Medyada Eleştirel Yaklaşımlar

Yanıt Açıklaması: Dallas Smyte’a göre kapitalist sistemde zaman iş ve boş zaman olarak bölünmüştür. İş zamanında metaların üretimi yapılır, boş zaman ise reklamcılara satılır. İzleyiciler medya tarafından, yaş, gelir, cinsiyet, etnik ve sınıfsal köken gibi ölçütlere göre reklamcılara satılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap D'dir. Tarihsel materyalizmdir.

Yanıt Açıklaması: Schiller’e göre Amerikan imparatorluğu kültür emperyalizmi yoluyla işlemektedir. Bu süreç, bir toplumu modern dünya sisteminin içine sokarken, o toplumların yöneticilerini, baskı, baştan çıkarma ya da hayran bırakma yoluyla, egemen sistemin değerlerine ve yapılarına uygun hale getirerek işlemektedir. Yöneticiler bazen ikna edilerek, kimi zaman zorla ya da rüşvetlerle kendi ülkelerinin sistemlerini Amerika’nın dayattığı sisteme uygun hale getirirler. Sistem, egemen merkezin yapısını ve değerlerini teşvik eder. Böylece, kültürel emperyalizm; zorlama, baskı, ikna, teşvik, gönüllü katılım gibi yollarla işler.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E'dir. Marshall McLuhan'dır.

Yanıt Açıklaması: Yanlış bilince yaslanan ideoloji, başat ekonomik sistemin sınıf çıkarlarının ürettiği yanlışa dayanır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Operayonel kontrol, günlük üretimle ilgili rutin kontroldür. Örnek olarak haber medyasını ele alırsak, içeriğe dair karar alma süreçlerinde görevli olan editoryal kadronun her gün yaptığı standart işlemler bu düzeyle ilgilidir. Burada, medya içeriğinin gerek konuyla ilgili gerekse biçimsel özelliklerinin belirlenmesinde söz sahibi olan editoryal kadro, operasyonel kontrolün esas öznesi olarak konumlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Emile Zola, sanatçı, roman yazarı kimliğinin yanısıra “aydın” kimliği ile haksız yere suçlanan Dreyfus’un yanında durur, onu savunur. Doğalcı ve gerçekçi (realist) bir yazar olarak bir bilim insanı, bir hukukçu titizliğiyle, olabildiğince nesnel olarak bu davayı inceler, gerekli bilgileri toplar ve suçlamanın ardında yatan asıl nedeni, yani topluma ve toplumun tüm kurumlarına salgın bir hastalık gibi yayılan bağnazlığı-ırkçılığı görür. Eşine yazdığı bir mektupta, bu haksızlığa, adaletsizliğe karşı sessiz, suskun kalamayacağını, başına gelebilecek her türlü kötülüğe, zarara-ziyana rağmen gerçeği haykıracağını ifade eder. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Frankfurt Okulu 1923 yılında Frankfurt Üniversitesi’ne bağlı olarak Toplumsal Araştırmalar Enstitüsü adıyla kurulmuştur. Önde gelen düşünürleri arasında Theodor Adorno, Max Horkheimer, Herbert Marcuse, Walter Benjamin ve Jürgen Habermas bulunmaktadır ve bu araştırmacıların ortak noktası kapitalist modern sistemleri ve Marksizm’i eleştirmeleridir. Frankfurt Okulu, revizyonist Marksist akımlardan biridir ve Batı Marksizmi’inin önemli bir temelidir. Ortodoks Marksistler ise onları Marksizm’in dışında kabul eder. Okul temsilcileri, işçi sınıfının kapitalizmle bütünleştiğini ve devrimci bir güç olmadığını savunmuşlardır. Çünkü kapitalizm, Marx’ın görüşlerini ortaya koyduğu zamanlardan sonra çok değişmiştir ve bu nedenle Marksizm’e ait temel yaklaşımlar yeni yapıya uyarlanmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Dreyfus Olayı, Emile Zola'nın çabaları ile aydınlığa kavuşmuş ve gerçek ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Garnham, medya araştırmalarının, medyanın emtia üretimi ve değişimi yoluyla artı değerin ortaya çıkarılmasına ve reklamlar aracılığıyla diğer sektörlerdeki emtia üretim ve tüketimine hizmet eden ekonomik boyutunun gözden kaçırmaması gerektiğine dikkat çeker. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Amerikan tarzı kültürel incelemeler, klasik “aktif izleyici” (active audience) tanımının yerine aynı anlama gelen fakat daha taze, masal gibi büyüleyici olan “çoğulcu alımlama” (polysemic reception) söylemini getirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Ekonomi politik yaklaşımcıların ideolojiye bakışları Foucault tarafından eleştirilir. Foucault, en başta iktidar ilişkilerinin bir aracı olarak ideolojiye abartılı bir önem verdiği için Marksizmi eleştirir. İdeolojinin egemen sınıfın küresel tahakküm projesinden kaynaklandığını iddia eden görüşlere karşı çıkan Foucault, iktidarın yukardan geldiğini ima eden bu görüşe karşı çıkar ve yönetenler ve yönetilenler arasında her şeyi kapsayan bir karşıtlığın olduğunu da kabul etmez. Dolayısıyla doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Mattelart’a göre uluslararası şirketlerin birleşmesiyle oluşan bilgi tekelleri ve küresel enformasyon dü- zeni büsbütün karşı konulamaz bir güç değildir. Emperyalizme ve özellikle Amerikancı emperyalizme karşı devrimci bir mücadele tarzının benimsenmesi gerekmektedir. Yerelliğin önemi öne çıkarılmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Medyaya eleştirel ekonomi politik yaklaşımın ABD ve Avrupa kaynaklı iki odağı bulunmaktadır. Genellikle araçsalcı olarak anılan ABD’deki ekonomi politikçilerin önde gelen isimlerini Schiller, Smythe, Herman ve Chomsky oluştururken, medyaya yapısalcı ve bütüncül yaklaşım geliştiren Avrupa’daki öncü isimler ise Golding ve Murdock, Garnham ve Mattelart’tır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Seçeneklerin tamamı Herman ve Chomsky’e göre anti-komünizmin özellikleri arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Uluslarüstü devlet kurumları WTO, IMF, OECD ve Dünya Bankası gibi kurumlardır. Sermayenin uluslarüstü devletinin biçimlenmesiyle, ilk kez topraktan bütünüyle bağımsız bir devlet kurulmuştur. Merkez bankaları ise ulus devletlerin bünyesinde bulunan kurumlardır.

