Sosyal Psikoloji 1

Yanıt Açıklaması: Psikanalizciler ve etologlar saldırganlığın doğuştan gelen içgüdüsel bir davranış olarak görürler. sosyal öğrenmecilere göre ise saldırgan dav­ranış ve diğer tüm davranışlar, öğrenilmiş davranış­lardır. Bu nedenle cevap “C” seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sempati en temel anlamıyla “birisiyle birlikte acı çekmektir”. Karşımızdaki kişinin sahip olduğu duygu ve düşüncelerin aynısına sahip olmaktır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Saçma aşk: Tutku ve bağlanma birleşiminden oluşur. Yakınlık bileşeninin dengeleyici unsuru bulunmaz. Kısa sürede tanışma, hemen aşık olma ardından hemen evlilik gibi hızlı bir süreci vardır. Çabuk sonlanabilir, boşanmayla sonuçlanabilir.

Yanıt Açıklaması: Hayvanlar arasında var olan özgeci davranışlar bilim insanlarının da dikkatini çekmiştir. Sözgelimi tavşanlar yırtıcı hayvan tehlikesi algıladıklarında, arka ayaklarını kullanarak çıkardıkları seslerle diğerlerini uyarmaya çalışmaktadırlar. Yine yunus balıklarının; bir arkadaşları yaralandığında, su altında havasızlıktan ölmemesi için onu su yüzeyine çıkardıkları gözlenmiştir. Bu ve benzeri birçok örnek, özgecilikle kalıtım arasında ilişki olabileceğini düşündürmüştür. Evrimsel yaklaşımdan yola çıkarak şu kestirimlerde bulunulabilir. Hayvanlar genetik olarak öncelikle kendilerine en yakın olanlara yardım etmelidirler. Sözgelimi kendi aile üyelerine yardımcı olma eğilimi, akrabalar ya da yabancılardan daha yüksek olmalıdır. Ebeveynler sağlıklı yavrularına, yaşama şansı düşük olanlardan daha özgeci davranmalıdırlar. Anneler yavrularına, genellikle babalardan daha çok yardımcı olmalıdırlar. C¸ünkü dişilerle kıyaslandığında, erkekler daha çok yavrunun babası olabilme gizilgücüne sahiptirler. Erkeğin pek çok dişiyi dölleyebilme gücüne karşılık; dişilerin yaşamları boyunca genlerini aktaracağı yavru sayısı doğurduklarıyla sınırlıdır. O nedenle dişi doğurduğu yavrusunun hayatta kalması için onlara yardım etmek durumundadır.

Yanıt Açıklaması: Kültürel Yaklaşım: Özgeci davranışı doğuştan getirilen genlerle açıklayanlara karşı çıkanlar; özgeci davranışın temelinde daha çok toplumsal değerlerin olduğunu ileri sürmektedirler. Bu görüş; evrimsel yaklaşımın, sadece anne babaların çocuklarını bakıp büyütmesiyle sınırlı bir yardım etme davranışını açıklayabileceğini kabul etmektedir. Ancak evrimsel yaklaşım, hiç tanımadığımız birinin ihtiyacı olduğunda ona yaptığımız yardımı açıklayamamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Agape ; özgeci bir aşktır, kişi karşılık beklentisi olmadan sevmeyi kendi görevi olarak görür. Koşulsuz, sevecen, bağışlayıcı, duygudan çok mantık içeren, şefkatli ve kendini feda edicidir.

Yanıt Açıklaması: Pasif saldırganlık, hiçbir faaliyet yapılmamasına rağmen, karşıdakine zarar vermeyi amaçlayan faaliyetsizlik” olarak tanımlanmaktadır

Yanıt Açıklaması: Sosyal psikolojide kullanılan araştırma yöntemlerini deneysel yöntemler ve deneysel olmayan yöntemler olmak üzere iki geniş kategoride toplamak mümkündür.

Yanıt Açıklaması: Araştırmacıların saldırganlık kavramında yaşanan tanım problemini, saldırganlık tanımına niyet öğesini ekleyerek çözmüştür (Brewer ve Crano, 1994; . Yani, bütün zarar verme ya da incitme eylemleri değil, sadece zarar verme ya da incitme niyeti ile yapılanlar saldırganlık olarak görülmektedir. Ancak, eylemin niyetli yapılması da sorunu çok fazla çözmemektedir. Bu kez de “Kişinin niyetini nasıl bilebiliriz?” sorusu karşımıza çıkmaktadır. Çünkü, niyeti, direkt olarak gözleyemeyiz, sadece tahmin edebiliriz.

