Seçmeli Ara Sınav - Mantığın Gelişimi

Soru 1:

Gazâlî’nin verdikleri bilginin kesinlik derecesine göre ele aldığı öncüllerden duyu öncüllerinin diğer adı hangisidir ?

A) Evveliyât B) Fıtriyyât C) Mahsûsât D) Hadsiyyât E) Mücerrebât

Soru 2:

Aşağıda verilen beş sanattan hangisi Müslümanların mantığı reddetmelerinin nedeni olarak düşünülebilir?

A) Retorik B) Poetika C) Yanıltmaca D) Tanıtlama E) Diyalektik

Soru 3:

Varlıkbilimsel bircilik (monizm) düşüncesini en katı biçimiyle ve tüm mantıksal sonuçlarıyla savunan ilkçağ düşünürü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Parmenides B) Zenon C) Platon D) Aristoteles E) Lukasiewicz

Soru 4:

Stoa mantığının geliştiği ve sistemleştiği dönem aşağıdakilerden hangisidir?

A) Erken Stoa B) Orta Stoa C) Geç Stoa D) İmparatorluk Stoası E) İmparatorluk sonrası Stoa

Soru 5:

Ya gündüz ya gecedir. Gündüzdür. O halde gece değil. Stoa mantıkçılarına göre yukarıda verilen çıkarım mantığı aşağıdakilerden hangisine örnektir?

A) Birincisi ise ikincisi. Birincisi. O ha^lde ikincisi B) Birincisi ise ikincisi. ikinci değil. O ha^lde birinci değil. C) ikisi birden değil: Birincisi ve ikincisi. Birincisi. O ha^lde ikincisi değil. D) Ya birincisi ya da ikincisi. Birincisi. O ha^lde ikincisi değil. E) Ne birincisi ne de ikincisi

Soru 6:

Akıl yürütmeleri bağımsız bir araştırma konusu yapan ve araştırmalarının sonucunda bilinen ilk mantık sistemini ortaya koyan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Aristoteles B) Platon C) Parmenides D) Zenon E) Corcoran

Soru 7:

El-Kazvînî el-Kâtibî tarafından yazılan ve medreselerde mantık eğitiminde uzun süre kullanılan risale aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şemsiyye B) El-Burhan C) Kitâbu’ş-Şifâ’ D) İhsâ’ul-Ulûm E) Kitab’ul-Hitâbe

Soru 8:

I. Muhtasar II. Telhi^s III. Tefsi^r IV. Şerh Bağdat okulunda bir yandan çeviri etkinliği devam ederken, bilinen mantk yapıtlarının Arapça yazan mantıkçılar tarafından yorumları yapılmaya başlamıştır. Bu yorumlar uzunluğuna göre bölümlere ayrılmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi bu yorumların bölümleri arasındadır?

A) I ve II B) I ve III C) III ve IV D) I, II ve III E) I, II ve IV

Soru 9:

Matematiğin bir bilim niteliğini kazanması hangi uygarlık tarafından gerçekleştirilmiştir. ?

A) Hitit B) Pers İmparatorluğu C) Mısır D) Yunanistan E) Osmanlı İmparatorluğu

Soru 10:

Üç terimle elde edilmiş iki kategorik öncül ve bir sonuç önermesinden oluşur. Sonuç önermesinde geçmeyen terim her iki öncülde de bir kez geçer ve orta terim olarak adlandırılır. Sonuç önermesini oluşturan diğer iki terim sınır terimlerdir. Sınır terimleri büyük terim ve küçük terim olarak belirlenir. Sonuç önermesinin öncüllerden farklı olması gerekmez. Yukarıda verilenlerden hangileri Aristoteles’in tanımladığı tasımın özelliklerindendir?

A) I, II ve III B) I, III ve IV C) II, III ve V D) I, II, III ve IV E) II, III, IV ve V

Soru 11:

Aşağıda İbn Rüşd ile ilgili verilen bilgilerden hangisi doğru değildir?

