Sosyal Psikoloji 1

Yanıt Açıklaması: Şema: Nesne ve olay kategorileri hakkındaki genel bilgiyi temsil eden kurallar ya da özellikler setidir.

Yanıt Açıklaması: Fiziksel ya da doğal nesne kategorilerinde olduğu gibi sosyal şemaların da teorik olarak, hiyerarşik bir biçimde yapılanmış olduğu ileri sürülmüştür. Daha soyut ve genel bilgi kategorileri piramidin tepesinde ve daha spesifik kategoriler piramidin en altında yer alır.

Yanıt Açıklaması: Uyma: Başka insanların gerçek ya da hayali etkileri sonucunda kişinin davranışının değişmesidir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: İki tür konformite dışı davranış vardır: bağımsızlık ve konformite-karşıtı davranış. Bağımsızlıktan kastedilen kişinin sosyal etkiye direnmesinin sadece kendisinin o davranışı gerçekten yapmak istemesidir. Oysa konformite-karşıtlığı sosyal baskıya direnerek, sosyal baskının “yapma” dediği davranışı yapmak ya da “yap” dediği davranışı yapmamaktır. Burada sosyal baskıya uyma olmasa bile sosyal baskının kaynağı hâlâ o kişi için bir referans noktasıdır. Tüm sosyal bağlamlarda genellikle psikolojik tepkisellikten dolayı sosyal etkiye karşı çıkmaktır.

Yanıt Açıklaması: Deneyin ilk çalışmada kişiler arası etkileşim anlamında bir sosyallikten söz edilemez. Ancak bu çalışma daha sonra deneye sokulacak norm oluşumu ve sosyal etkiyi yorumlama zeminini hazırlamıştır. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Tutumların ölçülme ve davranışların gözlenme düzeyi arasındaki bu karşı­lıklılığa denklik hipotezi adı verilmektedir. Denklik hipotezi Tutumların ölçülmesi ve tutuma ilişkin davranış gözleminin genellik/spesifiklik düzeylerinin karşılıklılığını ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Grup Zihni: Gustave Le Bon tarafından geliştirilmiş, çeşitli psikolojik mekanizmalar aracılığıyla, insan kollektivitesinin tek bir varlık, psikolojik kitle haline gelmesine işaret eden kavramdır

Yanıt Açıklaması: Rol şemaları insanların spesifik rol konumlarına ilişkin sahip oldukları bilgi yapılarıdır. Bu bilgi yapıları rol konumlarına ait normlar ve beklenen davranışları içerir. Rol şemaları hem edinilmiş, hem de verili roller için geçerlidir. Edinilmiş roller çaba ve eğitimle kazanılır. Doktorluk, öğretmenlik gibi mesleki roller buna örnek verilebilir.

Yanıt Açıklaması: Milgram deney sonuçlarını yorumlarken bazı koşullarda itaat düzeyinin yüksekliğinden çok itaat düzeyinin farklı koşullar altında değiştiğine vurgu yapmıştır. Ona göre itaati etkileyen faktörler; kurbanla öğretmen denek arasındaki fiziksel mesafe, öğretmen denekle otorite arasındaki fiziksel mesafe, otoritenin meşruiyeti ve grup baskısıdır. Deneyin yapıldığı ortam bu etkenlerden birisi değildir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Heider olayları neden ve sonuç şeklinde ilişkilendirmede benzerlik ve yakınlık kriterlerinin önemli olduğunu ileri sürmektedir. Birbirine yakın ve benzer olan olay ya da durumların nedensel birim olarak algılanma olasılığı fazladır. Heider bir olayın ya da davranışın nedenini temel olarak iki grup faktörden birine yükleneceğini öngörmüştür: içsel faktörler ve dışsal faktörler. İçsel faktörler davranışı yapan kişinin kişilik özellikleri, tutumu ve çabasını içerir. Dışsal faktörler ise kişi ile ilgili faktörlerin dışında kalan, bağlama ilişkin faktörlerdir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Senaryo: Belirli sosyal durumlarla ilişkili olaylara ve eylemlere ait şemalardır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal Biliş: Sosyal dünya hakkındaki bilgiyi yorumlama, analiz etme, hatırlama ve kullanma biçimidir.

Yanıt Açıklaması: Hannah Arendt’in “Eichmann Kudüs’te” adlı kitabında betimlediği “kötülüğün sıradanlığı” olgusunun sosyal psikolojik deneye sokulmuş hâli olarak görülebilir. Yahudi soykırımının nedenlerini anlamaya çalışan bir filozof olarak Hannah Arendt, Nazi rejiminin nasıl olup da 6 milyon Avrupalı Yahudiyi öldürülmesini sağlayabildiğini sormuştur. Nazi Subayı Eichmann’ı Kudüsteki yargılaması sırasında izleyen Arendt soykırımda yer alan insanların ne bir cani ne de psikopat olduğunu ileri sürmüştür, tersine bu insanlar sosyal baskıya boyun eğen sıradan vatandaşlardı. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Şema kavramı görgül olarak dört içerik alanına uygulanmıştır: kişi şemaları, benlik şemaları, rol şemaları ve olay şemaları. İçerikleri farklı da olsa tüm şemaların benzer işlevleri vardır. Hepsi yeni bilginin kodlanmasını (alıp yorumlamayı), bellekteki eski bilgiye ve hatırlanmayan bilgiye ilişkin çıkarımları etkiler.Kendi hakkımızdaki bilişsel yapılar ise Benlik şemalarıdır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Verilen her üç ifadede doğrudur. Dolayısıyla doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Toplulukçu kültürlerdeki insanlar bireyci kültürlere göre kendi gruplarına uymaya daha fazla eğilimlidir. İçgrup kişinin kendini ait hissettiği/ait olduğu, dışgrup ise kişinin ait hissetmediği/ait olmadığı gruptur. Yüksek özel benlik-farkındalığı konformite düzeyini azaltır, yüksek kamusal benlik-farkındalığı konformite düzeyini arttırır. Konformite-karşıtlığı sosyal baskıya direnerek, sosyal baskının “yapma” dediği davranışı yapmak ya da “yap” dediği davranışı yapmamaktır. Görüldüğü üzere yalnızca I numaralı maddede verilen bilgi yanlıştır. Bu nedenle doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Çelişkili Tutum : Bir kişinin bir tutum nesnesini hem sev­mesi hem de sevmemesidir.

Yanıt Açıklaması: Sıralama: Dikkat ve kodlama, Zenginleştirme, Örgütleme, Depolama, Geri getirmedir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Yükleme, insanların davranışların ya da olayların nedenleri hakkında çıkarsamalar yapma sürecidir. Çoğu insan için çoğu zaman olan her şeyin bir nedeni vardır. Yaşamın düzenli ve tahmin edilebilir olması için insanlar olayların nedenlerini açıklamak isterler, bu yüzden olaylara nedensel yüklemeler (atıf) yaparlar. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Tutumların ölçülme ve davranışların gözlenme düzeyi arasındaki karşılıklılığına denklik hipotezi adı verilmektedir. Doğru cevap "A" şıkkıdır.