Sosyal Bilimlerde Temel Kavramlar

Yanıt Açıklaması: Liberalizm, ortak iyi ya da kamu çıkarı kavramının kapsamını olabildiğince daraltmaktan yanadır.

Yanıt Açıklaması: Bourdieu, günümüzde toplumsal sınıfların belirlenmesinde yaşam tarzı, tüketim, hobiler, boş zaman alışkanlıkları gibi farklı zevklere hitap edebilen konuların çalışılması gerektiği üzerinde durmakta ve ekonomik sermaye (kişinin elindeki maddi olanaklar); sosyal sermaye (kişinin sosyal ilişki ağları); kültürel sermaye (kişinin erişebildiğ eğitim, bilgi olanakları); sembolik sermaye (kişiyi etkileyen değerler, normlar) gibi dört yeni değişkenin eski sınıf analizlerindeki meslek, gelir, eğitim değişkenlerinin yerini alması gerektiğini savunmaktadır

Yanıt Açıklaması: Elihu Katz, "Kullanımlar ve Doyumlar” yaklaşımı ile izleyicilerin izlenilen medya içeriklerinin aktif bir şekilde değerlendirmelerinin ve medyayı farklı amaçları için kullanmalarının mümkün olduğunu ileri sürmüştür.

Yanıt Açıklaması: Cevap5: Liberal-çoğulcu yaklaşıma göre medya içeriğini belirleyen, medyanın mülkiyet sahipleri değil, tüketiciler/izleyiciler ve onların istekleridir. Liberal demokrasi teorisinin merkezinde yer alan çoğulculuk, liberal demokrasinin bugünden yarına var olabilmesi ve gelişmesi için medyanın “olmazsa olmaz” olduğunu vurgular (Williams, 2003: 50-51).

Yanıt Açıklaması: Toplum ve toplumsal süreçleri açıklamada, gündelik etkinliklerimizi, geçimimizi sağlama, besinler yetiştirme ve mamul mallar üretme biçimlerimizi ele alma özelliği Karl Marx'ın toplum tanımının özellikelrinden değildir.

Yanıt Açıklaması: Mücadele sürecinde herkesin uyması gereken ortak kurallar olmazsa güçlü olan hiçbir sınır tanımadan güçsüzü ezer düşüncesini bir siyaset felsefecisi olan Thomas Hobbes “İnsan insanın kurdudur” sözü ile dile getirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Totalitarizm: Farklılık ve çoğulculuğu reddederek hakikatin ne olduğunu bildiğini iddia eden seçkin kadronun tartışılmaz önderliğinde toplumsal yapının her alanına nüfuz etmeyi amaçlayan siyasi anlayış. Nazi Almanya'sı ve Stalin dönemi Rusya’sı totaliter ideolojinin hayata geçirilmeye çalışıldığı iki çok önemli örnektir.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal evrim teorisi modern dönem toplum teorilerinden değildir.

Yanıt Açıklaması: Marx, tüm toplumların dört temel özellik sergilediğini öne sürer. • İnsanlar, diğer hayvanlardan farklı şekilde varlıklarını sürdürebilmek ve böylece tarihi yapmak için çevreden yararlanarak üretim yapabilir. • Üretim her zaman farklı türden araçlar kullanmayı ve bu araçların daha fazla ve daha iyi tüketim malları üretmek için sürekli iyileştirilmesi gerektiği için yeni ihtiyaçlar oluşturur. • Toplumlarda üretim iş bölümüne dayalıdır ancak iş bölümü her zaman sömürü ve yabancılaşmayı içeren bir tabakalaşma yapısını ifade eder. Bunun temelinde de üretim araçlarının özel mülkiyetinin yattığıdır. • Toplumdaki düşünceler ve değerlerin kaynağı iş bölümü yani insanların geçimlerini sağlama, ihtiyaçlar yaratma ve birlikte çalışmaya yönelik somut çabalarıdır.

