Final Sınavı - Medya ve Etik - sinavahazirlan.com

Soru 1:

"Temel amacı gazete, dergi,radyo ve televizyon gibi yazılı, işitsel, görsel ve elektronik iletişim alanlarını kapsayan gazetecilik mesleğini; mesleğin geleneklerini, ahlak ilkelerini korumak; herkesin bilgi edinme, gerçekleri öğrenme hakkının bir aracı olan iletişim ve düşünce özgürlüğünü sağlamak, gazetecileri meslekleri içinde maddi ve manevi yönleriyle ilerletmek ve yüceltmektir.” Sözü edilen konsey/kurul/cemiyet seçeneklerden hangisinde verilmiştir?

A) Medya Etik Konseyi B) Türkiye Gazeteciler Cemiyeti C) Basın Konseyi Yüksek Kurulu D) Basın Konseyi Üyeler Kurulu E) Basın Konseyi

Soru 2:

Avrupa'da, tüm kıtayı kapsayacak biçimde, bir gazetecilik “etik”i oluşturulması çabasının üç önemli taşı hangi seçenekte doğru verilmiştir?

A) 1923 Amerikan Gazete Editörleri Cemiyeti, 1951 Polonya Gazeteciler Cemiyeti, 1901 İsveç Gazeteciler Federasyonu B) 1954 Bordeaux Bildirgesi, 1971 Münih Bildirgesi, 1993'te Avrupa Konseyi C) 1916'da, ilk bilinen İsveç Basın Ahlak Yasası, 1929 Pan Amerikan Basın Konferansı, 1993'te Avrupa Konseyi D) 1954 Bordeaux Bildirgesi, 1923 Amerikan Gazete Editörleri Cemiyeti, 1929 Pan Amerikan Basın Konferansı E) 1916'da, ilk bilinen İsveç Basın Ahlak Yasası, 1923 Amerikan Gazete Editörleri Cemiyeti, 1971 Münih Bildirgesi

Soru 3:

1633 yılında engizisyon mahkemesine çıkarılan bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Jean Deluc B) William Paley C) Georges Cuvier D) Galilei Galileo E) Humphrey Davy

Soru 4:

Sayısal olarak kaydedilmiş bir fotoğrafın ya da görüntünün bilgisayar ortamında özel yazılımlar kullanılarak değiştirilmesi, düzeltilmesi ve yeniden düzenlenmesi olarak tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gözetim B) Görüntü manipülasyonu C) Klonlama D) Bilgi yanılsaması E) Görselleştirme

Soru 5:

Medya kuruluşlarında haberlerin toplanıp yayına hazırlandığı yer aşağıdakilerden hangisidir?

A) Haber merkezi B) Editör C) Reji odası D) Stüdyo E) Medya merkezi

Soru 6:

Türk Basın Birliği hangi yılda kurulmuştur?

A) 1920 B) 1925 C) 1930 D) 1935 E) 1938

Soru 7:

1470’lerin ikinci yarısında, kim İngiltere’de ilk matbaa evini kurmuş ve kitap basmıştır?

A) William Caxton B) Johannes Gutenberg C) René Descartes D) Adam Smith E) Joseph Pulitzer

Soru 8:

Batı'da ilk gazete ne zaman yayınlanmıştır?

A) 1605 B) 1598 C) 1603 D) 1609 E) 1601

Soru 9:

Medyada gelir kaynaklarının ilki hangisidir?

A) Reklam gelirleri B) Üretilen içeriğin izleyiciye satılması C) İzleyiciye ulaştırılan tanıtım faaliyeti D) Aboneliklerden sağlanan gelirler E) Reytingden sağlanan gelirler

Soru 10:

Basın Şeref Divanı ve Basın Ahlak Yasası kimin girişimi ile kurulmuştur?

A) Abdi İpekçi B) Mehmet Ali Birand C) Hüseyin Cahit Yalçın D) Nezih Demirkent E) Oktay Ekşi

Soru 11:

Basın Şeref Divanı fiilen kaç yılında sona ermiştir?

A) 1966 B) 1967 C) 1968 D) 1969 E) 1970

Soru 12:

Aşağıdakilerden hangisi Yayıncı kuruluştan kaynaklanan etkilerdir?

