İktisada Giriş

Yanıt Açıklaması: Marjinal fayda genelde azalan bir seyir izler. Yani bir malın tüketim miktarı artıkça tüketicinin elde ettiği toplam fayda artarken, marjinal fayda azalır. Buna iktisat biliminde azalan marjinal fayda diyoruz.

Yanıt Açıklaması: Fir­manın kendine ait bir dükkânda çalıştığını ve kira ödemediğini varsayalım. Firmanın herhangi bir maliyeti var mıdır? Muhasebe açısından bakılırsa, firma kasasından ödeme yapılmadığına göre yoktur. Ancak ekonomik olarak bakılırsa vardır. Çünkü fir­ma dükkânı kendi işinde kullanmasaydı, bir başka­sına kiraya verip kira kazancı elde edebilirdi. Firma dükkânı kendisi kullandığı için kira kazancından vazgeçmiş olmaktadır. İşte bu vazgeçilen kazanç fır­sat maliyetidir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap A şıkkı, makinedir. Diğer şıklardaki ifadeler emek girdileri olarak adlandırılır.

Yanıt Açıklaması: Diğer bütün değişkenler sabitken (Ceteris Paribus), bir mala olan talep miktarı ile malın kendi fiyatı arasında ters orantılı bir ilişki vardır. Bu ilişki Talep Kanunu olarak adlandırılır.

Yanıt Açıklaması: Üretim düzeyinde ulaşılan ölçek firmanın uzun dönem ortalama maliyetlerinin en az olduğu üretim düzeyidir. Bu noktaya minimum etkin ölçek adı verilir. Minimum etkin ölçek firmanın uzun dönem ortalama maliyetinin minimuma ulaştığı üretim düzeyidir.

Yanıt Açıklaması: Bireysel talep eğrisi normal mallar için negatif eğimlidir. Yani malın fiyatı ile talep miktarı arasında ters yönlü bir ilişki vardır

Yanıt Açıklaması: Mikro iktisat bireylerin yani tüketicilerin ve firmaların davranışlarını ve bu iki grubun karşılıklı etkileşimini inceler.

Yanıt Açıklaması: Azalan verimler kanunu sabit bir girdiye giderek artan miktarlarda değişken bir girdi uygulandığında değişken girdinin marjinal ürünün ve ortalama ürünün belirli bir üretim miktarından sonra düşmeye başlayacağını ifade eder. Azalan verimler kanununun en kolaylıkla gözlendiği sektörlerden biri tarımdır. Sabit büyüklükte bir tarlada gübre kullandığımızı düşünelim. Gübre kullanımı başlangıçta üretim miktarına olumlu etki yapsa bile gübre kullanımı çok arttırılırsa ürüne zarar verir. Bu durum çiftçiler tarafından da çok iyi bilinmektedir. Firmanın kısa dönem kararlarında en fazla dikkat etmesi gereken konuların başında Azalan Verimler Kanunu gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Makroekonominin kapsam alanına giren beş merkezi sorun vardır. Bunlar; gelir ve istihdam düzeyi, fiyat düzeyinin istikrarı, ekonomik büyüme, kamu açıkları ile dış açıklardır.

Yanıt Açıklaması: Talep miktarı ile malın kendi fiyatı arasındaki ters ilişkiyi göstermenin bir diğer yolu da yukarıda­ki tablonun Şekil 2.1’de gösterildiği gibi grafiğini çizmektir. Bu grafiğe Talep Eğrisi adı verilir ve eğri D harfi ile tanımlanır.

Yanıt Açıklaması: Ortalama sabit maliyet eğrisi ve ortalama değişken maliyet eğrilerini dikey olarak toplarsak ortalama maliyet eğrisine ulaşırız. Bu ilişkilerin temelinde ise TC=TFC+TVC eşitliği bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Eğer farklı mallar bir ihtiyacı gidermede birlikte kullanılıyorsa bu malları tamamlayıcı mallar olarak adlandırıyoruz. O¨rneğin kahve ve kahve kreması arasında, ya da araba kullanım süresi ile benzin arasında bu türden bir ilişki kurulabilir.

