Sosyal Psikoloji 1

Yanıt Açıklaması: Yaşamın düzenli ve tahmin edilebilir olması için insanlar olayların nedenlerini açıklamak isterler, bu yüzden olaylara nedensel yüklemeler (atıf) yaparlar. Yükleme: İnsanların davranışların ya da olayların nedenleri hakkında çıkarsamalar yapma sürecidir.

Yanıt Açıklaması: Senaryo: Belirli sosyal durumlarla ilişkili olaylara ve eylemlere ait şemalardır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal biliş çok çeşitli şekillerde tanımlanmaktadır. Sosyal bilişin özerk bir teori değil, yöntem ve kavramlarını bilişsel psikolojiden alan bir yaklaşım ya da bir perspektif olduğu söylenebilir. Sosyal Biliş: Sosyal dünya hakkındaki bilgiyi yorumlama, analiz etme, hatırlama ve kullanma biçimidir.

Yanıt Açıklaması: Genellikle farkında olmadığımız davranışın en büyük belirleyeni sosyal psikologların “durumun (ortamın) talep ettiği özellikler” diye ifade ettiği olgudur. Kütüphane oraya gidenlerden sessiz ve dikkatli olmalarını talep eder. Çünkü kütüphane olmayı tanımlayan şeylerden biri oradaki davranış tarzıdır.

Yanıt Açıklaması: Bireysel düzeyde tutumlar algıyı, düşünmeyi, diğer tutumları ve davranışı etkiler. Bu nedenle tutumlar kişinin psikolojik varoluşuna ciddi bir katkı yapar. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Moscovici, azınlık etkisinin mümkün olduğunu görgül deneylerle göstermiştir. Ancak azınlık etkisinin gerçekleşmesinin mümkün olduğuna ilişkin deneysel kanıta geçmeden önce azınlık kavramından ne anlamamız gerektiğini açıklamak gerekir. Azınlığı tanımlamak diyalektik olarak çoğunluğu da tanımlamak anlamına gelir.

Yanıt Açıklaması: Şema: Nesne ve olay kategorileri hakkındaki genel bilgiyi temsil eden kurallar ya da özellikler setidir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Völkerpsikoloji. Cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal psikolojide tutum ile ilgili sıklıkla kullanılan iki tanımdan biri de şudur: Bir tutum bazı kişi, nesne ya da konularda genel ve görece kalıcı olumlu ya da olumsuz hislerdir. Doğru cevap "B" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: ETutum: Bir tutum nesnesi hakkında bilişsel, duygusal ve davranışsal bilgiye dayalı olarak yapılan genel bir değerlendirmedir.

Yanıt Açıklaması: Arşiv araştırmasında araştırmacı, başkası tarafından ve çoğu zaman başka nedenlerle toplanmış ve kaydedilmiş veriyi kullanmaktadır. Sosyal psikolojide en az kullanılan yöntemlerden biri olan arşiv araştırması, geçmişteki bir olgunun araştırılması için kullanılabileceği gibi, bir olguya ilişkin tarihsel eğilimi ortaya çıkarmak için de kullanılabilir. Arşiv araştırmasından genellikle istatistik verilerin kullanılması akla geliyorsa da, her türlü yazılı ve görsel materyal (ör. halk hikayeleri, gazeteler, romanlar, anılar, tv programları ya da video bantlar vb.) araştırmacı için arşiv olarak işlev görebilir.

Yanıt Açıklaması: Konformiteyi etkileyen faktörler durumsal ve kişisel faktörler olarak ikiye ayrılabilir. Durumsal faktörler grubun büyüklüğü ve grupta söz birliğinin etkisidir. Ayrıca kültürler arası farklılıklar ve toplumsal cinsiyet farklılıkları da buna dâhil edilebilir. Kişisel faktörler içinde benlik-farkındalığı, benlik sunumu ve kişisel kontrol ihtiyacı sayılabilir.

