Medyada Eleştirel Yaklaşımlar

Yanıt Açıklaması: Marx, kapitalist toplumun itki gücünün ekonomi olduğunu kapital adlı eserinde ifade etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme olgusunun temelinde etkin bir ekonominin temel ilkeleri olarak kâr maksimizasyonuna, serbest mal ve sermaye akışına dönük asgari bir düzenlemeyi öngören neoliberal ekonomik politikalar bulunmaktadır. Neoliberal politikaların sonucu olarak iletişim alanında gerçekleştirilen deregülasyon, bu sürecin siyasal yönünü ortaya koyar.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap A'dır. Yoğunlaşmadır.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme ile anlatılmak istenen şey, etkin bir ekonominin temel ilkeleri olarak kâr maksimizasyonuna, serbest mal ve sermaye akışına dönük asgari bir düzenlemeyi öngören neo-liberal ekonomik politikalardır. Küreselleşme adı verilen yeni dünya düzeninde her türlü ürün, düşünce ve kültürün, ülkeler arasındaki dolaşımının serbestliği, uluslararası bütünleşme süreçlerinin de lokomotifi olmuştur. Medya ise “küreselleşme” sürecine iki kanaldan dahil olmaktadır. İlk kanal, iletişim ve bilginin dijital uydu ve iletişim teknolojilerinde meydana getirdiği gelişmelerin kapitalist ekonomilerde çok geniş ve önemli bir rol oynamaya başlamasıdır. İkincisi ise ticari medya, reklam ve telekomünikasyon pazarının da hızla küreselleşmesiyle ilgilidir. Bu noktada küresel medya ve iletişimin, küresel kapitalizmin ilerlemesinin sorumlularından olduğu söylenebilir.

Yanıt Açıklaması: Bir sınıf bilimi olarak nitelenen ekonomi politik, klasik anlamda ele alındığında, hâkim üretim biçiminin ve ilişkilerinin doğurduğu sınıf çatışmasını da es geçen ve emeğin sömürülmesini göz ardı eden dar bir yaklaşım sergilemektedir. 1970’ler ve 80’ler süresince medyanın ekonomi politiği üzerine çalışan bazı araştırmacıların yaklaşımları indirgemecidir.

Yanıt Açıklaması: Mattelart, kitle ilişim araçları tarafından üretilen ve yayılan enformasyonu geleceğin “hammaddesi” olarak tanımlamaktadır. Enformasyon öyle bir hammaddedir ki, endüstri devrimini ortaya çıkaran enerji ve yenilikler kadar önemlidir.

Yanıt Açıklaması: Neo-Marksistlerin en fazla eleştiri aldıkları konu ideolojik üretim süreci içinde ekonomik ve siyasi yapıların ayrıntılı çözümlerini yapmadan sadece eleştiri yapmaları olmuştur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Gazeteler, reklamlar, televizyon programları günümüz kapitalist düzeninin bir parçasıdır. Kültür endüstrileri diğer endüstrilerden farklı olarak sözü edilen ürünleri aracılığıyla, bireyler üzerinde ideolojik yönlendirmeler yaparak düşüncelerini biçimlendirir. Adorno’ya göre kapitalizmin kendi varlığını meşru kılmak ve yeniden üretimini sağlamak için tüm kültürel alanı başta kitle iletişim araçları olmak üzere kapitalizmin çıkarları doğrultusunda biçimlendirir.

Yanıt Açıklaması: Hoggart yüksek kültür ile popüle kültür karşılaştırmasında bulunur, ikisini birbirinin içine geçmiş kültürler olarak tanımlamaz. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Kültürel ve ideolojik emperyalizme karşı bir direniş yolu olarak, sivil toplum kuruluşlarının yöntem ve desteğine sahip bir kamu yayıncılığı canlandırılmalıdır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Golding ve Murdock’a göre ekonomi politik yaklaşımın üç temel karakteristik özelliği bulunmaktadır: Bütünseldir, tarihseldir ve realist/materyalist epistemiyolojiyi benimsemiştir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Materyalist tarih anlayışına göre insanların varlığını belirleyen şey, bilinçleri değil, onların bilinçlerini belirleyen şey toplumsal varlıklarıdır. Marksist materyalist tarih anlayışının özü, gerçek ve üretim halinde bulunan birey ile bireyin üretimini gerçekleştirdiği maddi dünyadan oluşur.

