İletişim Araştırmaları

Yanıt Açıklaması: Radyo dinleme araştırmalarında genellikle “günlük yöntemi” uygulanır. Ölçülecek radyo istasyonunun kapsama alanındaki hedef kitleden belirli örneklem alınır. Örnekleme katılanlara haftalık günlük bırakılır. Ankete katılan kişiler bu günlüğü bir hafta boyunca doldururlar. Araştırmaya katılan kişiler günlüklerde radyo dinleme alışkanlıklarına yönelik bilgilere ver verirler. Araştırmacı daha sonra günlükleri toplayarak, orada bulunan bilgileri analiz eder.

Yanıt Açıklaması: İkinci Dünya Savaşı sırasında ya da izleyen dönemde savaşın etkisiyle kitle iletişimi, propaganda ve toplumsal çözümlemelere dayanan önemli iletişim araştırmalardan bazıları, ilgili dönemin iletişim araştırmaları geleneğini yansıtması açısından kısaca şöyle özetlenebilir: •Schramm (1954) tarafından yazılan iletişimin nasıl gerçekleştiğini, iletişim süreçlerini, iletinin kodlanmasındaki kuralları anlatan “İletişim Nasıl İşler?” isimli makale •Lerner’in (1963) propaganda da önceden kazanılmış bilgi, değer ve inançların yanı sıra ortamı dikkate alan “Propagandada Etkililik: Koşullar ve Değerlendirme” isimli çalışması •Leighton ve Opler (1963) tarafından Japon askerlerinin moral gücüne ilişkin “Japonya’ya Karşı Psikolojik Savaşta Psikiyatri ve Uygulamalı Antropoloji” çalışması • Buchanan ve Cantril (1963) tarafından toplumların birbirleri hakkında yaptıkları akılcı olmayan değerlendirmelere ilişkin ”Ulusların Kalıp Yargıları” konulu çalışma •Speier’in savaşı kazanmanın fiziksel güç kadar savaşma azmine bağlı olduğunu belirten ancak propaganda yöntemlerini şiddetle eleştiren “ Psikolojik Savaş Hakkındaki Düşüncelerin Yeniden Değerlendirilmesi” isimli makale

Yanıt Açıklaması: Bilimsel bilgiler nesneldir.

Yanıt Açıklaması: İletişime ilişkin ilk çalışmaların Sümerler’den başlatılması yerinde olacaktır.

Yanıt Açıklaması: Yanıt D'dir. Matbaadır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de yapılan iletişim çalışmaları Aziz (2005) ve Tokgöz (2006) tarafından değerlendirilmiş olup genel nitelikli bazı sonuçlar ortaya konulmuştur. Yapılan araştırmalarda yöntem açısından çeşitlilik sağlanamadığı, genelde var olan modellerin pekiştirilmesine dönük çalışmalar yapıldığı, yeni modellerin üretilemediği, ulusal ve uluslararası düzeyde kapsamlı araştırmaları yapmada kaynak sıkıntısı yaşandığı belirtilmektedir. Sunulanlar arasında en dikkate değer öneri olarak da iletişim alanında öğrenim gören öğrencilerin mutlaka araştırma yöntemleri dersi almaları gereği vurgulanmaktadır. Belki bu yolla hem nicel hem de nitel açıdan yeterli araştırmalar yapılarak alanın gelişimine daha kısa sürede önemli katkılar sağlanabilir.

Yanıt Açıklaması: Doğru yanıt B seçeneğidir. Çünkü, “örneklem” nüfusun genel özelliklerini yansıtan, eşdeyişle nüfusun bütününü temsil niteliği taşıyan, yeterli büyüklükteki şeçilmiş nüfus parçasıdır.

Yanıt Açıklaması: Tümevarım yaklaşımında “teorik / olgusal genelleme” hedeflenir. Tümevarım yaklaşımıyla yapılan keşifsel ve kavramsallaştırmaya yönelik çalışmalar bizi teorilere götürür.

Yanıt Açıklaması: İletişime konu olan olay ve olgulara ilişkin kapsamın çizilmesi ve konuların bilimsel yaklaşımla  incelenmesinin tarihi çok gerilere gitmez. Her ne kadar geçmiş yüzyıllarda iletişim konularında sınırlı incelemeler yapılsa da iletişim araştırmaları büyük ölçüde yirminci yüzyılda bilimsel bir kimlik kazanmıştır. Bu nedenle doğru yanıt d şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Doğru yanıt E seçeneğidir. Çünkü, teorilerdeki olgusal ve ilişkisel önermelerden (tüm’den) hareketle hipotezler oluşturup, hedef nüfus açısından teorinin ilgili önermesinin geçerli olup olmadığını sınamaya “tümdengelim” denir. Tümevarım ve tümdengelim yaklaşımları, bilimin eleştirel yapısının da göstergesi niteliğindedir. Tümevarım yoluyla ne olduğu ve nasıl oluştuğu “keşfedilen” olgular ve olgular arası ilişkilerin doğruluğu, tümdengelim yaklaşımıyla “sınanır”.

