Final Sınavı - Mantığın Gelişimi

Soru 1:

Aşağıdakilerden hangisi Ortaçağ mantıkçıları arasında göndermenin bölümlenmesindendir?

A) Maddi gönderme B) Dolaylı gönderme C) Dolaysız gönderme D) Bileşik gönderme E) Birinci gönderme

Soru 2:

''Alman matematikçi Gottlob Frege’nin (1848-1925) Beggriffschrift (1879) ve Grundgesetze der Arithmetik (I. cilt 1893, II. cilt 1903) yapıtları ile ortaya koyduğu mantık sistemi bir ....................dir.'' ifadesini doğru tamamlayacak aşağıdakilerden hangisidir?

A) bulumsal mantık sistemi B) çağdaş mantık sistemi C) bütünsel mantık sistemi D) matematiksel mantık sistemi E) edimsel mantık sistemi

Soru 3:

Ortaçağdan sonra gelen en önemli mantıkçı düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Descartes B) Bacon C) Ramus D) Hobbes E) Leibniz

Soru 4:

Frege mantıkçı programının ilk adımını attığı çalışması aşağıdakilerden hangisidir?

A) Principia Mathematica B) Grundgesetze der Arithmetik C) Beggriffschrift D) Grundgesetze E) Grundzüge der Theoretischen Logik

Soru 5:

Dünyanın bilgisi ancak duyu deneyi temel alınarak elde edilebilir. Bilimsel bilgi özel durumlara ilişkin deney bilgisinin genelleştirilebilmesi durumunda olanaklıdır. Tümdengelimli biçimsel mantık iddia edildiği gibi bilgiye ulaştıran bir araçtır. Tümdengelimli biçimsel mantık ancak deneyimle elde edilen sonuçların düzenlenmesi işine yarayabilir. Yukarıda verilenlerden hangileri Rönesans’ın başlangıç tarihi kabul edilen 14. yüzyıldan 19. yüzyılın sonuna kadar olan dönemdeki mantık anlayışını ve bilgiye ulaşma yollarını tanımlamaktadır?

A) I ve II B) I ve IV C) III ve IV D) I, II ve IV E) II, III ve IV

Soru 6:

Stoa mantığının Peripatetik mantığın hangi bölümünde aşağıdakilerden hangisi özellikle etkili olmuştur?

A) Tanım ve bölme B) Kategoriler C) Beş tümel D) Koşullu tasımlar E) Kategorik tasımlar

Soru 7:

Russell’ın mantık ve mantık felsefesi ile ilgili çalışmaları arasında en önemlisi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Grundzüge der Theoretischen Logik B) Grundgesetze der Arithmetik C) Grundgesetze D) Begriffsschrift E) Principia Mathematica

Soru 8:

Kategorematik terim nedir?

A) Önermelerde özne ve yüklem konumunda geçen terimlerdir B) Önermelerde mantıksal sonuçtur C) Önermedeki tüm terimlerdir D) Mantık problemleridir E) Söz dizimi kuramıdır

Soru 9:

Frege’nin mantıkçı matematik görüşü ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi doğrudur?

A) Mantık konusundaki çalışmalarıyla matematikteki akıl yürütmeleri birbirinden ayırmıştır. B) Mantık önermeleri sadece dünya hakkında bilgi veren önermelerdir. C) Frege, geometri doğrularını kullanırken, Kantçı tutumun aksine doğrular geliştirmiştir. D) Tüm aritmetik önermelerin tanımlardan ve genel mantıksal çıkarım kurallarına başvurarak elde edilemeyeceğini savunmaktadır. E) Frege mantığında epistemoloji ve ontoloji ile ilgili konularda sorulara da yer verilir.

Soru 10:

Çağdaş mantığın kurucusu aşağıdakilerden hangisidir?

A) Alfred North Whitehead B) Gottlob Frege C) Bertrand Russell D) Kurt Gödel E) Rudolf Carnap

Soru 11:

Ortaçağ Latin mantığı Roma İmparatorluğu’nun Latince konuşulan Batı Roma ile Yunanca konuşulan Doğu Roma olarak ikiye ayrıldığı 5. yüzyıldan Rönesans’a kadar geçen dönemde Latin dünyasındaki mantık çalışmalarını kapsar. Bu dönemde mantık geleneğinin canlı kalmasını sağlayan eğitim nerede verilmiştir?

A) Fransisken tarikatları B) Benedikten manastırları C) Dominiken tarikatları D) Oxford Üniversitesi E) Bolonya Üniversitesi

Soru 12:

Çağdaş mantıkçılar arasında kipli mantık için kullanışlı ve sağduyusal bir yorum (semantik) geliştirmeyi başaran ilk mantıkçı kimdir?

A) Emil Post B) Clarence Irving Lewis C) Gottlob Frege D) Bertrand Russell E) Rudolf Carnap

Soru 13:

Bir terimin bir şeyi (bir bireyi ya da bir tümeli) göstermek üzere atanmış olması, en azından bir şeyi gösterebilme özelliğine sahip olmasına ne ad verilir?

A) Gönderme B) Koşaçlama C) Adlama D) İmleme E) Görelik

Soru 14:

Koşul ekleminin farklı yorumlanması gerektiği düşüncesini temel alarak bir mantık sistemi geliştiren ilk çağdaş mantıkçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gottlob Frege B) Kurt Gödel C) Emil Post D) Clarence Irving Lewis E) Rudolf Carnap

Soru 15:

Mill’in tikel bir durum veya tikel durumlar hakkında doğru olduğunu bildiklerimizin bu durumlarla belirli ve kendilerine de uygulanabilen bakımlardan benzeşen tüm durumlarda doğru olacağını çıkarsadığımız akıl işlemi olarak tanımladığı kavram nedir?

A) Tümevarım B) Akıl Yürütme C) Sezgicilik D) Çelişmezlik İlkesi E) Çağrışımı Olan

Soru 16:

Port Royal mantıkçıklarının bilimin yöntemine ilişkin ortaya koyduğu kuraların en belirgin özelliği aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kararlılık B) Düzgünlük C) Sıralılık D) Sınıflılık E) Açıklık

Soru 17:

Eksiklik teoremleriyle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır ?

A) Gödel’in adının mantık dünyasında sıklıkla anılmasını sağlayan teoremdir. B) Gödel’in Hilbert programı içindeki çalışmalarının bir sonucunda ortaya çıkmıştır. C) Doğal sayılar aritmetiği için Richard Dedekind’in verdiği belit sistemi göz önünde bulundurulabilir. D) Eksiklik teoremlerinde üç tane belit vardır. E) Sx = Sy › x = y (y hiçbir sayının ardılı değildir)

Soru 18:

Aşağıdakilerden hangisi Mill’in mantık çalışmaları ile ilgili doğrudur?

A) Tümdengelim yaklaşımını benimsemiştir. B) Akılcılığı ön planda tutmaktadır. C) Doğalcı görüşe karşıdır. D) A posteriori bilgi anlayışı vardır. E) Sezgiciliği benimsemiştir.

Soru 19:

Aristoteles mantığını temel alan Skolastik mantığı bu bakımdan yetersiz bularak eleştiren düşünürlerin başında aşağıdakilerden hangisi gelmekteydi?

A) Francis Bacon B) Petrus Ramus C) Aristoteles D) Descartes E) Hobbes

Soru 20:

Çağdaş mantığın kurucusu sayılan ünlü bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Alfred North B) Boole C) Frege D) Gödel E) Russell