Medyada Eleştirel Yaklaşımlar

Yanıt Açıklaması: Herbert Schiller’e göre, Amerikan tarzı toplumsal ve ekonomik hayat, bu ülkenin oluşturduğu iletişim ağları, medya tarzları ve endüstrileri tarafından dünyanın diğer ülkelerine ihraç edilmektedir. Schiller’in kültür emperyalizmi olarak adlandırdığı bu süreç, diğer ülkelerin yöneticilerinin ikna edilmesi ya da baskı, zorlama, rüşvet gibi yöntemlerle başlamakta, diğer ülkelerin Amerikan sistemine uyumlandırılmasıyla sonuçlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Althusser’e göre devlet, kapitalizmi üretirken baskı aygıtları ve ideolojik aygıtlardan oluşan ikili bir yapı kullanır. Devletin baskı aygıtları, polis, asker, cezaevi gibi zor kullanan kurumlardan oluşur. Bu aygıtlar gerektiğinde güç kullanarak muhalif görüşleri ortadan kaldırır. Devletin ideolojik aygıtları ise din, okullar, hukuk kurumları, siyaset kurumu, sendikalar, medya kurumları, kültürel yapılar gibi kurumlardan oluşur.

Yanıt Açıklaması: Yukarıdaki tanım, yoğunlaşmayı anlatmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Eleştirel teoriye kaynaklık yapan pek çok isim, özgün bir biçimde Marksist bir düşünceyle birleşen, kültürel ve ekonomik demokratikleşme olayları karşısında duyulan düşmanlık üzerine kurulu bir bakış açısında birleşirler.

Yanıt Açıklaması: Althusser'e göre devlet, kapitalizmi üretirken baskı aygıtları ve ideolojik aygıtlardan oluşan ikili bir yapı kullanır. Devletin baskı aygıtları, polis, asker, cezaevi gibi zor kullanan kurumlardan oluşur. Bu aygıtlar gerektiğinde güç kullanarak muhalif görüşleri ortadan kaldırır. Devletin ideolojik aygıtları ise din, okullar, hukuk kurumları, siyaset kurumu, sendikalar, medya kurumları, kültürel yapılar gibi kurumlardan oluşur. Bu kurumlar toplumun doğası ve örgütlenmesine ilişkin yanılsamaları yayan yapıdadırlar. İdeolojik aygıtlar insanların topluma ve yaşadıkları yere ilişkin yanlış kavramlara sahip olmalarına yol açar. Dolayısıyla doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Wright Mills’e göre toplumların kitleleşmesinin ardında yatan temel etmen eğitim kurumları ve medyadır.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşmenin etkisinin en fazla hissedildiği 90'lı yıllarla birlikte yakın zamana kadar Avrupa’nın ve dünyanın pek çok noktasına hâkim olan kamusal yayıncılıkta ciddi bir düşüş yaşanmıştır. küreselleşmenin etkisiyle iletişim alanında yaşanan değişimlerle birlikte vatandaş merkezli bir iletişim ortamından, müşteri merkezli bir iletişim ortamına geçilmiştir. Dolayısıyla küreselleşme kamusal yayıncılıkta artışa değil düşüşe neden olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ticari medya sistemi bir kez oluşturulduğunda, “yoğunlaşma”nın başlaması da kaçınılmazdır. “Yoğunlaşma” ise, bir medya şirketinin, medyanın benzer alanlarında faaliyet gösteren diğer bir şirketi satın alması ve denetimin medya sektöründe tekellerde toplanmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Eleştirel ekonomi politik, ekonominin kültür endüstrisi ve anlam inşası boyutuna yoğunlaşır. Ekonomik ve politik gücü elinde bulunduranların düzenli propaganda kampanyalarıyla kamuoyunu yönlendirme gücü, ekonomi, iktidar ve siyaset ilişkileri eleştirel ekonomi politiğin ilgilendiği temel alanlardır. Tarihsel maddecilik üzerine temellenen ekonomi politik yaklaşım, medya üretiminin ekonomik yapısı ve süreçlerine odaklanır. Kitle iletişim araçlarının mülkiyeti, kontrolü, diğer sektörlerle ilişkisi, tekelleşme, medya içeriğinin farklılaşması, metalaşma, ticarileşme, reklam ve kar güdüsü gibi konuları sorgular. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Klasik (liberal) anlamdaki ekonomi politikçiler, devlet müdehalesinin en aza indirilerek pazar güçlerine en geniş serbestliğin tanınması gerektiğinden söz ederler.

