Dil Felsefesi

Yanıt Açıklaması: Locke bir sözcüğün anlamının kişinin zihnindeki bir “ide” olduğunu söyler. Bu durumda zihinsel süreçler kişiden kişiye değiştiğine göre, bir sözcüğün anlamı da kişiden kişiye, hatta aynı kişinin farklı zamanlardaki zihinsel durumuna göre değişebilir. Öznelcilik öğretisine göre bir sözcüğün anlamı dediğimiz nesne öznenin zihninde olmalıdır. Yani insanların zihinleri dışında anlamların olduğu bir dünya yoktur. Bundan dolayı “anlam” dediğimiz şeyler özneldir. Locke da öznelcilik kuramının ilk savunucusudur.

Yanıt Açıklaması: Sentaksın felsefede bir alan olarak gelişlimi ağırlıklı olarak Frege ve Russell ile başlayıp Wittgenstein ve Carnap ile devam etmiş, daha sonraları özellikle Chomsky ile dilbilimin en temel çalışma alanlarından biri haline gelmiştir.

Yanıt Açıklaması: Platon’un kuramında Formlar fiziksel dünyanın nesnelerinden bağımsız olarak varlıklarını sürdürürler.

Yanıt Açıklaması: Öğretinin adı da Latincedeki "nomen" (ad) sözcüğünden gelir ve bundan dolayı bu öğretiye Nominalizm, Türkçede de Adcılık denir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Kavramlar tanım gereği boşluklu doymamış şeylerdir ve bundan dolayı bir kavram hiçbir koşulda bir nesne olamaz.

Yanıt Açıklaması: "Elif bugün güneş açacağını biliyor." dediğimizde Elif ile önerme arasında bir ilişki kurmuş oluruz. Elif özne, önerme ise nesnedir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Çoğu dilbilimci ve dil felsefecisine göre terimler ancak bir bağlamda anlam ifade ederler. “Şunu versene.” gibi tümcelerde yalnızca sözcük anlamlarından yola çıkarak tümce anlamına varamayız.  Tümcenin ne anlama geldiğini anlamamız için kullanıldığı bağlamla ilgili bilgiler gerekir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: “Dünya yuvarlaktır” tümcesinin iki parçası vardır, “dünya” tekil terimi ile “___yuvarlaktır” yüklemi. “Dünya” sözcüğü bu tümce içinde bir nesne olan dünyaya gönderme yapar. Aynı tümce içinde geçen “___yuvarlaktır” yüklemi ise Frege’ye göre bir kavrama gönderme yapar. Doğru yanıt D şıkkında verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: “Gönderme” ile “anlam” arasındaki ayrımın ilk tohumlarını atan filozof J. S. Mill’dir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Frege Aritmetiğin Temelleri adlı çalışmasının ardından bu çalışmadaki fikirlerini genelleştirerek 1892 yılında Anlam ve Gönderme üzerine adlı çalışmasını yayınlar. Bu makale dil felsefesinin klasiklerindendir.

Yanıt Açıklaması: Bilen varlığa özne, bilinen varlığa nesne adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Çoğu dilbilimciye göre tümceler ancak bir bağlamda anlam ifade eder. Bağlamın en önemli unsurları zaman ve mekandır.

Yanıt Açıklaması: Aristoteles Formların, ya da diğer adıyla Tümellerin, nesnelerin içinde yer aldığını savunur. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Semantiğin en temel konularından biri de dil dünya ilişkisidir. Bu ilişkiyi genelde dil felsefecileri gönderme kavramı ile dile getirirler. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Antik Yunan döneminden beri tartışılan "Tümeller Sorunu" çağdaş felsefede anlam üzerine sürmekte olan tartışmaların kaynağını oluşturur.

Yanıt Açıklaması: Bir sözcüğün anlamının insanın zihninde olduğunu ve bu anlamın kişiden kişiye değişebildiğini savunan kuram öznelcilik kuramıdır.

Yanıt Açıklaması: Bütüncülük kuramına göre sözcükler tek tek değil bir bütün olarak anlam kazanmaktadırlar.

Yanıt Açıklaması: Bütüncülük görüşüne göre sözcüklerin birbirleriyle girdikleri ilişkilerin oluşturduğu bir “kavramsal çerçeve” içinde anlam kazanırlar.

Yanıt Açıklaması: Anlam denen şeyin varlığını tamamen reddeden görüşlere negatif anlam kuramları denebilir. Bu tür bir kuramın ilk izlerini daha önce de bahsetmiş olduğumuz gibi özellikle Orta Çağ felsefesinde ünlenmiş olan Adcılık adlı öğretinin bir versiyonunda bulabiliriz. Bu görüşe göre tüm kırmızı nesneler arasında ortak olan tek şey hepsine “kırmızı” adını vermemizdir. Buradan yola çıkarak “kırmızı” sözcüğünün dile getirdiği bir “anlam” bulunmadığı sonucuna varabiliriz. Bu tür bir Adcılık tüm kırmızı nesnelerin örneği olduğu bir Kırmızı Tümelinin varlığını kabul etmediği gibi bir “kırmızı kavramı” olduğunu da reddeder. Burada kullanılan “kavram” sözcüğünü “anlam” sözcüğü ile değiştirirsek, bu tür bir Adcılık anlamın varlığını reddetmiş olur.

Yanıt Açıklaması: Semantiğin en temel konularından biri de dil dünya ilişkisidir. Bu ilişkiyi genelde dil felsefecileri gönderme kavramı ile dile getirirler.