Yanıt Açıklaması: “Evren”; hakkında araştırma yaptığımız, belirli bir konuda niteliğini öğrenmek istediğimiz kitlenin bütünüdür. “Örneklem” ise nüfusun genel özelliklerini yansıtan, yani nüfusun bütününü temsil niteliği taşıyan, yeterli büyüklükteki şeçilmiş nüfus parçasıdır. Yani örneklem evrenin içinde var olan bir parçadır. Soruda Adana ilindeki liseler örneklem ise Adana ilinde bulunan liselerden örneklem alınması gerekmektedir. Doğru cevap E şıkkı.

Yanıt Açıklaması: Kişileştirmede anıtlayıcılardan markayı bir kişiymişçesine tanımlamaları istenir.

Yanıt Açıklaması: Bilimin en temel amacı ''merak'' tır. Merakı gidermek için gözleme ihtiyaç duyulur. Bu gözlemden yola çıkarak keşfetme isteği doğar. Keşfedileni anlamak için ölçümler yapılır. Bu ölçümleri sınama en son sırada gelir. Doğru cevap B şıkkı.

Yanıt Açıklaması: Birbirinden bağımsız farklı araştırmacılar; farklı katılımcılar ve/veya farklı ürün grupları üzerinde aynı araştırmayı “tekrarlayabilirler”. Bu yaklaşım bilimsel bilginin “tekrarlanabilirlik” özelliğine işaret eder.

Yanıt Açıklaması: Ön - test araştırmaları ürün ya da hizmetin ya da bir reklam kampanyasının hedef kitlenin tamamının karşısına çıkmadan önceki süreçte gerçekleştirilir. Ürünün/reklamın belirlenen hedeflere ulaşıp ulaşmadığını anlamak son - test araştırması içinde yer alır. Bu nedenle doğru yanıt b şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bilimsel araştırmaların yöntemlerine kılavuzluk eden iki temel yaklaşım tümevarım ve tümdengelimdir. Bilimsel araştırmanın amaçları dikkate alındığında; kavramsallaştırma ve keşfetmenin “tümevarım”, sınamanın “tümdengelim” yaklaşımlarını yansıttığı söylenebilir. Tümevarım yaklaşımında “teorik/olgusal genelleme” hedeflenir.

Yanıt Açıklaması: Bilimsel bilgi öznel olamaz. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Araştırmacının bizzat kendi gözlemleri sonucu elde edilen verilere “birincil veri” denir. Araştırmacı amaçları doğrultusunda birinci elden gözlem yapar ve sonuçlarını kaydederek kendi verilerine ulaşır. Soruda araştırmacı tarafından toplanan gözlem notları birincil veri kaynağını oluşturur.

Yanıt Açıklaması: Güvenilir olması gerekenin gerçekte ne olduğu konusunda da farklı yaklaşımlar vardır. Güvenilirliği de geçerlilik gibi ölçme aracının bir niteliği olarak gören yaklaşımlar olmakla birlikte, aynı ölçme aracıyla yapılan tekrarlı ölçümlerde aynı bulgulara ulaşmak olarak değerlendiren yaklaşımlar da vardır. Güvenilirlik, bilimsel bilginin evrenselliği yani genel geçerliğiyle ilgilidir. Bilimde genellenebilir ve evrensel bilgilere ulaşma çabası vardır. Elbette genelleme için tekrarlı sınamalar gerekir. Tekrarlı sınamalarda aynı bulgulara ulaşıldığı görüldüğünde, güvenilirlikten bahsedilebilir. Tekrarlı sınamalarda aynı bulgulara ulaşabilmenin ön koşulu şüphesiz ölçme aracının güvenilir olmasıdır. Bununla birlikte, bulguların güvenilirliğinden emin olmak için tekrarlı sınamalarda aynı bulgulara ulaşmak gerekir. Bunun için araştırmacıların bilimsel çalışmalarını tekrarlanabilirliğe uygun detayda raporlamaları gerekir. Bu yüzden doğru yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Lasswell'in kuramı olarak bilinen "Doğrusal Model" bağımsız değişkenlerin birbirinden ayrışmasıyla sonuç göstergesi olarak kabul edilen bağımlı değişkenlerde farklılıklar yaşanması nedeniyle günümüze kadar sıklıkla nicel araştırmalarda kullanılmıştır. bu nedenle doğru yanıt a şıkkıdır.