Medyada Dil Kullanımı

Yanıt Açıklaması: Bağlaç Olan da/de’nin Yazılışı Bağlaç olan da/de ayrı yazılır ve kendisinden önceki kelimenin son ünlüsüne bağlı olarak büyük ünlü uyumuna uyar: Beni de çağırdı seni de. Durumu babasına da bildirdi. Sen de mi kardeşim? Az da olsa ver. Oturur da oturur artık. Cezmi dahi anlamında olduğu için -de nin ayrı yazılması lazım.

Yanıt Açıklaması: İnternet, dijital mecralar, sosyal medya halkla ilişkiler açısından hem fırsat hem de zorluk demektir.  Başarılı bir halkla ilişkiler uzmanı, kuruluşla ilgili mesajların yayınlanma şansını yüksek tutmak zorundadır. Hedef kitlelere ulaşmak için sadece doğru yayın politikasına sahip mecraları belirlemek yeterli değildir. Aynı zamanda seçilen mecranın hedef kitlenin yüzde kaçı tarafından kullandığı ve ne düzeyde bir etki yaratacağı da önemlidir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Yapısalcı düşünürlere göre, dil bir toplum olgusudur. Kuralları bireylere dayatılır. Bir nesil dili bir sonraki nesile kültürel miras olarak taşır ve insan toplulukları yaşadığı sürece bu aktarım pratiği devam eder. Herhangi bir biçimiyle dil, konuşulan herhangi bir dil, daha eski bir biçime dayalıdır ve bu da daha da eskisine dayalıdır ve bir veya daha önceki ata/ana diline varana kadar bu böyle sürüp gider. Dolayısıyla dil, bireylerin kararlarından bağımsızdır.

Yanıt Açıklaması: Etmek, edilmek, eylemek, olmak, olunmak yardımcı fiilleriyle kurulan birleşik fiiller, ilk kelimesinde herhangi bir ses düşmesi veya türemesi olmazsa ayrı yazılır: arz etmek, dans etmek, göç etmek, ilan etmek, kabul etmek, söz etmek, terk etmek, var olmak, yok etmek, yok olmak vb.

Yanıt Açıklaması: Arapça ve Farsçadan dilimize giren birtakım kelimelerde düzeltme işareti kullanılmaktadır. İddia ve nispet sözcüklerinde düzeltme işareti kullanılmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Anlamı tam bilinmeyen ya da yanlış bilinen kelimelerin dikkatsizce kullanılması anlatım bozukluklarına neden olmaktadır. Arapça’da sır, gizli kalan, gizli tutulan şey anlamına gelir.

Yanıt Açıklaması: Metafor kavramına atfedilen anlamlar birden fazladır. Bunları şöyle sıralayabiliriz: Metafor, mecaz (değişmece) demektir. Benzetmeyi içeren her aktarma metafordur. Metafor, benzetme yönünün eksiltilmesiyle oluşmaya başlar. Benzetmenin ilgeçsiz kuruluşu metaforu oluşturmaya başlar. Metafor, anlatımı daha etkili kılmak ve söze canlılık kazandırmak amacıyla yapılır. Söze güzellik, güçlülük, canlılık, zarafet, derinlik veya genişlik verir