Yanıt Açıklaması: 2002 yılında Birmingham Üniversitesi, çalışmalarının değerinin düştüğü gerekçesine dayanarak Kültürel Çalışmalar Merkezi’nin kapanması yönünde tartışmalı bir karar vermiştir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal bilimlerde egemen olan ampirik yaklaşımla eleştirel anlayışı birleştirmişler ve ekonomi politiğe kendi yaklaşımlarını “eleştirel ekonomi politik” yaklaşım olarak tanımlamışlardır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Herman ve Chomsky’nin Propaganda Modeli'ne göre Amerikan medyasının beş haber süzgeci vardır. Bunlar, medyanın endüstri olarak büyüklüğü, reklam verenlerin etkisi, haber kaynakları, medyaya yönelik sürekli tepki üretimi ve anti-komünizmdir.

Yanıt Açıklaması: Manuel Castells yeni medyanın kültürel etkisiyle dünyanın bir “ağ toplumu”na dönüştüğünü ifade etmiş ve yeni bir toplumsal dönüşümün başladığını eserlerinde dile getirmiştir. Castells’e göre enformasyonu ön plana çıkaran ağ toplumu bilişim teknolojileri tarafından harekete geçirilen, bilişim ağlarında oluşan ve tüm küreye yayılmış yeni bir toplumsal organizasyon yapısıdır.

Yanıt Açıklaması: Kültürel Çalışmalar Merkezi, 1979 yılında Hall’un ayrılışının ardından, 1980’ler boyunca bağımsız olarak varlığını sürdürmek konusunda gitgide daha fazla mücadele vermek zorunda kalmış ve 1980’lerin sonunda lisans düzeyinde eğitim veren bir Kültürel Çalışmalar departmanı haline gelmiştir. Bu, Merkez’in araştırmalarının doğası ve kapasitesi üzerinde dramatik bir etki yaratmıştır. 2002 yılında Birmingham Üniversitesi, çalışmalarının değerinin düştüğü gerekçesine dayanarak Merkez’in kapanması yönünde tartışmalı bir karar vermiştir. (Procter, 2004: 36).

Yanıt Açıklaması: A, B, D ve E seçenekleri eleştirel ekonomi politik yaklaşımı ifade eden kavramlardır. Eleştrel ekonomi politik yaklaşım bütünseldir, tarihseldir ve materyalist epistemiyolojiyi benimser. Bunun yanı sıra, eleştirel ekonomi politik, medya kuruluşlarının sahiplik yapılarını ve tekelleşmeyi inceler. Aktif izleyici tezi, kültürel çalışmaların kullandığı bir kavramdır. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Gramsci’ye göre devletin burjuvazinin çıkarlarını temsil eden bir fiziksel güç olduğu kadar, fikirleri de denetleyen ve yönlendiren bir güç olduğunu belirtmiştir. Devletin bu gücü baskı yanında rıza üreterek, ikna ederek elde eder. Gramsci bunu hegemonya kavramıyla açıklamıştır.

Yanıt Açıklaması: Smythe medyanın, özellikle televizyonun ideolojilerin üretim yeri olduğuna ilişkin görüşleri eleştirir, Çağdaş kapitalizmde izleyicinin iletişim ürünlerinin metalaşmış şeklini oluşturduğunu savunur.

Yanıt Açıklaması: Peter Golding, Graham Murdock, Nicholas Garnham ve Nicholas Garnham Avrupalı ekonomi politikçilerdir. Noam Chomsky ise Amerikalı ekonomi politikçiler arasında yer almaktadır. Doğru yanıt. C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E' dir.