Final Sınavı - Sosyal Bilimlerde Temel Kavramlar

Soru 1:

Aşağıdakilerden hangisi Klasik dönem toplum anlayışlarında dört temel kurucudan biri değildir?

A) Karl Marx, B) Ralf Dahrendorf C) Émile Durkheim D) Max Weber E) Georg Simmel

Soru 2:

Aşağıdakilerden hangisinde bir ideoloji olarak "faşizmin" özellikleri verilmiştir?

A) Kitle mobilizasyonuna özel önem veren belli bir ulus ya da ırkın üstünlüğünü vurgulayan, devleti öne çıkaran otoriter bir yapıya sahiptir. B) Sosyo-ekonomik eşitlik, paylaşma, kardeşlik, topluluk ve kolektif mülkiyet gibi değerleri öne çıkaran, aydınlanma düşüncesinin bir ürünüdür. C) Kendisini diğer milletlerden dil, soy, kültür, gelenek ve birlikte yaşama iradesinin varlığı-yokluğu açısından farklı gören kimselerin oluşturduğu bir bütün olduğunu savunur. D) İşçi sınıfının kapitalist düzeni devirmesi yerine sistem içinde kalarak demokratik mücadeleler yoluyla haklar elde etmesini savunur. E) İnsanı öne çıkaran, akıl ve bilim yoluyla insanın doğa ve kendi hayatı üzerinde kontrol kurabileceğini ve insanlığın sürekli daha iyiye doğru ilerlediği varsayımlarına dayalı “aydınlanma” geleneğinin bir parçasıdır.

Soru 3:

Biyolojik organizmalar gibi toplumların da basit yapılardan karmaşık yapılara doğru geliştiklerini, insan topluluklarının yalın ve homojen ilkel kabile gruplarından, gelişmiş ve farklılaşmış modern sosyal sistemlere doğru evrimleştiğini iddia eden düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Auguste Comte B) Saint-Simon C) Georg Simmel D) Emile Durkheim E) Spencer

Soru 4:

Aşağıdakilerden hangisi, etkileyici bir kapitalizm eleştirisiyle birlikte sosyalizmin kapitalizmin krizlerinin kaçınılmaz bir neticesi olarak kurulabileceğini ileri süren, sosyalizm tarihinde bir dönüm noktası olarak görülen düşünürdür?

A) Thomas Hobbes B) John Locke C) Jean-Jacques Rousseau D) Adam Smith E) Karl Marx

Soru 5:

Aşağıdakilerden hangisi K. Marx' a göre eşitsizlik tanımıdır?

A) Bireyler arasındaki gelir farklılıkları B) Meslek grupları arasındaki farklı kutuplaşmalar C) Toplumda birbiriyle zıt ve çelişkili çıkarlara sahip iki sosyal sınıf arasındaki kutuplaşma D) Toplum düzeninin bozulması E) Prestijlerin farklılaşması

Soru 6:

Stok fazlalığının kaldırılması, Kaliteden ödün verilmemesi, Nitelikli elemanların çalıştırılması, Ücretlendirmenin tamamen performansa bağlı olması, Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri, esnek üretimin özellikleridir?

A) II, III ve IV B) II ve III C) Yalnız III D) I, II ve III E) III ve IV

Soru 7:

E. O. Wright’ın geliştirdiği sınıf haritasının Marx’ın sınıf kuramından temel farklılığı aşağıdakilerden hangisinde ifade edilmiştir?

A) Çok sınıflı yapıya işaret etmesi B) Sınıf kuramını günümüze uyarlarken ara katmanları kendi içinde birer sınıf olarak görmesi C) Statüye bağlı farklılıkları savunması D) Güç ve iktidar ilişkilerini öne çıkarması E) İki sınıflı bir yapıyı savunuyor olması

Soru 8:

Ağ toplumu kavramı ilk kez kim tarafından kullanılarak geliştirilmiştir?

A) Manuel Castells B) Appadurai C) Golding D) Graham Murduck E) Chomsky

Soru 9:

Soru 1. Kuralların kaldırılmasını ortaya koyan kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yakınsama B) Asimetrik bilgi C) Rulatizyon D) Kaotizm E) Deregülasyon

Soru 10:

Talepteki farklılaşmalar göz önünde bulundurularak ve teknoloji etkin kullanılarak yapılan üretim şekli aşağıdakilerden hangisidir?

A) Seri üretim B) Esnek/yalın üretim C) Mamul üretimi D) Atölye tipi üretim E) Proje üretim

Soru 11:

Toplumu bir organizmadan daha çok “kompleks bir düzenleme” olarak gören, bu yapının ekonomik temelinin diğerlerinden daha önemli olduğunu ortaya koyan düşünür kimdir?