Yanıt Açıklaması: Şema kavramı görgül olarak dört içerik alanına uygulanmıştır: kişi şemaları, benlik şemaları, rol şemaları ve olay şemaları. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Verilen her üç ifadede doğrudur. Dolayısıyla doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Planlanmış davranış teorisinde, davranı­şa yönelik niyeti ortaya çıkaran üç bileşen: davranışa yönelik tutum, öznel normlar ve algılanan davra­nışsal kontrol.

Yanıt Açıklaması: Tutumlara ilişkin farklı teorik yaklaşımların özünü ortaya çıkaran iki temel işlevi olduğu öne sürülmektedir: 1. Bilginin örgütlenmesine ve yaklaşma ve kaçınmaya rehberlik etmek 2. Yüksek psikolojik ihtiyaçlara hizmet etmek

Yanıt Açıklaması: Modern sosyal psikoloji, 20. yüzyılın başından itibaren ABD’de varlık göstermiş ve yaklaşık olarak 1960’ların sonlarına kadar da bu durum devam etmiştir. 1960’ların sonları ve 1970’lerin başından itibaren Avrupalı sosyal psikoloji denilebilecek geleneği oluşturan kuram ve araştırmalar ortaya çıkmıştır. Günümüzde dünyanın her yerinde sosyal psikoloji mevcut olsa da, büyük ölçüde ABD ve Avrupa (Avustralya, Yeni Zelanda ve Kanada da eklenebilir) merkezli bir sosyal psikolojinin ağır bastığı söylenebilir.

Yanıt Açıklaması: 1990’lara kadar sosyal psikolojide tutumları üç bileşenli bir zihinsel yapı olarak tarif etme eğilimi çok yaygındı. Bugün tutumun ABC modeli (biliş, duygu ve davranışın İngilizcedeki baş harfleri dolayısıyla verilen bir addır. Türkçede belki kısaltma olarak BDD denebilir) denilen bu üç bileşenli tanımlamayı hâlâ kullananlar vardır. Orijinal olarak Yale Üniversitesi’nde 1950 ve 1960’lar boyunca gerçekleştirilen Yale İletişim ve Tutum Değişimi Programından kaynaklanan bu yaklaşıma göre tutumlar bilişsel, duygusal ve davranışsal bileşenlerden oluşur. Tutumların bilişsel bileşeni belirli bir nesne ile ilişkilendirilen inanç ya da düşünceyi ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Laboratuvar deneylerinin sınırlılıkları: 1. Laboratuvar deneyleri yapay bir ortamda gerçekleştirildiğinden, burada elde edilen sonuçları gerçek yaşama genellemek zordur. 2. Gerçek yaşamdaki tüm deneyimler laboratuvarda araştırılmaya uygun değildir. Örneğin, yoğun korku, nefret ve saldırganlık gibi duygular laboratuvarda çalışılamaz. 3. Sosyal psikolojide olduğu gibi laboratuvarda denek olarak insan kullanılınca, kaçınılmaz olarak sonuçlar insanların önyargılarından, kişilik özelliklerinden ve beklentilerinden etkilenmektedir. 4. Laboratuvar deneylerinde deneklerin tepkisel davranmalarını önlemek amacıyla, deneyin amacının gizlenmesi ve insanların kandırılmaları önemli bir etik sorundur. Laboratuvar deneylerinin güçlü yanları: 1. Değişkenler arasında kesin bir nedensel ilişki kurmak ve denence sınamak en fazla laboratuvar deneyinde mümkündür. 2. Alan deneyi de dahil olmak üzere diğer tüm araştırma yöntemleri içinde kontrolün en üst düzeyde olduğu yöntemdir. 3. Bütünüyle yapay bir ortamda gerçekleştirildiğinden, laboratuvarda elde edilen sonuçların kesinliği de yüksektir. A, C, D ve E seçeneklerinde laboratuvar deneylerinin sınırlılıkları verilmiştir. B seçeneğinde ise güçlü yanlarına yer verilmiştir. Bu nedenle doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Bilişsel cimri, bilişsel kaynakları her zaman kesin olamayan ama etkili olan bilişsel kısa yollar kullanarak muhafaza eden kişiye ilişkin metafordur.