Yanıt Açıklaması: Tarihsel maddecilik üzerine temellenen ekonomi politik yaklaşım, medya üretiminin ekonomik yapısı ve süreçlerine odaklanır. Kitle iletişim araçlarının mülkiyeti, kontrolü, diğer sektörlerle ilişkisi, tekelleşme, medya içeriğinin farklılaşması, metalaşma, ticarileşme, reklam ve kar güdüsü gibi konuları sorgular. Buna göre doğru Cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: "The Language of the New Media” Lev Manovich'e ait bir kitaptır.

Yanıt Açıklaması: Medyanın eleştirel ekonomi politiği için özellikle dört tarihsel süreç önemlidir; ve ‘devlet ve hükümet müdahalesinin değişen rolü’ olarak ifade edilen süreç, eleştirel ekonomi politik yaklaşımın başlangıcından beri üzerinde durduğu önemli bir süreçtir. Yaklaşım, medya etkinliklerinde özellikle devlet müdahalesinin uygun faaliyet alanını belirlemekle ilgilenmiştir. Klasik anlamdaki ekonomi politikçiler , devlet müdehalesinin en aza indirilerek pazar güçlerine en geniş serbestliğin tanınması gerektiğinden söz ederler. Eleştirel ekonomi politikçiler ise pazar sisteminin yarattığı eşitsizlikle ilgilenirler. Devlet müdahalesinin alacağı biçim üzerinde anlaşamamalarına rağmen, pazar sisteminin kusurlarının ancak devlet müdahalesi tarafından düzeltilebileceğini savunurlar. Dolayısıyla doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Batı toplumları 70’li yıllara gelinceye değin ‘fordist’ bir görünüm sergilemiştir. Fordist dönemin en önemli özelliği üretimde ve tüketimde standartlaşma ve kollektif bilinçtir. Post-fordist ya da küresel dönem ile kapitalizm eski gücüne kavuşmuştur. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Althusser’in ideoloji tanımı ve ideolojinin yeniden üretiminde etkin bir rol üstlendiğini belirttiği Devletin İdeolojik Aygıtları (DİA) sınıflandırması, yapısalcılığın temel çıkış noktasıdır.

Yanıt Açıklaması: Dallas Smyte’a göre kapitalist sistemde zaman iş ve boş zaman olarak bölünmüştür. İş zamanında metaların üretimi yapılır, boş zaman ise reklamcılara satılır. İzleyiciler medya tarafından, yaş, gelir, cinsiyet, etnik ve sınıfsal köken gibi ölçütlere göre reklamcılara satılmaktadır. Dolayısıyla doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Şirketin çalışanlarının eğitim düzeyi tahsisatla ilgili kontrol düzeyinde alınan kararlardan biri değildir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Kültürel çalışmalar inter-disipliner bir alan olarak tanımlanmaktadır. P. Thompson, R. Hoggart, R. Williams, S. Hall ekolün öncü teorisyenleridir. Kültürel çalışmalar kültürü ekonomik alt yapı tarafından belirlenen bir üst yapı kurumu olduğu yönündeki tezi kabul etmemekte; bunun yerine kültürün,“sıradan” olduğunu, halkın önceliklerini ve “kendisini” yansıttığını ileri popüler kültürün olumlanması yönünde bir yaklaşımı tercih etmektedir. Dolayısıyla popüler kültürü yanlış bilinç olarak değil, halkın sesi olarak görür. Kültürel Çalışmalar’a göre, kitle atomize bir yığın değil, tek tek bireylerden oluşmuş bir topluluktur ve her zaman iktidarın dilediği gibi yönlendirebileceği bir topluluk olarak ele alınamaz.