Çağdaş Sosyoloji Kuramları

Yanıt Açıklaması: Baudrillard'a göre, geleneksel sosyal gruplarda kültür aynı sosyal bağlamda üretilmiş ve kullanılmıştır. Bunu  sembolik alışverişin gerçekleştiği bir zemin olarak “yerleşik (grounded) kültür” diye adlandırır. Buna karşın, ABD gibi bir toplumda kültürün büyük bir bölümünün kapitalistler, reklam ajansları ve kitle iletişim araçları tarafından üretildiğini ve dönüşüme uğratıldığını ifade eder. Bunu da metalaşmış kültür olarak kavramsallaştırır. Dolayısıyla, doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Foucault, Cinselliğin Tarihi adlı kitabında modern çağda biyo-iktidar olarak adlandırdığı farklı bir iktidar biçimini tartışır. Disipline edici iktidar insanların davranışlarına odaklanırken biyoiktidarın temel hedefi doğrudan insan bedenidir. Basit bir mantıkla doğum ölüm oranları, doğurganlık, hastalık, yaşam süresi, diyet ve beslenme alışkanlıkları üzerinden bir tür nüfus planlamasına odaklanır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Wallerstein, küresel düzeydeki kurumsal ve ekonomik ilişkilerin toplumların hayatlarında baskın roller oynadığı günümüz dünyasında ortaya çıkmış uluslararası eşitsizliklere Marksist bir perspektiften yaklaşmakta, fakat geleneksel Marksist analiz ve terminolojinin dışında bir kavramsal çerçeve önermektedir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Derrida yapı söküm yöntemini inşa etmek üzere önce Batı felsefesinin/düşüncesinin meta fiziğini ortaya çıkarma gayreti içine girmiştir. Derrida’ya göre Batı düşünce yapısı zıtlıklara dayanır: iyi kötüye karşı, kadın erkeğe karşı, konuşma yazmaya karşı vb. ve bu zıtlıklar hiyerarşik olarak tanımlanmıştır; ikinci terim birincinin bozulmuş hali olarak görüldüğünden her ikisi de karşılıklı olarak birbirine zıt olan terimler eşit değerde değildir. İşte Derrida’nın temel amacı yapı söküm yöntemiyle klasik Avrupa düşünce yapısını (construction) söküp (deconstruction) ondaki malzemeyle yeni, daha kullanışlı bir yapı kurmak (re-construction) üzere tarihsel anlam evrelerine geri dönüşler yapmaktır. Derrida, işe yapısökümde başı çeken figür olarak yapı ve yapının kaynağı olan merkez fikrini irdelemeyle başlamıştır. O, herhangi bir yapının ya da sistemin her şeyin oradan geldiği ve her şeyin ona gönderme yaptığı veya geri döndüğü bir noktayı, bir merkezî konumlandırma gerekliliğine işaret ederek Batı felsefesinde bu merkezi aramıştır.

Yanıt Açıklaması: Braudel eserinde ve onu takip eden yayınlarında, bütüncül bir perspektifle, incelediği bölgenin iklim, coğrafi özellikleri, doğal afetleri, demografik özellikleri ve geleneklerinin yanında moda anlayışları, yemek kültürü, teknolojik gelişmişlik düzeyi ile ekonomik ve siyasal kurumsal yapılarını da içeren oldukça detaylı ve uzun dönem bir tarihsel analizi benimsemiştir.

Yanıt Açıklaması: Derrida’ya göre bilimin amacı, doğru temsildir ve bilim önermeleri bu doğru temsilin aracıdır.

Yanıt Açıklaması: Onun (Michel Foucault) 1966 yılında yayımlanan kitabı Les mots et les Choses (İngilizce “The Order of Things” olarak yayımlanan kitap, ülkemizde Kelimeler ve Şeyler adıyla yayımlanmıştır.) akademik olarak en çok satanlar arasına girmiş ve onu Sartre gibi Fransa’nın temel düşünürleri arasına sokmuştur.

