Medyada Eleştirel Yaklaşımlar

Yanıt Açıklaması: S. Hall'e göre üç farklı okuma biçimi vardır. Tartışmacı okuma da okur, kısmen egemen anlamları ve değerleri benimser; me sajı tartışmaya açarak ve uyumla direniş arasında gidip gelir. Dolayısıyla doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: İzlerkitle çeşitli toplumsal kümelerden gelen ve çeşitli niteliklere sahip insanlardan oluşan ayrı türden bir topluluktur.

Yanıt Açıklaması: Arapça kökenli bir sözcük olan muaheze ayıplama, kınama, azarlama-paylama anlamını taşır. başka bir deyişle, muaheze sözcüğü ele aldığı konuya, nesneye, şeye yalnızca o şeyin “olumsuz” yanını öne çıkararak, vurgulayarak yaklaşmak demektir.

Yanıt Açıklaması: İdeoloji insanları özneler haline getirir. İnsanlar kendilerini özerk, kendi başlarına karar verebilen bireyler olarak algılarlar. Oysa kendisini bağımsız birey zanneden özneler, aslında toplumsal süreç tarafından oluşturulmuştur ve devletin ideolojik aygıtları tarafından kendi varlık koşullarıyla hayali ilişkiler kurması sağlandığı için bağımsız bir birey olduğuna inanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kitle kültürü özellikle kitle iletişim araçlarının toplumlara hâkim olmasıyla ortaya çıkan bir kültür biçimidir.

Yanıt Açıklaması: Modernite de eski ile bir karşıtlığı ve geleneksel olandan kopuşu ifade eder ancak bu karşıtlık ve kopuş bireysel, toplumsal ve politik yaşam alanlarının tamamındaki köklü değişim ve dönüşümü kapsar. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Bireysel bağlamda eleştiri, her şeyden önce (ya da eleştiri sözcüğüne yüklenen yermek, kusur bulmak, kötülemek vb. tüm yan anlamlardan önce) bir hak ve özgürlüktür. Kişinin kendisine sunulan şey ne olursa olsun ve hangi kaynak ya da otoriteden gelirse gelsin, o şeyi kendi aklının süzgecinden geçirmeden kabul etmeme hakkı, özgürlüğüdür. Bu özgürlük sadece kişinin kendi dışında olanları değil, kendini de eleştirmesi, eleştirebilmesiyle - ki buna “özeleştiri” diyoruz - bir sorumluluğa; kendisini sürekli sorgulayan, dolayısıyla geliştiren-yetkinleştiren bir bilince giden yolu da açacaktır.

Yanıt Açıklaması: Frankfurt Okulu 1923 yılında kurulmuştur. Okulun tarihçesi dört döneme ayrılarak incelenmektedir. İlk dönem 1923-1933 yılları arasındaki Almanya dönemidir. 1933’te Enstitü üyeleri Hitler’in iktidara gelmesiyle birlikte görevden alınmıştır. Horkheimer ve Adorno, Columbia Üniversitesi’ne geçerek 1950’ye kadar orada çalışırlar. Benjamin ise Paris’ten İspanya’ya geçmeye çalışırken polis tarafından yakalanacağını anlayınca 1940 yılında intihar etmiştir. İkinci dönem Amerika’ya sürgün edilmeleriyle başlayan ve 1950’ye kadar süren bu dönemdir. 1950-1970 arasındaki üçüncü dönem, yeni Almanya dönemidir. Enstitünün Frankfurt Okulu kimliğini kazandığı ve eleştirel teoriyi oluşturarak Batı Marksizmi’ne katkıda bulunduğu dönemdir. 1970’ten sonra ise ilk dönem üyelerinin hayatını kaybettiği ve Habermas’ın yeni yaklaşımlarla sürdürdüğü dördüncü dönemdir.

Yanıt Açıklaması: Thompson 20. yüzyılın en önemli tarihçilerinden birisidir. Kuşkusuz sadece toplumun alt kesimlerinin tarihini yazdığı için değil, bu tarihi onlardan yana tavır alarak yazmak cesaretini gösterdiği için de önemlidir. Thompson, İngiliz İşçi Sınıfı’nın Oluşumu’nda sınıfsal etkileri incelemiş ve kültürsınıf etkileşimi üzerinde durmuştur.Thompson, “Kapitalist üretimin gelişmesiyle birlikte, “aşağı tabaka”, sömürü formlarının, geleneksel kullanım haklarının kamulaştırılmasını ya da iş ve boş vaktin değer kalıplarının vahşice bozulmasını daha fazla hissetmeye başladı”. ifadeleriyle yaşanan değişimin toplumun alt kesimlerine nasıl yansıdığını gözler önüne sermiştir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap C' dir.