Yanıt Açıklaması: Türkiye’deki ayrımcılığın sosyolojisini yorumlayabilmek için kullanılan teorik ilkeler şunlardır: • Gruplararası eşitsizliğin hüküm sürdüğü modern toplumlarda, bazı gruplar diğerlerine oranla daha baskındır, hâkimdir ve güçlüdür. Bu baskın gruplar azınlık, madun ve alt konumlu olarak adlandırılabilecek zayıf grupları damgalayabilir, tanımlayabilir ve etiketlendirebilir. Örneğin, başını örten kadınlar kendileri, “türban” kelimesini kullanmasalar da “türbanlılar” olarak tanımlanabilirler. Damgalayabilme, toplumsal gücü gösterir. • Damgalamayla birlikte baskın grup madun gruplarla ilgili kalıp yargılar üretir.“Kürtler”, “Sarışınlar”, “Araplar” ile başlayan her cümle o grupla ilgili kalıp yargı içerir. • Kalıp yargılarla uğraşmanın zor bir yanı vardır; çünkü kalıp yargılar bir kısım “doğruluk payı” taşıyabilir. Ne var ki bir grubun tüm üyelerini aynılaştırma, onları bireysel özelliklerinden soyutlayarak homojen bir grubun üyesi hâline getirir. Bu yönelim ise birçok alanda ayrımcılığa neden olur. • Aslında ne baskın grup (geniş toplum) ne de alt konumlu gruplar (ya da azınlıklar) homojendirler. Her grup içerisinde olumsuz özelliklere sahip insanlar olabilir; çoğunlukla baskın grup bu olumsuz özellikleri genel bir nitelik olarak tüm grup üyelerine genelleme hatasına yapar. • Damgalanmış gruplar, kendileriyle ilgili kalıp yargılara uygun davrandığında ayrımcılık gibi sorunlar toplumsal bir mesele hâline gelmez. Örneğin bir Roman’ın sokakta çiçek satması ya da müzisyenlik yapması sorun değildir. Ne var ki bir eşcinsel (LGBTİ birey), siyasetçi olmak istediğinde, yani toplumdaki kalıp yargılara uygun olmayan bir rol ya da göreve talip olduğunda sorun çıkar. • Baskın grupların kaynaklar üzerindeki hâkimiyetini ve konumlarını   “meşrulaştıcı ideoloji” mevcuttur. Örneğin, cinsiyetçilik, erkeği ve kadını bir hiyerarşi içinde belirli rollerle tanımlar. Fitizm “fit” olmayan insanları sağlıksız, iradesiz ve alt statülü olduklarına dair kalıp yargılar üretir. • İnsanların birden fazla gruba aidiyetleri vardır. Bu açıdan baskın ve alt konumlu gruplararası ilişkiler tek boyutlu değildir. Yani bir grupta baskın olan biri bir başka grupta alt konumda olabilir. Örneğin bir kadın örgütünde lider konumunda olan bir kadın bir siyasi parti içerisinde hayli alt statülü olabilir. • Alt konumlu grupların da damgalanma sürecine karşı yürüttüğü bazı stratejiler vardır. Bu stratejiler damganın görünür olup olmamasına bağlı olarak değişebilir; damga görünür değilse alt gruplar kendilerini gizleyip, ikili olmadığında ikili bir hayat yaşamak durumunda kalabilir. Damga görünür ise örneğin, başörtüsü ve siyah kadın olma gibi; bu durumda da ona statü kazandırma mücadelesi verilebilir. Kadınların insan olarak haklarını kullanmak için verdiği feminist hareket buna örnek verilebilir.

Yanıt Açıklaması: İyi bir metin yazarı, ilgili alanda yazılmış iyi örnek metinler ya da edebi eserler okumakla mümkün olur. Çok okumak, çok gezmek ve içinde yaşadığımız çevrede iyi bir gözlemci olmak önemli bir yaşam deneyimi kazandırır.Çok okumak, çok gezmek ve içinde yaşadığımız çevreye daha dikkatli bakmakla ve iyi bir gözlemci olmakla önemli bir yaşam deneyimi kazanılabilir. İnsan varlığı olmanın da bir gereği olarak, çevremizde olanbitene ve insanlararası ilişkileri daha sorgulayıcı ve çözümleyici bir kavrayışla bakmak insanlara ve insan yaşamına dair çok şey öğrenilmesine neden olabilir.

Yanıt Açıklaması: Güzel ve etkileyici yazmak yazmayı sık sık denemekle olasıdır. Yazarlıkta gelişkinlik sürekli yazarak elde edilir. Başlangıçta kötü yazılar yazılması umut kırıcı olmamalıdır. Yazıda yetenek denilen şey, emekle, çabayla elde edilen bir şeydir. Yazma alışkanlığına ilişkin süreç sizi daha iyiye ulaştıracaktır. Yazma süreçlerinin başlangıcında öykünme, yazar adayı için hem doğal hem de gereklidir. Çıraklık yıllarında düşüncelerin rahatça yeşerebileceği alanların bulunması ve onların taklidi kaçınılmazdır. Yazıyı öğrenme sürecinde çalışma ve öykünme yan yana gider. Bazı yazarlar için kendi özgünlüklerini ortaya koymazdan önce aylar yıllar gerekebilir. Ancak bir dolu taklitten sonra, yazıda özgünlüğe doğru ilk atılım gerçekleştirilebilir. Yazıda abartılı üsluptan, karışık cümlelerden kaçınmak gereklidir. Kısa, yalın cümleler yeğlenmelidir. Basit cümleler karışık cümlelerden her zaman daha iyidir. Basit cümle tek bir yargı taşır. Birçok bileşik cümle bölünerek basit cümlelere indirgenmelidir. Yazıda okuyucunun aşina olduğu sözcüklerin kullanılması avantaj sağlar. Okuyucunun yabancısı olduğu sözcüklerden kaçınılmalıdır. Cümleler gereksiz, işlevsiz ve katkı sağlamayan sözcüklerden arındırılmalıdır. Cümlelerde yer alan fiillerin kullanımında etken çatılı olanlara öncelik tanınmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Yazıda tartışmacı anlatım, okuyucuyu öngörülen düşünce davranışa yöneltmek için başvurulan bir anlatım biçimidir.

