Meteoroloji 1

Yanıt Açıklaması: Atmosferde miktarı %1’in altında olan gazlar için yapılan tanım “iz elementleri”dir. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Güneş ışınlarının yeryüzeyindeki noktanın düşeyi ile yaptığı açıya zenit açısı, χ, denir. Zenit açısı bulunulan enleme, günün saatine ve yılın gününe göre değişir.Güneş ışınları ne kadar dik ise zenit açısı o kadar küçüktür. Gün içerisinde güneş ışınları herhangi bir enleme yerel öğle vaktinde tam dik gelir. Bu durumda zenit açısı sıfırdır.Zenit açısının 90o olması ise güneş ışınlarının o noktaya en eğik geldiği zamanı, yani gün doğumu ile gün batımını gösterir.

Yanıt Açıklaması: Bulut tipleri ilk kez 1802 yılında İngiliz bilim adamı L. Howard tarafından isimlendirilmişlerdir. Bu isimler Latincedir.

Yanıt Açıklaması: Halk arasında hava boşluğu olarak bilinen türbülans kabaca hava akımlarının düzensizliği olarak açıklanabilir. Türbülansın sebebi ani, küçük ölçekli rüzgârın hızı ve yönündeki değişmelerdir.

Yanıt Açıklaması: Meteoroloji insanlığın ilk çağlarından başlamaktadır. Meteorolojinin Milattan Önce (M.Ö.) 3000’li yıllarda Hindistan’da ortaya çıktığını eski Hint metinlerinden öğrenmekteyiz. İnsanlar bu çağlarda bulut şekilleri, yağmur ve iklimlerin değişiminin dünyanın güneş çevresinde dönmesinden oluştuğunu tartışmışlardır. M.Ö. 600’e gelindiğinde Yunan filozof Thales ilk meteorolojist olarak kabul edilebilir. Thales, ilk mevsimsel tahminleri yayınlamıştır. M.Ö. 340 yılında meteorolojinin babası olarak tanımlanan Aristo “Meteorologica” isimli eserini yazmıştır. Bu eserde, yağmur, dolu, rüzgâr gibi doğa olayları incelenmiştir. Aristo’nun eserinde yer verdiği birçok bilgi yanlıştır. Fakat Aristo da o zamanki birçok düşünür gibi mantık ve sebep sonuç ilişkisiyle doğruya ulaşacağını düşünmekteydi. Bu nedenle meteoroloji ve doğal olaylar için ölçüm yapılmasına ihtiyaç olmadığını düşünmekteydi. Fakat yüzyıllar sonra bilim adamları doğa olaylarını anlayabilmek için ölçüm ve analiz yapılması ile kayıt tutulmasının gerekli olduğunu farketmişlerdir. Bu bilgilerden anlaşıldığı gibi doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Meteoroloji, atmosferin fiziksel özelliklerini, atmosferdeki kısa süreli süreçleri, olayları ve bunlardaki değişimleri, atmosfer ve yeryüzü arasındaki karşılıklı etkileşimleri ile birlikte inceleyen bilim dalıdır. Meteorolojinin yanı sıra bu konuyla ilgili iki bilim dalını da meteorolojiden ayırmak gerekmektedir. Bunlar klimatoloji (iklim bilimi) ve atmosfer bilimidir. İklim bilimini tanımlayacak olursak yeryüzündeki iklimleri, onların kökenini, dağılışlarını ve doğal ortamı şekillendiren bir etmen olarak, rolünü inceleyen bilim dalı olarak tanımlayabiliriz. Atmosfer bilimi dediğimizde ise dünyayı saran atmosferin yapısı, hareketleri ve içerisinde gelişen olaylar ile küresel iklim sisteminin evrimi ve süreçlerini tüm yönleriyle inceleyen uygulamalı bir bilim olarak tanımlandığını görürüz. Bu bilgilerden de anlaşıldığı gibi “Atmosferin fiziksel özellikleri”, “Atmosferdeki kısa süreli süreçler, olaylar ve bunlardaki değişimler” ve “Atmosfer ve yeryüzü arasındaki karşılıklı etkileşimler” meteorolojinin inceleme alanlarıdır ve dolayısıyla doğru cevap A’dır. “Yeryüzündeki iklimler, onların kökeni ve dağılışları” iklim biliminin; “Dünyayı saran atmosferin yapısı ve hareketleri” ise atmosfer biliminin inceleme alanı kapsamındadır.

