hava parselinin bir bölgeden diğer bir bölgeye hareketine neden olan kuvvetler küresel ve lokal ölçekte olabilir. Bu kuvvetleri şu şekilde gruplayabiliriz: 1. Basınç gradyanı kuvveti 2. Coriolis kuvveti 3. Merkezkaç kuvveti 4. Sürtünme kuvveti

Yanıt Açıklaması: Aurora yüksek atmosferde yay, şerit veya perde şeklinde görülen bir ışık olayıdır. Kutup aurorası Güneşte meydana gelen manyetik fırtınaların dünyaya ulaşması ile yüksek atmosferdeki nadir gazlar üzerinde yansımasıyla oluşur. Bu parçacıklar Dünya’nın manyetik alanı sebebiyle bir düzene girer bu sebeple daha çok kutuplara yakın bölgelerde görülürler. Güneş yüzeyindeki manyetik patlamalar çok yüksek elektromanyetik dalgalara sebep olurlarsa auroraların görülmesi daha güneylere inebilir. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Kümüliform tipi bulutlar, dikey akımlarla nemli havanın yoğunlaşmanın gerçekleşeceği seviyeye taşınması sonucunda oluşmaktadırlar. Bu bulutlar, mavi gökyüzünde parçalı veya devamlı bir hat boyunca uzanırlar. Ancak, stratiform tipi bulutlar, gökyüzünün tamamını veya büyük parçasını kaplayan tabaka şeklindeki bulutlardır. Stratiform tipi bulutlarda; Bulutun cinsine bağlı olarak hafif veya orta şiddette çisenti şeklinde yağış meydana gelir. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Güneş kendi enerjisini kendisi üretmektedir ve bu enerjinin en büyük kaynağı çekirdek kısmındaki bu çok yüksek sıcaklığın yanı sıra, kompozisyonun en büyük kısmını oluşturan hidrojen atomudur. Güneş’in yaydığı elektromanyetik radyasyonun kaynağı çekirdeğinde meydana gelen termonükleer tepkimelerdir. Füzyon adı verilen bu nükleer reaksiyonlar, Güneş’te dört hidrojen atomunun birleşerek bir helyum atomuna dönüşmesi sonucunda meydana gelir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İstanbul’daki meteoroloji merkezi Kuruçeşme’de Caferağa Köşkü’nde “Kuvva-i Havaiye Müfettişliği Rasadat-ı Havaiye Müdürlüğü” ismiyle Ağustos 1915’te faaliyete başlamıştır. Sonrasında Almanlar tarafından Edirne, Gelibolu, İzmir, Sevdiköy, Zonguldak, Sinop, Ankara, Eskişehir, Konya, Sivas, Diyarbakır, Adana, Brumana, Beyrut, Kudüs ve Musul’da meteoroloji istasyonları çalışmaya başlamış ve Almanlar tarafından yetiştirilen Osmanlı Yedek Subayları bu istasyonlarda görev almışlardır. Cumhuriyet kurulduğunda meteoroloji alanında kalan tek birim Kandilli Rasathanesi’dir. Türkiye’de meteorolojik hizmetlerin tek elden yürütülmesi çalışmaları 1936 yılında ele alınmıştır. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Direktörlüğünün kurulması için oluşturulan komisyon, 11 Şubat 1936’da Bakanlar Kurulu’na bir kanun tasarısı sunmuştur. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Direktörlüğü’nün kurulmasının gerekçeleri Başbakan İsmet İnönü başkanlığında Bakanlar Kurulu’nda görüşülerek kabul edilmiş ve 30 Kasım 1936 tarihinde Başbakanlık Kararlar Müdürlüğü’nün 6/3727 sayılı yazısı ile Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulmuştur. 27 madde ve 10 geçici maddeden oluşan Devlet Meteoroloji İşleri Umum Müdürlüğü Kuruluş Kanunu 10 Şubat 1937 tarih ve 3127 sayı ile kabul edilmiştir. Doğru yanıt A seçeneğinde verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Güneş ve Ay ışıklarının yansıması, kırılması ve tekrar yansıması sonucunda meydana gelen olaylara photometeor adı verilir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı İmparatorluğu’nda ilk meteorolojik gözlemler 1847-1858 yılları arasında yapılmıştır. 11 yılı kapsayan bu gözlemler sonucunda çıkan raporlar 1851’de Fransa Meteoroloji Yıllığı’nda yayınlanmıştır. 1867 yılında ise İstanbul’da Kandilli Rasathanesi kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Ekvator bölgelerinden kuzeye doğru hareket eden havanın açısal korunumu prensibi subtropikal bölgelerde (30° enlemlerinde) çok kuvvetli doğuya doğru esen rüzgârların oluşmasına neden olur ve bu rüzgârlara subtropikal jet akımları adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Sulu olmayan katı parçacıkların toplanmasından meydana gelen meteor grubu lithometeorlardır. Doğru cevap D'dir