A) Temelde bir ticari işletme olan medya kuruluşlarının bu özelliği içerik üzerinde etkisi olabilmektedir. Reklam ve ilan verenlerin haber içeriklerine etkisi olduğu kabul edilmektedir, çünkü basılı yayınlarda bayi satışları dışında en önemli gelir ilan ve reklamlardır. Radyo ve televizyonlarda ise reklamlardan ve yayın kuruluşlarının kendi ürettikleri prodüksiyonlar dışında başka bir geliri bulunmamaktadır. Ayrıca basın kuruluşunun yayın politikaları haberlerin nasıl hazırlanacağı, sunulacağı konusunda birer kullanım kılavuzu gibidir B) Medya çalışanların özellikleri, kişisel ve mesleki birikimleri, bireysel tutumları ve mesleki roller haber içerikleri üzerinde belirleyici etkisi bulunmaktadır. C) Zamana karşı yarıştan kaynaklanan kısıtlılık, yayındaki yer ve zaman gereklilikleri, haber yazımının belli bir sıradüzen içeren yapısı, haber değerleri, tarafsızlık ve muhabirlerin resmi kaynaklara bağlılıkları bu etkiler arasındadır. D) Çıkar gruplarının belli bir haber konusu için lobi (ya da karşı lobi) yapmaları, bu grup ya da kuruluşun medyanın kapsamına girebilmek için olaylar yaratmaları veya gündelik yaşamla ilgili yasaları uygulayan hükümet/devlet, yasa yapıcı meclis medya dışından gelen etki unsurlarıdır. E) Medyanın faaliyet gösterdiği ortamda egemen olan siyasi düşünce haberkonularına bakışı etkilemektedir.

Soru 13:

1986 yılında İstanbul’da dokuz gazetecinin girişimiyle kurulan basın denetim kurumunun adı nedir?

A) Türkiye Gazeteciler Cemiyeti B) Basın Konseyi C) Basın Şeref Divanı D) Türk Basın Birliği E) Magazin Gazetecileri Derneği

Soru 14:

Basın kuruluşu sahiplerinin kendi çıkarlarına aykırı olan olayları sansürlerken, kendi çıkarlarına uygun olayların haber yapılmasına izin vermeleri hangi etik sorunu doğurur?

A) Doğruluk B) Dürüstlük C) Nesnellik D) Dezenformasyon E) Tekelleşme

Soru 15:

Aşağıdakilerden hangisi yeni iletişim teknolojileriyle ortaya çıkan sorunları da kapsar biçimde daha önce yayınladığı etik kodları yenileyen, olaya ilişkin gerçeğe ulaşmaya çalışma, haberden kaynaklanabilecek zararları en aza indirmeye çaba gösterme, bağımsız ve hesap verebilir olma, kişilik haklarına ve mahremiyete özen gösterme, aşırma yapmama gibi ilkeleri yeni iletişim teknolojileri medya etiği çerçevesinde yenileyen kuruluştur?

A) Online Haber Derneği B) Profesyonel Gazeteciler Derneği C) Reuters D) AP E) BBC

Soru 16:

London Times gazetesini satın aldıktan sonra ünlü politikacı Margaret Thatcher’ı desteklemek için kullanmak isteyen Avustralya’lı medya patronu aşağıdakilerden hangisidir?

A) Conrad Black B) Rupert Murdoch C) Silvio Berlusconi D) Robert Maxwell E) Haim Saban

Soru 17:

Bir başka Ombudsmanlık modeli ya da yorumu ise görevin kurum içinden birine verilmesidir. Bu model ilk kez Japonya’da Asahi Shimbun gazetesinde 1922 yılında kurulmuştur. Sözü edilen uygulamanın ülkemizde karşılık bulan adı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Okur temsilcisi B) Kamu editörü C) Ombudsman D) Sayfa sekreteri E) Yayın denetmeni

Soru 18:

Özellikle internet reklamcılığında kullanılan, kişinin ağ üzerindeki faaliyetlerini takip ederek profil oluşturan ve ürünlerin reklamını kişiye özel olarak web sayfasına yerleştiren yazılım aşağıdakilerden hangisidir?

A) Virüs B) Trojen C) Spam D) Worms E) Çerez (cookie)

Soru 19:

ilk kez Japonya’da Asahi Shimbun gazetesinde 1922 yılında kurulan, parçası olduğu yayın kuruluşunun çalışanlarına mesleki sorumluluklarını hatırlatan, kurum içi iletişim kanalları aracılığıyla yazılı eleştiriler yayınlayan ve okuyucu şikâyetlerini değerlendiren özdenetim mekanizması hangisidir?

A) Ombudsmanlık B) Okur temsilciliği C) Kamu editörlüğü D) Kurumsal etik kurallar E) Hakemlik

Soru 20:

Yeni iletişim teknolojilerinin doğuşu İletişim aracı ve içerik/hizmet bağımlılığının kırılması İletişim altyapısı ve içerik/hizmet bağımlılığının kırılması İletişim araçlarının ve altyapısının teknolojik kapasitelerinin artması Yukarıdaki kavramlardan hangileri sayısallaşmanın, bilgisayar teknolojisindeki gelişmelerin ve teknolojik yöndeşmenin iletişim alanına getirdiği olanakları ve değişimleri ifade etmektedir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III D) I, II ve IV E) Hepsi