Eğitim Psikolojisi

Yanıt Açıklaması: Kişilik kuramcılarının bazıları, her bireyin kendine özgü ve benzersiz olduğunu düşünürken diğerleri insanların temelde oldukça benzer özelliklere sahip olduklarına inanmaktadır. Bu durum tekilliğe karşı tümellik varsayımları ile ifade edilmektedir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Gelişimsel Sınıf Yönetimi Modeli sınıf yönetimi uygulamalarını ve öğretim etkinliklerini öğrencilerin fiziksel, psikolojik, sosyal ve duygusal gelişimlerini dikkate alarak gerçekleştirilmesini içermektedir. Dersleri öğrencilerin hazır bu- lunuşluk düzeyine uygun olarak planlama ve uygulama, sınıftaki kuralları belirlerken ve öğrencilere sorumluluklar verilirken onların gelişim özelliklerini ön planda tutma, öğrencilerden gelişim düzeylerine uygun davranışlar bekleme, çeşitli etkinliklerde öğrencilerin bireysel gelişim özelliklerini de dikkate alma bu modele uygun öğretmen davranışlarıdır.

Yanıt Açıklaması: Thomas Gordon'un Öğretmen Etkiliği Eğitimi Modelinde sınıftaki problemli davranışlar gösteren öğrencilerle konuşurken öğretmenin ben dili kullanmalları ve d avranışla karşılaştığında neler hissettiğini öğrenciye ifade etmeleri önemli yer tutar. Sorudaki örnek cümleyi kullanan bir öğretmen Öğretmen Etkiliği Eğitimi Modelini seçmiştir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: E şııkında verilen madde Maslow'un ihtiyaçlar hiyerarşisindeki kendini gerçekleştirme ihtiyacını karşılayan kişilerin özelliklerindendir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Kapsam teorileri, davranışa etki eden içsel faktörleri açıklamaya çalışırken; süreç teorileri bireyin davranışlarını motivasyon öncesi birbiri ile ilişkili bilişsel ve çevresel faktörler üzerinden açıklamaya çalışır. İşte bu sebepten, süreç teorilerine bilişsel ve pekiştirme teorileri adı da verilmektedir. Süreç teorileri, kapsam teorilerine karşı çıkmayıp, motivasyona düşünme süreci ile çevre etkileşimi üzerinden bakarlar.

Yanıt Açıklaması: İşyerindeki insanların etkin ve verimli bir biçimde çalışmalarına neden olabilecek koşullarının neler olduğunu araştıran Herzberg ve arkadaşları yaptıkları araştırma ve çalışmalar sonucunda “İki Faktör Teorisi”ni daha çok tanınan adıyla “Hijyen Teorisi” ni geliştirmişlerdir. Öncelikle Herzberg’in çalışmasında denekleri sadece mühendisler ve muhasebeciler oluşturmaktadır. Çalışma bundan dolayı genel olarak işgücünü temsil etmediğini akla getirmektedir. İkinci olarak, Herzberg’in çalışmasını odağa alan diğer araştırmacılar farklı sonuçlara ulaşmışlardır. Bazı durumlarda, hijyen faktörleri arasında yer alan ücret, işgüvenliği gibi mavi yakalı işgörenler arasında motive edici faktörler olarak bulunmuştur. Ayrıca bir personel onu güdüleyici olarak adlandırılırken bir diğeri aynı bölümde onu hijyenik faktörler olarak adlandırılabilir.

Yanıt Açıklaması: Sınıf yönetimi etkinlik boyutları: • Sınıfın fiziksel düzenine ilişkin etkinlikler • Plan-program etkinlikleri • Sınıf içi ilişkilerin düzenlenmesine ilişkin etkinlikler • Davranış düzenlenmesine ilişkin etkinliler • Sınıfta zamanın yönetilmesine ilişkin etkinlikler

Yanıt Açıklaması: Albert Bandura sosyal ögrenme kuramını geliştiren bir bilim insanıdır. Bu kyrama göre öğrenme sürecinde temel faktör, sosyal ortam ve başkalarını gözlemektir. Bu kuram öğrenme sürecinde karşılıklı belirleyicilik ilkesinin geçerli olduğunu ileri sürmektedir. Karşılıklı belirleyicilik, öğrenmenin birey, çevre ve davranış olmak üzere üç bileşenin etkileşimiyle oluştuğunu ifade eden bir genel ilkedir.

Yanıt Açıklaması: Motivasyonun günlük hayatımızdaki yerine bakıp onun doğasını açıklamaya kalktığımızda, en az iki bileşene sahip olduğunu görürüz. İlk bileşen olan gereksinim (uyaran), organizmayı uyarıp faaliyete geçirirken, ikinci bileşen olarak güdü, organizmanın davranışını belirli bir amaca doğru yöneltir.

Yanıt Açıklaması: Davranış Şartlandırma: Harvard Üniversitesi psikoloji profesörlerinden tam bir davranışçı olan Skinner (1953) dürtü, gereksinim, tutum gibi bireylerin “içsel” durumlarını anlatan kavramları davranışın nedeni olarak kabul etmemektedir. Çünkü bunlar gözlemlenemeyen durumlardır.

Yanıt Açıklaması: İyi bir iş yapan herkes bunun fark edilmesini takdir edilmesini bekler. Ödüllendirilen davranış tekrar edilir. Oysa uygulamada, iyi davranış karşılık görmezken, istenmeyen davranış öğretmen ilgisi ve arkadaş grubu içinde prestij gibi nedenlerle ödüllendirilmektedir. Doğru yanıt E’dir.