Yanıt Açıklaması: Emek ve sermaye gibi üretim faktörlerinin alınıp satıldığı piyasalara faktör piyasaları denir.

Yanıt Açıklaması: Kısa dönem; en az bir girdinin sabit olduğu, uzun dönem ise tüm girdilerin değişken olduğu süreçtir.

Yanıt Açıklaması: Bir ekonomide, belli bir dönemde üretilen nihai mal ve hizmetlerin değerine gayrisafi yurt içi hasıla (GSYİH) denir. Üretilen hasıla, ekonomide bir dönemde oluşan gelire eşit olduğundan, hasıla ve gelir kavramları özdeş olarak kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Marjinal ürün eğrisi, toplam ürün eğrisinin dönüm noktasına kadar yukarı eğimlidir, bu noktada maksimuma ulaşmakta ve daha sonra ise aşağı doğru eğimli olmaktadır. Marjinal ürün eğrisi ortalama ürün eğrisinin üstünde iken ortalama ürün eğrisi pozitif eğimlidir. 3. Ortalama ürün eğrisinin maksimum olduğu noktada ortalama ürün marjinal ürüne eşittir. 4. Marjinal ürün ortalama ürünün altında iken ortalama ürün aşağı eğimlidir 5. Marjinal ürün sıfır olduğunda toplam ürün maksimuma ulaşmıştır.

Yanıt Açıklaması: Dış alem faktör gelirleri arasında işçi dövizleri, müteşebbis gelirleri, kâr transferleri, dış borç faiz ödemeleri ve faiz gelirleri yer alır.

Yanıt Açıklaması: Batık maliyet ise bir yatırıma yapılan ancak alternatif kullanımı olmayan ve geri kazanılamayan harcamalardır. Batık maliyetler muhasebe kayıtlarında yer aldığı halde ekonomik maliyet sayılmazlar. Örtük maliyet değildir.

Yanıt Açıklaması: Arz, talep ve piyasa kavramları hem günlük hayatta hem de iktisat teorisinde sıkça kullandığımız kavramlardır. Piyasa alıcı ve satıcıların bir ürünün alışverişini yapmak amacıyla karşı karşıya geldiği ortam veya yerdir. Satıcılar ürünü piyasaya arz ederken, alıcılar ise ürünü piyasada talep etmektedir. Ürünün alım satım miktarı ve fiyatı piyasada belirlenir. Arz ve talep üzerinde devletin herhangi bir müdahale veya kısıtlaması yoksa oluşan piyasaya serbest piyasa denir.

Yanıt Açıklaması: Firmanın uzun dönemde yapabileceği şeylerden bir tanesi de tesisin büyüklüğünü, yani ölçeğini değiştirmektir. Örneğin 100 m2 alanda 5 makine ve 10 işçi ile üretim yapan gömlek atölyesi, üretim alanını, makine ve işçi sayısını iki katına çıkartırsa, ölçeğini de iki katına çıkarmış olur. Bu durumda üretim miktarının artacağı kuşkusuzdur. Üretim miktarı ne kadar artacaktır? Bu soruya ölçeğe göre getiri kavramı kullanılarak cevap verilebilir. Ölçeğe göre getiri oranı, toplam üründeki yüzde artışın, girdilerdeki yüzde artışa oranı olarak tanımlanır. Ölçeğe göre getiri = Toplam üründeki yüzde artış / Girdilerdeki yüzde artış Ölçeğe göre getiri oranı birden büyükse ölçeğe göre artan getiri, bire eşitse ölçeğe göre sabit getiri, birden küçükse ölçeğe göre azalan getiri vardır. Ölçeğe göre sabit getiri varsa üretim miktarındaki oransal artış girdi kullanımındaki oransal artışa eşittir demektir. Örneğin tüm girdiler iki kat artırıldığında üretim miktarı da iki kat artıyor demektir. Eğer çıktıdaki artış oranı girdilerdeki artış oranından daha az ise, bu duruma ölçeğe göre azalan getiri adı verilir.