Yanıt Açıklaması: SKC; gökyüzünde bulut yok, FEW; gökyüzü 1/8 – 2/8 arası kapalı, SCT; Gökyüzü 3/8 – 4/8 arası kapalı, BKN; Gökyüzü 5/8 – 7/8 arası kapalı anlamlarına gelirken OVC Gökyüzü 8/8 kapalı anlamına gelmektedir. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: 2010 yılında İzlanda’da Bardarbunga Yanardağı’nda gerçekleşen volkanik patlamanın külleri 7000 ila 9000m yüksekliğe ulaşmış ve neredeyse Avrupa’nın tamamına yayılmıştır. Kül bulutları batıda Kanada’nın doğusundan, doğuda Rusya’nın neredeyse tamamına kadar uzanmış, güneyde ise Avrupa’nın tamamını kaplamış hatta İstanbul’u da etkilemiştir. Bu sebeple peş peşe günlerde uçuşlar iptal edilmiştir, ardından Avrupa uçuş- larının tamamına yakınını durdurmuştur. Bu felakette 22 ülkede 17 bin uçuş iptal edilmiş ve çok yüksek miktarda maddi kayıp meydana gelmiştir. Durdurulan uçuşlar yolcuları mağdur etmiş ve hava alanlarında büyük izdihama yol açmıştır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: 1873 yılında Uluslararası Meteoroloji O¨rgütü Viyana’da kuruldu. Doğru cevap E' dir.

Yanıt Açıklaması: 1976 ISA standart atmosferine göre 1. tabaka troposferin başlangıç jeopotansiyel yüksekliği 11 km’dir. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Taşıma Kuvveti: Aerodinamik kuvvetin hava hızına dik bileşenine denir.

Yanıt Açıklaması: Tek hücreli Hadley sirkülasyonu, üç hücreli genel sirkülasyon modeline göre ekvator ile yaklaşık olarak 30° enlemleri arasındaki sirkülasyon hücresidir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Rüzgâr havanın bir yerden diğer bir yere taşınımına verilen isimdir.

Yanıt Açıklaması: Verilenlerden hepsi sisi oluşturan en uygun şartlar arasındadır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Şimşeklerin uçaklar üzerinde yaratabileceği hasarları önlemek için yalıtılmış, koruyucu teller kullanılmaktadır. Özel olarak topraklanan bu teller yardımıyla yıldırımın etkileri azaltılmaktadır. Ayrıca uçak üzerinde olu- şan statik elektriğin atılması için de kanatların arka kısmında ‘static discharger’ adı verilen özel püskül şeklinde çıkıntılar bulunmaktadır. Şimşek düştüğünde gövdenin ağırlıklı olarak yüksek iletkenliğe sahip alüminyumdan imal edilmesi nedeniyle elektrik yükü static discharger yardımı ile uçaktan atılabilmektedir. Böylece zarar en aza indirilir. Diğer kullanılan bir metot ise kısa süreli akım kayıplarına dayanacak uçuş aletleri imal etmektir. Böylece yıldırım düşmesine karşı elektronik aletlerin güçlendirilmesi planlanır. D seçeneği alınan önlemler arasında yer almaz. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Sıcaklıktaki değişim nedeni ile atmosferin tabakaları çeşitli isimler almaktadır. Ayrıca her tabaka arasında sıcaklığın sabit kaldığı ve kalınlığı 5-10 km arasında değişen bir geçiş tabakası bulunmaktadır. Geçiş tabakaları tropopoz, stratopoz, mezopoz ve termopoz şeklindedir. Doğru cevap E'dir.