A) Mantıkta Bağdat okulu anlayışını benimsemiştir. B) Retorika ve poetikayı mantığın konuları arasında saymamıştır. C) Tutarsızlığın tutarsızlığı adlı eseriyle Gazali'yi eleştirmiştir. D) Aristotales mantığını metinlere bağlı kalarak yorumlamıştır. E) İbn Sina'nın mantık anlayışını benimsemiş ve desteklemiştir.

Soru 12:

Aşağıdakilerden hangisi tartışmanın konusundan bağımsız olarak, tartışmanın amacının biçimine uygun olarak izlenmesi gereken yolları belirlemeyi amaçlamaktadır?

A) Töz B) Topikler C) Önerme üstüne D) Birinci çözümlemeler E) İkinci çözümlemeler

Soru 13:

Yunanca mantık metinlerini Arapçaya çeviren ilk kuşak çevirmenler aşağıdaki okullardan hangisinde yetişmiştir?

A) Urfa Okulu B) Antakya Okulu C) Nusaybin Okulu D) Kunnesrin Okulu E) Cundişâpûr Okulu

Soru 14:

“Aristoteles yazıyor.” savlanabiliri Stoa mantığında nasıl tanımlanır?

A) Basit Belirli B) Basit Belirsiz C) Ara D) Yargı E) Önerme

Soru 15:

Aristoteles’in mantık konusundaki çalışmalarının adı olan Organon'un Yunanca karşılığı aşağıdakilerden hangisidir ?

A) Diyalektik B) Mantık C) Felsefe D) Matematik E) Araç

Soru 16:

İbn Temiyye'ye göre aşağıdakilerden hangisi doğru bir ifade değildir?

A) Aristotales'den önceki düşünürlerin ondan aşağı kalır bir yanı yoktur. B) Dini bilimlerde soruların cevaplanmasında en çok tercih edilen yol tanıtlamadır. C) Matematik, fizik ve tıp gibi konularda mantığa başvurmanın sakıncası yoktur. D) Din konularında nasıl akıl yürütüleceği Kur-an tarafından belirlenmiştir. E) Mantık dini inanç ve din bilimi için sakıncalıdır.

Soru 17:

Aristoteles'in de felsefe eğitimini aldığı Platon'un felsefe okulunun adı nedir ?

A) Mantık B) Diaeresis C) Akademi D) İlyada E) Olympos

Soru 18:

Edessa' da kurulmuştur. Bu okulda 4. yüzyıldan başlayarak mantık ve felsefe çalışmaları yapılmıştır. Süryani mezheplerinden biri olan Nastu^ri^liğin yayıldığı okuldur. 489 yılında o tarihte şehrin yöneticisi olan imparator Zenon tarafından kapatıldığı tarihe kadar Süryanilerin en güçlü okullarından biri olarak kalmıştır. Yukarıda bahsedilen Süryaniler tarafından kurulan mantık okulu aşağıdakilerden hangisidir?

A) Urfa Okulu B) Cundişapur Okulu C) Antakya Okulu D) Nusaybin Okulu E) Kınnesrin Okulu

Soru 19:

Stoa mantıkçılarının çıkarım anlayışına göre aşağıdakilerden hangisi doğru bir ifade değildir?

A) Bir çıkarım hem geçerli hem de tüm öncülleri do¤ru ise, bu çıkarımın da do¤ru bir çıkarımdır. B) Yanlış çıkarım, ya geçersiz bir çıkarım ya da en az bir öncülü yanlış olan bir çıkarımdır. C) Sonuç önermesi yanlış olan bir çıkarım yanlış bir çıkarımdır. D) Sonuç önermesi yanlış olan bir çıkarımın ya tüm öncülleri doğru ya da tüm öncüllerinin doğru olması gerekmektedir. E) En az bir öncül yanlış ise, çıkarım yine yanlıştır.

Soru 20:

Bir şey için birden fazla isim kullanıldığında hangi aynılık türü söz konusudur?

A) Sayısal B) Sözel C) Türsel D) Tinsel E) Cinssel