A) Karl Marx B) Agust Comte C) Platon D) Eric Fromm E) Hegel

Soru 12:

Sosyal sınıfa ilişkin aşağıda verilen ifadelerden hangisi veya hangileri doğrudur? I. Diğer tüm toplumsal tabakalaşma sistemlerinden farklı olarak kişinin içine doğduğu mevki/statüyü değiştirebilme özelliğine sahiptir. II. Değişime ve dinamizme en açık sistemdir. III. Sosyolojik çalışmalarda çok çeşitli kuramlarla açıklanmaktadır.

A) I, II ve III B) Sadece I C) Sadece II D) II ve III E) I ve III

Soru 13:

Max Weber'in sanayi toplumlarını anlama konusunda en öne çıkan eğilimi aşağıdaki seçeneklerden hangisi içermektedir?

A) Dinsel inançlar B) Eşitlik C) Doğa D) Hesaplı düşünce E) İçgüdüler

Soru 14:

Aşağıdakilerden hangisinin baskı gruplarının amaçlarından biri olduğu söylenemez?

A) Belli bir kesimin taleplerini siyasal alana taşımayı amaçlar B) Sınırlı üye sayısına sahiptirler C) Baskı gruplarının amacı iktidara gelmek değil, iktidarı etkilemektir D) Şekli olarak örgütlenmemiş daha çok klik hüviyet taşıyan baskı grupları da olabilir E) Baskı gruplarının sayısının fazla olması yurttaşlık değerlerinin gelişmesini negatif yönde etkiler

Soru 15:

Aşağıdakilerden hangisi Herbert Spencer’in (1820-1903) toplum tanımının özelliklerinden değildir?

A) Organizmacı bir yaklaşım ile toplumu ele alır. B) Çalışmaların Charles Darwin’in düşüncelerini toplum alanına uygulamaya çalışmıştır. C) Toplumların basit yapılardan başlayarak karmaşık yapılara doğru geliştiklerine yer verilmiştir. D) Toplumlar, doğa gibi doğal ayıklanma, hayatta kalma ve adaptasyon süreciyle ilişkili belirli “temel yasalar”’a göre gelişmektedirler. E) Toplum organik bir oluşumdan ziyade bir mekanizmadır.

Soru 16:

Toplum üzerinde tespitler yapan kuramcılardan Max Weber’in, Karl Marx’tan tam olarak ayrıldığı nokta aşağıdaki şıklardan hangisinde verilmiştir?

A) Eşitsizlik toplumda birbirleriyle zıt ve çelişkili çıkarlara sahip iki sosyal sınıf arasındaki kutuplaşmaya dayalı olarak oluşur. B) Toplumsal tabakalaşma kuramı üç boyut üzerinden tanımlanabilir. Bunlar sınıf, statü ve politik partidir. Kuramsal olarak bu üç boyut birbirinden bağımsız olarak belirlenir. C) Toplum içerisindeki sınıf eşitsizliğinin oluşması toplumdaki sınıflar mücadelesi içerisinde anlaşılmalıdır. D) Sınıflar basitçe gelir farklılıklarına, meslek gruplarına veya prestij farklılaşmasına göre tanımlanmazlar. E) Sınıflar kendi çıkarları için diğer sınıflara karşı mücadele verirken tarihi oluşturan tarihsel aktörlerdir.

Soru 17:

Siyasi fetih ve kâr amacıyla ortaya çıkan küreselleşme aşağıdaki hangi dönemden itibaren hız kazanmıştır.

A) 16. yüzyıl B) 17. yüzyıl C) 18.yüzyıl D) 19.yüzyıl E) 21. yüzyıl

Soru 18:

Enformasyon toplumunda zenginliğin kaynağı beden işçileridir. Yeni toplumun merkezi imalattan bilgiye kaymıştır. Tarımın payı gerek istihdam, gerekse toplam hasıla içinde gerilemiştir. Yukarıdakilerden hangileri enformasyon toplumuna geçiş sürecinde ortaya çıkan gelişmelerdir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I-II D) II-III E) I-III

Soru 19:

“Medya içeriğini belirleyen medyanın mülkiyet sahipleri değil tüketici/izleyiciler ve onların istekleridir” görüşünü benimseyen yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?

A) Modernite yaklaşımı B) Liberal-çoğulcu yaklaşım C) Etno-centrizm yaklaşımı D) Consumerizm yaklaşımı E) Post-modern yaklaşım

Soru 20:

Bireyin topluluğun değerlerini ve normlarını öğrenme ve içselleştirme sürecine ne ad verilir?

A) Toplumsallaşma B) Aileleşme C) Örüntü D) Düzen E) Empati