Yanıt Açıklaması: Baudrillard’a göre  artık gerçekliğin yerini simülasyonun aldığı Batı toplumlarında kitleler giderek ortadan kalkmakta, buharlaşmakta ve onların yerini “sessiz yığınlar” almaktadır. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Modernleşmenin sosyal bilimi olan sosyolojinin toplumsal, sınıf, kitle, güç, statü, kurum gibi kavramlarının anlamının içinin boşaltıldığına değinen Baudrillard, tüm bu kavramların anlam zedelenmesine uğrayarak içe patladığını (implosion) belirtir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap A'dır. Oluşan krizlerin çevreden merkeze doğru yayılmasını engellemesi, merkez ülkelerin özelliklerinden biri değildir?

Yanıt Açıklaması: O¨zellikle Heidegger and Nietzsche’den etkilenen Derrida’ya göre dünya bir metindir, metnin dışında hiçbir şey yoktur ve bütün metinlerin birden fazla anlamı vardır.

Yanıt Açıklaması: Laclau ve Mouffe (1992) söylemi, eklemleyici pratikten kaynaklanan yapılandırılmış bütünlük olarak tanımlar.

Yanıt Açıklaması: Bauman’a göre postmodernlik, müphemliğin üstesinden gelerek bunun yerine tek anlamlı kesinlik olarak gördüğü aynılığı hedefleyen modern güdüden tamamen özgürleşmek ve tek tiplilik ve evrenselcilik gibi modernliğin merkezi değerlerini tersine çevirmek demektir. Bununla birlikte postmodernlik doğası gereği hiç bir zaman modernliğin yerini alamaz. Nitekim postmodernlik ilke olarak farklılığı dışlamak yerine tanıyan ve bütün yaşam biçimlerine izin veren, dolayısıyla modernliği de dışlamak yerine farklılığa dahil eden çoğulcu bir dünya anlayışı ile temellendirilmiştir. Bu nedenle Bauman’a göre modernlikle postmodernlik arasında kesin bir kopma ya da belirgin bir farklılaşma söz konusu değildir. Ona göre postmodernlik bir anlamda kendine dışarıdan ve eleştirel olarak bakabilen ve bir zamanlar bilinçsizce yaptığı ulaşılması imkansız şeyleri bilinçli biçimde terk eden modernliktir.

Yanıt Açıklaması: Baudrillard’ın içe doğru patlama teorisi, anlamın medyada içe göçmesi, medyanın ve toplumsalın da kitlelerde içe göçmesi dâhil olmak üzere sınırların çökmesine yol açan bir süreçtir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Kuramsal çerçeve ve metodolojik analiz açısından Postmarksizm, Gramsci’nin “hegemonya”, Althusser’in “ideoloji” anlayışı, Psikanalist Lacan’ın özne anlayışı, Saussure’cü dilbilimi ve Foucault’nun “söylem” anlayışlarının izlerini taşımaktadır.

Yanıt Açıklaması: Wallerstein’a göre sosyal ilişkilerin temeli çatışma ve sömürüdür.

Yanıt Açıklaması: Kitleler, sınıf ya da halk gibi eskiden kendileri­ne başvurulan bütünlere benzemezler. Sessizlik ara­cılığıyla içine çekildikleri tarihin de ilgi alanından çıkmışlardır. Artık ne emekçiler kitlesi vardır, ne de bir başka toplumsal özne ya da nesneye ait bir kitle. Artık devrimci umutlar da ortadan kalkmıştır. Dolayısıyla kitlelerin anlamını yitirip sessiz çoğunluğa dönüştüğü bu belirsiz dü­zen, Postmodernist döneme karşılık gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Göstergenin dördüncü aşaması İkinci Dünya Savaşı’ndan kısa bir süre sonra başlamıştır. Endüstri sonrası toplumlarda iletişim teknolojilerinin ve kitle iletişim araçlarının sürekli geliştirilmesi ve yaygınlaşması belirleyici olmuştur. Dolayısı ile giderek birbirinden farklılaşan bir göstergeler evreni mevcuttur. En önemlisi de günümüzde artık sembolik alışveriş kaybolmuştur. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E'dir. Türkiye, çevre ülkelerden biridir.