Yanıt Açıklaması: Her varlığın içinde bulunduğu ortamla ve/ veya kendini oluşturan unsurlarla bütünlüğü içinde açıklanması bütüncü (holistik) yaklaşımdır.

Yanıt Açıklaması: Deregülasyon, her ne kadar “kuralların kaldırılması” demek olsa da esas olarak 1970’lerden itibaren kamu yayıncılığı tekellerinin ortadan kalkması ve özel radyo/televizyon yayıncılığının yaygınlaşması yönünde kuralların değiştirilmesi sürecini anlatmak için kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Devlet, hizmetlerini yerine getirmek için sürekli memurlara ihtiyaç duyar. İç ve dış güvenlikten sorumlu olan ordu ve polis teşkilatı, vergi toplamadan sorumlu maliye teşkilatı, yargı teşkilatı bürokrasinin temelini oluşturur. Bürokrasi alınan kararları hayata geçirir (Kettl, 2006: 366). Bürokrasi kelime anlamıyla bürokratların idaresi anlamına gelir. Geniş anlamda yürütme denildiğinde sadece hükümet, kabine ya da başkan değil, bürokrasi de anlaşılır.

Yanıt Açıklaması: Orta Çağın ilâhi Yasa ve dinsel egemenlik anlayışlarını reddeden alternatif bir dünya görüşü olarak gelişen Aydınlanma’yla birlikte toplumun kökenleri sözleşmeye dayalı yükümlülüklerin ve karşılıklı toplumsal ilişkilerin temel olduğu bir yapıda aranmaya bağlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Platon ve Aristoteles toplumu bütünün parçalara olan hükmü üzerinden ele almamıştır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal sınıf kavramı sosyolojik çalışmalarda çok çeşitli kuramlarla açıklanmaktadır. Bunlar: 1. Sosyal sınıflar herhangi bir kanunla veya dinsel bir açıklama ile yapılanmaz. Sosyal bir sınıfa ait olma durumu aileden miras alınan ve yasal veya geleneksel bir temele oturmaz. Farklı sınıflar arası evlilik daha yaygın ve herhangi bir resmî veya dinî kısıtlanma yoktur. 2. Bir kişinin sosyal sınıfı, yine içine doğulan konum önemli olmakla beraber, bir ölçüde de kazanılmış bir konum olmaya izin verir. Tabakalar arası yukarı ve aşağı, dikey ve yatay toplumsal hareketlilik olasılığı vardır 3. Sosyal sınıf kişiler arasında özellikle maddi kaynakların mülkiyeti ve kontrolü gibi ekonomik temelli farklılıklara dayanır. 4. Sosyal sınıflar daha çok formal ilişkiler içinde belirlenir. Örneğin çalışma yaşamında kişiler arasında aldıkları ücret, çalışma şartları, bilgi ve becerileri, meslekleri açısından farklılıklar vardır.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme mal, insan, sermaye ve fikirlerin dünya üzerinde daha hızlı hareket etmesi, sınırların bulanıklaşması, ticari ilişkilerin artması demektir. Küresel bir dünyada ülkeler arası karşılıklı bağımlılık olduğundan bir bölgede gerçekleşen bir olay çok farklı bölgelerde bulunan ülkeleri de etkilemektedir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: A

Yanıt Açıklaması: Karl Marx (1818- 1883) toplumu alt yapı ve üstyapı arasındaki bir belirlenim ilişkisi olarak tanımlamıştır. Altyapı ekonomi yani maddi üretim ilişkilerinden oluşur. Altyapı her zaman kendi ihtiyaçları temelinde belli bir aile, bir siyaset, bir din, bir ideoloji, bir aile ve bir eğitim düzenini üstyapı olarak belirler. Böylece ekonomi sabit, diğer bütün kurumlar değişken olarak düşünülür. Bu görüşlere göre sorunun doğru yanıtı D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bir çok kavramın yeniden inla edildiği Aydınlanmacı dönem; Edebiyat, spor ve loncaların değişiminde diğer kavramlara nazaran daha dolaylı bir etkide bulunumuştur.