Yanıt Açıklaması: Aydın kimliğini belirleyen en önemli şey, aydının özerk (bağımsız) duruşu ve ele aldığı konuyu eleştirel düşünceden kaynaklanan bir bakışla sorgulaması ve değerlendirmesidir. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Kapitalizmi tartışmadan kitle kültürü anlaşılmaz. Kapitalist sistem içerisinde kitle kültürü ürünlerinin çoğu zaman iktidar tarafından organize edildiği ve bu organizasyonda ideolojik yönlendirmenin yanında, ekonomik yönlendirmenin de son derece etkin olduğu görülmektedir. Kitle kültürünün ideolojik ve ekonomik boyutu karşılıklı olarak birbirini besleyen ve yeniden üreten bir bütünsellik sergilemektedir. Kültür etkinliklerinde iktidarın kontrol olanağı kitle iletişim araçları ve özellikle de televizyon ile birlikte son derece yükselmiş ve yeni iletişim teknolojileriyle birlikte bu tahakküm etkisini arttırarak sürdürmüştür. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Gazetenin ardından yayın hayatına başlayan radyo ve özellikle de televizyonun, evlerin tam ortasına kurularak ve etkinliğini gitgide arttırması, “televizyon seyretmeyi” modern toplumların en popüler kütür etkinliği haline gelmiştir.

Yanıt Açıklaması: Kitle Kültürü manipüle edicidir ve gerektiğinde şiddetide kullanır. Doğru cevap C' dir.

Yanıt Açıklaması: “Sorgulanmayan, üzerinde düşünülmeyen hayat yaşanmaya değmez” diyen, Sokrates öncülüğünü yaptığı bu anlayış binlerce yıl öncesinden günümüze kadar uzanan eleştiri anlayışıdır ve modernizmin felsefi olduğu kadar toplumsal temelleri de aynı eleştirel bakış üzerine inşa edilmiştir. Dolayısıyla cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Sevgi ve bilgelik "philosophy" sözcüğünü oluşturan kelimelerdir. Doğru cevap, E'dir.

Yanıt Açıklaması: Adorno ve Horkheimer 1940’lı yıllarda Amerika’da yaptıkları çalışmalarda kültür endüstrisi kavramını geliştirmişler, bu kavramla kapitalizmin kitle kültürüne nasıl egemen olduğunu ortaya koymaya çalışmışlardır. Kitle kültürü kavramı kültürel ürünlerin, kapitalist sistemlerde ucuz, derinliği olmayan, ideoloji içeren bir yapıda endüstri şeklinde üretilmesini nitelemektedir.

Yanıt Açıklaması: Horkheimer ve Adorno

Yanıt Açıklaması: Lukács’nın, “Ekonomik ve Felsefi El Yazmaları” adlı eseri üzerinden Marx’ı yeniden yorumlayan çalışmaları, kültürel bir Marksizm’in yolunu açmıştır. Lukács, belirlenimci Marksist yaklaşımları reddetmiş, proletaryanın bilinci söz konusu olduğunda tarihin otomatik olarak işlemeyeceğini söylemiştir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: “Değer” denilince pek çoğumuzun aklına ekonomi ilgili şeyler gelir: İnsan emeğinin ürünü olan nesneler ve parayla ilgili olarak değişim değerinden, kullanım değerinden söz edildiğini hepimiz duyarız, biliriz: Hisse senetleri değer kaybetmiş ya da Türk lirası değer kazanmıştır vb. “İnsanın değeri” dediğimizde, tüm canlı türleri arasında insanın, varlık yapısı gereği, insan olduğu için taşıdığı özel yerine bağlı olan değerden söz ederiz. İnsanın değerinden farklı olarak “insanın değerleri” dediğimizde ise anlaşılması gereken şey, insana özgü olan başarılardır yani bilimdir, sanattır, felsefedir, bilgidir, tekniktir ya da kısaca kültürdür. Doğru cevap A'dır.