Yanıt Açıklaması: Coriolis kuvvetinin kuzey yarımkürede hareketin sağına, güneyyarımkürede ise hareketin soluna doğru etkiyerek hava parselinin yönünü değiştirdiğini öğrendik.

Yanıt Açıklaması: Nimbostratus bulutları yer ile 6500 feet arasında oluşurlar. 10.000 ila 15.000 arasında oluşmuş ise Altostratus bulutları ile birlesmiş hâlde bulunabilirler. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Güneş ve Ay ışıklarının yansıması, kırılması ve tekrar yansıması sonucunda meydana gelen olaylara denir. Hale, serap, gökkuşağı gibi olaylar bu sınıf içerisinde yer almaktadır. Şimşek bu grupta yer almaz. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Verilen tanım görüş mesafesine (rüyet) aittir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Celcius, Fahrenheit ve Kelvin sıcaklık sistemlerinde sırasıyla suyun donma dereceleri 0°C, 32°F ve 273°K'dir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Hakim rüyet

Yanıt Açıklaması: Oraj bir ışık parlaması (şimşek) ile görülebilir hâle gelen ve kuvvetli veya gürültülü bir ses (gök gürültüsü) ile birlikte meydana gelen ani elektrik boşalmasıdır. Doğru seçenek C'dir.

Yanıt Açıklaması: Atmosferde bulunan buz sisi ve buz kristallerinden ışığın yansıması ve kırılması neticesinde ortaya çıkan ışık saçan sütunlar, kavisler ve daireler şeklinde görünürler. Güneş ışıklarının kırılması ile meydana gelen hale farklı renklerde olabilirken Ay ışığından meydana gelen hale olayının hepsi beyazdır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Meteorolojinin en çok bilinen alt dalları: • Dinamik meteoroloji: Hava ve iklimle ilgili atmosfer hareketlerinin incelenmesidir. • Fiziksel meteoroloji: Fizik prensip ve yasalarını kullanarak, tüm atmosferik olaylarıaçıklamaya çalışan meteoroloji dalıdır. Bu nedenle bu meteoroloji dalı atmosferin mekanik ve termodinamik özellikleriyle ilgilenir. • Sinoptik meteoroloji: Gerçekleştiği anda hava durumunu haritalar üzerinde gösteren ve bu haritalardan yararlanarak gelecekteki hava durumunu tahmin eden bir meteoroloji dalıdır. • Hava analizi ve tahminleri: Belirli bir nokta, bölge ya da ülkede kısa bir zaman dilimi içinde oluşabilecek meteorolojik olayları, gözlem ve çözümlere dayanarak önceden tahmin etmeye çalışmaktır. Doğru cevap B' dir.

Yanıt Açıklaması: Ortalama olarak 10-50 km arasında yer alan, sıcaklığın tabanından tepesine (50 km) doğru yükseklikle lineer olarak arttığı ve 50 km’de maksimuma ulaştığı atmosfer tabakası Stratosferdir. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Yukarıdaki tanım Hava parselinin bir bölgeden diğer bir bölgeye hareketine neden olan kuvvetlerden Coriolis kuvveti' ne aittir.

Yanıt Açıklaması: Yüksek atmosferde yay, şerit veya perde şeklinde görülen ışık olayına Aurora denilmektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sis görüş mesafesini kısıtlama durumuna bağlı olarak üç sınıfa ayrılır. Bunlardan kuvvetli sis; görüş mesafesinin 200 metrenin altında olduğu durumda oluşur. Doğru cevap C' dir.

Yanıt Açıklaması: Alçak Seviye Bulutların bulut taban yüksekliği 6500 feet'e kadardır. Doğru cevap D'dır.