Yanıt Açıklaması: Yapıldığı dönem itibariyle çok ses getirmiş biri katılımlı gözlem diğeri deney metodu kullanılan iki çalışması, bilişsel çelişki kuramının temelini oluşturur.

Yanıt Açıklaması: Benzer fikirler, benzer kişilik özellikleri, benzer tarz ve iletişim becerileri, ortak ilgi alanları ve yaşam deneyimleri kişilerin karşılıklı ilişki kurmasındaki en önemli etkenlerden biridir (Aronson, Wilson ve Alert, 2012). Genellikle kişiler arası ilişkilerimizi bize benzeyen insanlarla kurarız. Benzer yaşam görüşüne, siyasi görüşe sahip insanlarla, benzer ilgi alanları olan ve yaşam görüşü örtüşen kişilerle ilişki kurarız. Bu benzerlik ilişkilerimizde pekiştirici bir rol oynar ve bizi ilişki kurmaya ve sürdürmeye teşvik eder.

Yanıt Açıklaması: Daryl Bem, bilişsel çelişki kuramına karşı çıkarak dengesiz durumlar ortaya çıktığında, kişilerin motivasyonlarının bilişsel çelişkileri azaltmak olmadığını, bu durumun kendilik algılarıyla ilgili olduğunu belirtmiştir.

Yanıt Açıklaması: Özgeci davranışı öğrenme ile açıklayan yaklaşım, yardım etmenin toplumsallaşma süreci içerisinde öğrenildiğini -öğretildiğini varsaymaktadır. Bu yaklaşım “koşullu öğrenme” kuramlarını esas almaktadır. Buna göre birey, bir davranışı yaptı diye ya da yapmadı diye ödül aldığında (aferin denildiği, başının okşandığı, gülümsendiği, maddi bir karşılık verildiği...) en azından cezalandırılmadığında o davranışı benimser. Buna karşılık yaptığı bir davranış ceza gördüğünde ya da hoş karşılanmadığında o davranışı benimsemez. İşte yardım etme davranışı da bu şekilde ödüllendirmelerle pekiştirilerek edinilir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Suikast, dövme, cinayet, saldırı gibi davranışlar açıkça toplumsal normları çiğneyen davranışlardır. Bu tarz davranışlar toplum tarafından onaylanmadığı için antisosyal saldırganlık olarak adlandırılmaktadır. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Saldırgan davranışı insan doğasının kaçınılmaz bir dışavurumu olarak kabul eden görüşlerin tersine, sosyal öğrenme kuramına göre, saldırgan davranış ve diğer tüm davranışlar, öğrenilmiş davranışlardır. Sosyal davranışların direkt pekiştirme ve model alma yoluyla öğrenildiğini öne süren kuramsal yaklaşımdır.

Yanıt Açıklaması: Kişinin amaca yönelik davranışının dışsal olarak bloke edilmesine engellenme denir.

Yanıt Açıklaması: Milgram’ın itaat deneyi için yerel gazetede cezanın öğrenme üzerindeki etkisinin araştırılacağı bir deneyde yer almak üzere gönüllüler arandığı ilanı verilmiş ve bu ilan için başvuran adaylardan çeşitli mesleklerden (işçi, işadamı vb.) 20 ile 50 yaş arasında 40 kişi denek olarak seçilmiştir

Yanıt Açıklaması: Araçsal saldırganlık, değerli bir hedefe ulaşmayı sağlamak üzere gerçekleştirilen zarar verme ya da incitme eylemidir. Büyük bir mirasa konmak için kişinin akrabasını öldürmesi, profesyonel bir boksörün rakibine vurması, bir hırsızın girdiği evin sahibine vurması ya da futbolda rakip oyuncunun gol atmasını engelleme araçsal saldırganlık örnekleridir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Tamamı saldırganlığı bir şekilde azaltma yöntemlerinden sayılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Araştır­malar şemaların üç modele göre değişebileceğini göstermektedir: muhasebeci modeli, görüş değiştirme modeli, alt tipleştirme. Doğru cevap C’dir.