Dil Felsefesi

Yanıt Açıklaması: Frege'ye göre özne ve yüklemden oluşan tümceler, dil yoluyla dünya ile ilişki kurmamızı sağlar, tümceler sayesinde bir konuyla ilgili düşünce belirtebiliyoruz.

Yanıt Açıklaması: Frege’nin Gerçekçi anlam kuramı genellikle Platonik bir kuram olarak görülür. Yani anlamlar soyut ve metafizik varlıklardır bu görüşe göre, fiziksel olgulardan oluşan doğanın içinde yer almazlar.

Yanıt Açıklaması: Öznelcilik görüşüne karşı çıkan en önemli anlam kuramı gerçekçilik adlı öğretidir. Bu kuramın savunucuları sözcüklerin anlamlarının zihinde yer alan öznel varlıklar olması durumunda iletişim kurmanın olanaklı olmayacağı görüşündedirler.

Yanıt Açıklaması: Terimlerin anlamları bir araya gelerek düşünce oluşturur. Doğru yanıt B şıkkında verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Frege düşünceler üzerine düşünce bildiren tümcelerin tümcede geçen nesnelere değil o nesnelerin anlamlarına gönderme yaptığını savunur. Buna göre Ali Ahmet'in parası olduğunu düşünüyor cümlesi Ahmet'in parası olması kavramının anlamına gönderme yapmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Negatif anlam kuramları "anlam" denilen şeyin varlığını tamamen reddederek "anlama" ontolojik bir varlık affetmez.

Yanıt Açıklaması: Yirminci yüzyılda bir tür Negatif Anlam Kuramını açıkça savunmuş olan en önemli filozof Quine olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Bu ilişkiye dil felsefesinde “gönderme” deniyor. “Sokrates” adı Sokrates’e gönderme yapıyor. Böyle bir gönderme olmasaydı bu tümce Sokrates üzerine bir düşünceyi dile getiremezdi. Adın gönderme yaptığı nesneye de (bu durumda Sokrates) o adın göndergesi diyoruz

Yanıt Açıklaması: “Anlam ve Gönderme Üzerine” adlı başyapıtına Frege bir soruyla başlar: Özdeşlik ilişkisi neyle ne arasında bir ilişkidir?

Yanıt Açıklaması: Bu görüşü bir kuram olarak ayrıntılarıyla savunmuş olan ilk filozof John Locke’tır.

Yanıt Açıklaması: felsefenin alt alanları bazen bu sorularla tanımlanır. Örneğin epistemolojinin en temel sorusu “bilgi nedir?”, ontolojinin en temel sorusu “varlık nedir?”, ahlak felsefesinin en temel sorusu “(ahlaki) doğru nedir?”, estetiğin en temel sorusu “güzellik nedir?” olarak düşünülebilir. Felsefe tarihi bize bu tür soruları yanıtlamanın ne denli zor olduğunu göstermeye yeter.

Yanıt Açıklaması: Dil felsefesi, dil üzerine felsefi sorunların tartışıldığı alana verilen addır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Doğalcı dil kuramı, anlamın tümellerden oluşan metafizik ile değil doğa içindeki benzerliklerden oluştuğunu savunur. Anlamın dış dünya tarafından belirlendiğini savunan düşünce dışsalcılıktır. Anlamı davranışsal tepkilerde aranması gerektiğini savunan kuram ise davranışçılıktır.

Yanıt Açıklaması: Sözcükler belirli mantıksal ulamlar içerisinde anlam kazanmaktadırlar. Frege bu ulamlar arasında özne ve yüklemi önemsemektedir. Özne tekil bir terimdir, yani tek bir nesneye gönderme yapar. “Ahmet”, “Venüs” gibi özel isimler, “bu”, “şu” gibi işaret zamirleri, “ben”, “sen” gibi kişi zamirleri, “en küçük asal sayı”, “Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulduğu yıl” gibi betimlemelerin hepsi özne konumunda kullanılabilen tekil terimlerdir. Yüklemler ise tek bir nesneye değil birçok nesneye uygulanabilir. Bir tümcenin öznesini kaldırdığımızda geriye kalan boşluklu terime “yüklem” adını vermektedir. Bu boşluğa uyan özneler ile sonsuz tümce kurmanın mümkün olduğunu vurgulamaktadır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Felsefenin iki bin yıldan beri tartışılan en temel klasik soruları “X nedir?” biçiminde olmuştur; “bilgi nedir?”, “güzellik nedir?”, “sanat nedir?” türündeki soruların ne sorduğunu anlamak ve nasıl bir yanıt aradığımızı ortaya çıkarmak için öncelikle bu tür sorularda geçen bilgi, güzellik ve sanat gibi kavramlarımız nasıl varlıklar olduğuna açıklık kazandırmamız gerekir. Bu da bizi doğrudan anlam sorununa getirir. Anlam kuramları aracılığıyla dilin yapısını ortaya çıkardığımız zaman dünya üzerine düşüncelerimiz ve sorularımıza da açıklık kazandırırız. Yani anlamı anlamak düşüncelerimizi ve dolayısıyla insanı anlamının bir yoludur.

Yanıt Açıklaması: Dil felsefesi olarak anılan alanın gelişimi Gottlob Frege’in çalışmasıyla başlamıştır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Bileşik bir terimin göndergesi, o terimin parçalarının göndergelerinin bir fonksi- yonudur. “Dünya yuvarlaktır”, tümcesi Frege’nin kuramında bir doğruluk değerine gönderme yapar. Doğru cevap a'dır.

Yanıt Açıklaması: Platon’un kuramında formlar ya da idealar fiziksel dünyanın nesnelerinden bağımsız olarak varlıklarını sürdürürler. Nominalism, fizikselcilik, deneycilik ve gerçekçilik ise tümellerin fiziksel dünya içinde var olamayacağını düşünür.

Yanıt Açıklaması: "Hastane" sözcüğünü anlamak için "hastalık", "hasta", "doktor" gibi sözcüklerin anlamlarını da kavramak gerekiyor olduğunu savunan görüşe bütüncülük adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Bu görüşün önde gelen temsilcilerinden Hilary Putnam, bir sözcüğün anlamını ve anlamın biri tarafından kavranmasını, salt kişinin zihninde olup bitenlerle açıklamanın olanaklı olmadığını savunarak Dışsalcı Anlam Kuramı'nın gelişmesinde öncü olmuştur.