Yanıt Açıklaması: Katılalım ya da katılmayalım, atasözleri, toplumsal doğruların(toplumdaki genel eğiliminin) özetidir. D seçeneğinde bir atasözü yer alır. Diğer seçeneklerde toplumun çoğunluğunun katılmayacağı ifadeler yer almaktadır. C seçeneğinde bir atasözü toplumun genel eğiliminin tersi yönünde yazılmıştır.  Yine E seçeneğindeki inanış, Hatice'ye değil neticeye baktır. Bir atasözü olmasa da uzun süredir farklı platformlarda gayr-ı resmi olarak  söylenmektedir. Halkla ilişkiler, hedef kitlenin kabul ettiği doğrulardan beslenir.

Yanıt Açıklaması: Açıklayıcı Anlatım Yazıda açıklayıcı anlatım, hemen her konuya uygulanabilen sıklıkla kullanılan anlatım biçimidir. Örneğin bir sözcüğün tanımı, bir canlının yapısı, tarihsel bir olgunun anlamı, davranışları etkileyen psikolojik nedenler vs. bu anlatım biçimiyle verilir. Açıklayıcı anla- tım, üzerine yazı yazılan konu ile ilgili soru ya da soruların yanıtlanmasını içerir. Makale, fıkra, eleştiri, deneme, röportaj, gezi gibi yazılarda açıklayıcı anlatım kullanılabilir. Bu tür yazılar çoğunca düşünce yazılarıdır ve bir savı, bir kanıtı ortaya koyma çabası açıklamayı gerekli kılar.

Yanıt Açıklaması: Örneğin Orhan Pamuk, İstanbul’da doğup büyümüş bir yazar olarak “Kar” adlı romanında Kars kentine gitmiş; bir süre orada yaşamış, kentten insanlarla söyleşiler yapmış, bu söyleşilerini de kaydetmiştir. Kars kentini gezmiş ve Roman’da anlattığı mekânları uzun uzun incelemiştir. Pek çok yazar gibi binlerce kare fotoğraf çekmiş daha sonra bu fotoğraf karelerini betimleme sıkıntısı yaşadığı durumlarda kaynak olarak kullanmıştır. Kuşkusuz, yazar Kars kentindeki mekânları ve insanları bire bir romanında anlatmamıştır. Bu kitabımızın üçüncü ünitesinde yer verdiğimiz “haber” türünde olduğu gibi roman “gerçekleri” anlatma iddiasında olan bir yazı türü değildir. Şiir, öykü, roman, oyun gibi edebiyat türleri, bilimsel anlatım veya haber gibi kaynağını gerçekten alma savından alan türler değildir. Bununla birlikte bu türler de insana içinde yaşadığı gerçeği anlatma iddiası taşır ancak bu türlerin farklılığı gerçeği kaleme alan yazarının kendi öznel deneyimleri, hayata bakış açısı, politik ve ideolojik yönelimleri ve cinsiyetinin bütünü üzerinden kurgulanır.

Yanıt Açıklaması: Dil ve söz arasında ilk ayrımı yapan düşünür Saussure’dir.

Yanıt Açıklaması: Virginia Woolf “Yazarlık Dersleri” adlı kitapta okumanın yazmaya katkısı süreçlerine değinmiştir.

Yanıt Açıklaması: Diller sürekli bir değişim içinde olduğu, dolayısıyla söyleyiş de sürekli olarak değiştiği için, söylenişe bağlı alfabeleri kullanan dillerin kurallarında zamanla gelenekleşmeler başlamaktadır. Ayrı yazılması gereken ki bağlacının söyleyişte kalıplaşmış olduğu için bitişik yazıldığı kelimeler: belki, çünkü, hâlbuki, mademki, meğerki, oysaki, sanki. Öyle ki kelimesindeki ki ayrı yazılır.

Yanıt Açıklaması: A, B, C ve D seçeneklerinde verilenler öğrenciden kaynaklanan nedenlerdir. Fizyolojik nedenleri ise görme bozuklukları, işitme problemleri, konuşma problemleri, kas koordinasyonun gelişmemesi gibi durumlar oluşturur.

Yanıt Açıklaması: Halkla ilişkiler yazarının kaleminden çıkan basın ilanının sahip olması gereken özellikler alıcıda (editör, muhabir, genel yayın yönetmeni, program yapımcısı, vb.), yaratması gereken etkilere göre şu beş temel başlıkta toplanır. Bunlar: 1. Dikkat çekme 2. İlgi uyandırma 3. İstek uyandırma 4. İnandırma 5. Eyleme geçirme, olarak sıralanır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Mikro-elektronik ve iletişim teknolojilerinin 1950’li yıllardan başlayarak günümüze geçirdikleri belli başlı evrelere baktığımızda, mobil ya da kablosuz iletişim teknolojilerinin özel bir konuma sahip olduğunu görüyoruz. Doğru cevap A'dır.