Yanıt Açıklaması: İnternet ile ilgili olarak verilen ifadelerin hepsi doğru olduğu için D seçeneği sorunun yanıtı olacaktır.

Yanıt Açıklaması: Manuel Castells yeni medyanın kültürel etkisiyle dünyanın bir “ağ toplumu”na dönüştüğünü ifade etmiş ve yeni bir toplumsal dönüşümün başladığını eserlerinde dile getirmiştir. Castells’e göre enformasyonu ön plana çıkaran ağ toplumu bilişim teknolojileri tarafından harekete geçirilen, bilişim ağlarında oluşan ve tüm küreye yayılmış yeni bir toplumsal organizasyon yapısıdır.

Yanıt Açıklaması: İdeoloji, medya tarafından kodlanan metinlerin ekonomik sermaye ilişkileri içerisinde yapılanmış çıkar sınıfları tarafından belirlenir ve bu çıkarların korunması işlevini görür. Mattelart yanlış bilinç yaklaşımı ile ideolojinin gerçek koşulları perdelemeye yarayan göstergeler ürettiğini söyler. Bir başka ifade ile, egemen göstergeleri tersine çevirebilir, imgeleri öteki sınıfların bunları gerçekliğin kendisi olarak kabul etmelerini sağlayacak biçimde manipüle edebilir (Sholle, 1993, s.216). Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Devletin ekonomiye müdahalesi, fiyatları belirlenmesi, sübvansiyonlar, bütçe dengeleri, mali denetimler gibi etkenlerle rekabetçi pazarı zayıflatmıştır.