Yanıt Açıklaması: Belirtilen kavramlarda yakın gelişim alanı sosyal yapılandırmacılıkla ilgili bir kavramdır. Bu nedenle yanıt A seçeneğinde verilmiştir

Yanıt Açıklaması: Birincil güdüler, dürtü kaynaklı fizyolojik temelli öğrenilmemiş güdülerdir; insanlar da dahil olmak üzere her hayvan türü için ortaktır. Çoğu doğuştan gelen fakat cinsellikte olduğu gibi bazıları olgunlaşmayla da ortaya çıkan birincil güdüler, genellikle fizyolojik dürtüler olarak adlandırılırlar. İkincil güdülerin açığa çıkması için, başka insanların varlığına da ihtiyaç duyulur. İnsan sosyal bir varlıktır. Bireyin başka insanlarla yaşama zorunluluğu ve onlarla karşılıklı ilişkiye girmesi gereği, sosyal güdüleri ortaya çıkarmıştır. Görüldüğü gibi, insanı diğer canlılardan ayıran önemli bir özellik de ikincil güdülerdir. Doğduğumuzda bütün güdülerimizin eksiksiz olduğunu söylemek mümkün değildir. Yaptıklarımız hayatımızın ilk yıllarında içgüdü, dürtü ve zamanla bilişsel etkilerin yanı sıra sosyal etkilerle de motive edilir. İşte bu sebepten sosyal güdüler olarak da adlandırılan ikincil güdüler, herhangi bir şekilde diğer insanlarla ilişkili olan öğrenilmiş veya öğrenilmemiş güdüler olup, öğrenme yoluyla değişikliğe uğrayabilirler.

Yanıt Açıklaması: Sınıf yönetimi modelleri, tepkisel, önlemsel, gelişimsel ve bütünsel olmak üzere dört başlık altında ele alınmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kestirim, dikkatli öğretmenlerin öğrencilerin ilgi ve gereksinimlerini önceden kestirerek, sorunlu davranışların ortaya çıkmasına engel olmasını içermektedir.

Yanıt Açıklaması: İkincil güdüler, tüm canlı türlerinde, birincil güdülere kıyasla dış uyarıcılara daha fazla bağlıdırlar ve çevre hakkında bilgi edinmeyle bağlantılıdır. Etkinlik, merak, araştırma, kurcalama ve temas etme gibi güdüler çerçevesinde yer alan ikincil güdüler, bizi çevremizi araştırmaya ve çoğu kez de değiştirmeye sevk eder.

Yanıt Açıklaması: Öğretmenler arasında olumsuz iletişim okuldan kaynaklı, doğru davranışın ödüllendirilmemesi öğretmenden kaynaklı, dikkat güçlüğü öğrenciden kaynaklı nedenlerdendir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Sınıf yönetimi, sınıfın amaçlarının gerçekleştirilmesi için karar verme, planlama, örgütleme, eşgüdümleme ve değerlendirme işlevlerine ilişkin süreçsel bir özellik taşıyan bir disiplindir. Sınıf yönetiminin ilk eylemi karar verme etkinliğidir. Bu aşamada öğretmen hangi amaçlara, hangi uygulamalar yoluyla, hangi yöntem ve tekniklerle ulaşılacağına ilişkin bir seçim yaparak harekete geçer. Planlama, varılmış olan kararın nasıl uygulanacağına, sınıfın amaçlarına nasıl ulaşacağına dair bir düzenlemedir. Sınıf yönetiminde örgütleme, amaçlara ulaştıracak öğretimsel etkinliklerin belirlenmesi, önem sırasına koyulması, sınıfta görev ve sorumlulukların, kuralların, süreçlerin belirlenmesi ve olumlu bir öğrenme ortamının oluşturulmasını içermektedir. Değerlendirme ise sınıfta belirlenen amaçlara ve alınan kararlara ne ölçüde ulaşıldığına ilişkin hem süreç içinde hem de sonunda gerçekleştirilen döngüsel bir dönüt sağlayıcı araç olarak işlev görmektedir. Doğru yanıt C’dir.

Yanıt Açıklaması: Türe özgü hazır bulunuşluk öğrenmeyi etkileyen en önemli bireysel faktörlerden biridir. Organizmanın herhangi bir davranışı öğrenebilmesi için gerekli olan biyolojik donanıma sahip oluşuna türe özgü hazır-bulunuşluk denmektedir. Örneğin sekiz aylık bir çocuğa konuşma öğretilemez. Konuşma becerisi için belli bir olgunluk düzeyini gelmek gerekmektedir. Bu Bilgiler ışığında, soruda verilen seçeneklerde C seçeneği tür özgü hazır bulunuşluk kavramını örneklemektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: I. Basamak: Onuncu yaşa kadar süren nasıl öğrenci olunacağının öğrenildiği zamandır, öğretmene çok iş düşer. II. Basamak: On-oniki yaş arası dönemdir. Sınıf yönetimine verilen ağırlık azalır, öğrenciler olgunlaşma yolunda, sınıf düzenine uymaya öğretmeni hoşnut etmeye isteklidir. III. Basamak: Oniki-onbeş yaşları arasıdır. Öğrenciler, zevk ve destek almak için birbirlerine bakarlar, yetke görüntüsü verirler, öğretmeni sıkıntıya sokmayı seçebilir, bunun sonunda arkadaşlarının beğenisini de kazanabilirler, sınıf yönetimi kurallarının nedenlerini ararlar. IV. Basamak: Lise yıllarını kapsamaktadır. Öğrenciler kim olduklarını, nasıl davranmaları gerektiğini anlamaya başlarlar, sosyalleşir, akıllanırlar, yönetim sorunu azalır.