Dil Felsefesi

Yanıt Açıklaması: Öznelci görüşe karşı çıkan en önemli anlam kuramı gerçekçilik adlı öğretidir.

Yanıt Açıklaması: Yirminci yüzyılda psikoloji, dilbilim ve felsefede büyük bir iz bırakan pozitivizmin bir uzantısı olan Davranışçılık öğretisinden yola çıkarak özellikle Quine’ın öncülüğünde bir anlam kuramı gelişmiştir. Bu akım Platon/Frege gerçekçiliğine karşı çıkarak, deneysel olarak gözlemlenemeyen soyut bir varlık olarak tümel ve anlamı tümüyle reddeder. Ancak Locke türü bir öznelcilik de yanlıştır bu bakış açısına göre, zira insan zihninin içinde olup bitenler de gözlemlenebilir şeyler değildir. Bu durumda bir sözcüğün anlamı, o sözcüğü duyduğunda kişinin vereceği davranışsal tepkilerde aranmalıdır. İletişim kurma sözcüklere benzer türde davranışsal tepkiler vermemiz sayesinde gerçekleşir.

Yanıt Açıklaması: Anlam ve gönderme arasındaki ayrımı yaparken, Frege, Kant felsefesinin temel bir kavramından yola çıkar. Dış dünyanın nesneleri, Kant’ın deyimiyle bizlere kendilerini “sunarlar”, ancak bu sundukları yüzleri dışında bir de sunmadıkları yüzleri vardır. Kant buradan yola çıkarak fenomenler dünyası ile numenalar dünyası arasındaki meşhur ayrımını yapar. Frege’nin böyle bir ayrımı benimsediğine dair bir ipucu bulamayız çalışmalarında. Ancak nesnelerin kendilerini bizlere “sunuş biçimleri” olduğu düşüncesi Frege’nin kuramı için bir temel oluşturuyor

Yanıt Açıklaması: Platon’un Formları gibi zamandan ve mekandan bağımsız şeyler midir? Bu sorulara Frege açık bir yanıt getirmez. Ancak Kant’ın şeylerin kendilerini farklı biçimlerde “sunum biçimleri” olduğuna dair düşüncesinden yararlanır.

Yanıt Açıklaması: Yanlış bir matematiksel tümceni her koşulda yanlış olmasına çelişki adı verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sözcükler belirli mantıksal ulamlar içerisinde anlam kazanırlar. Frege, bu ulamlar arasında iki tanesini temel alır: özne ve yüklem. Doğru cevap d'dir.

Yanıt Açıklaması: İçlem ve kaplam, R. Carnap’ın etkisiyle dil felsefesine yerleşmiş teknik bir ayrımdır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Kant’a göre “Var olma gerçek bir yüklem değildir”. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Frege'ye göre yüklemler boşluk terimlerdir. Özneler ise boşluksuzdur. Özneler nesnelere gönderme yaparken, Yüklemler Kavramlara gönderme yapar.

Yanıt Açıklaması: Ancak nesnelerin kendilerini bizlere “sunuş biçimleri” olduğu düşüncesi Frege’nin kuramı için bir temel oluşturuyor. Aynı nesne, birden çok, hatta sonsuz şekilde kendini sunabilir: örneğin Venüs gezegeni kendini günbatımından hemen sonra ilk ortaya çıkan parlak gök cismi (Akşam Yıldızı) şeklinde sunduğu gibi, gündoğumundan hemen önce en son görünen parlak gök cismi (Sabah Yıldızı) şeklinde de sunar. İşte nesnelerin bu farklı sunuş biçimlerine Frege “Sinn” diyor. Türkçe’de bu terime karşılık en yakın sözcük “anlam”dır.

Yanıt Açıklaması: Frege nesnelerle ilişki kurmamıza yarayan özne yüklem tümcelerini birinci düzey olarak adlandırır. Var olmak gibi yada "ejderha diye bir şey yoktur." gibi bir kavrama gönderme yapan tümcelerin yüklemlerine ise ikinci düzey yüklem adını verir.

Yanıt Açıklaması: Bir nesneyi düşünebilmemiz, onu adlandırıp, dil aracılığıyla o nesne hakkında konuşabilmemiz için o nesnenin bize kendisini bir şekilde sunması gerekir. Bu sunuş biçiminden yararlanarak o nesneye bir ad verdiğimizde, o sunuş biçimi o adın anlamı haline gelir.

Yanıt Açıklaması: Locke’ın temellerini attığı öznelci anlam kuramlarına karşı çıkan bazı çağdaş felsefeciler anlamı “kafanın içinde” değil “dış dünyada” aramamız gerektiğini ileri sürer. Bu görüşün önde gelen temsilcilerinden Hilary Putnam’a göre özellikle doğal türlere ilişkin sözcüklerimizin anlamları dünyanın durumuyla oluşur. Yaşadığımız dünya sözcüklerimizin anlamlarını belirler. Bundan dolayı Dışsalcılık öğretisinin sloganı şu olmuştur: Anlam kafada değildir. Sözcüklerin anlamları salt o sözcükleri kullananların kafasında olup bitenlerle değil dış dünyada ne olup bittiğiyle de ilgilidir.

Yanıt Açıklaması: Terim bir ya da birkaç sözcükten oluşan, tam bir tümce ya da bir tümcenin mantıksal bir parçası olan dilsel bir yapıdır. "Önümdeki masa" ifadesi tümcenin öznesidir yani tümcenin mantıksal bir parçasıdır. "Ahşaptan yapılmıştır" ise tümcenin yüklemi ve mantıksal bir parçasıdır. Tümcenin tamamı da tanım gereği terimdir. Tanıma uymayan seçenek "ahşap" sözcüğüdür.

Yanıt Açıklaması: Şıklardan dil felsefesine en yakın olan epistemolojidir.

Yanıt Açıklaması: Negatif Anlam Kuramını açıkça savunmuş olan en önemli filozof Quine olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Locke bir sözcüğün anlamının kişinin zihnindeki bir “ide” olduğunu söyler. Bu durumda zihinsel süreçler kişiden kişiye değiştiğine göre, bir sözcüğün anlamı da kişiden kişiye, hatta aynı kişinin farklı zamanlardaki zihinsel durumuna göre değişebilir.

Yanıt Açıklaması: I, II ve III numaralı ifadeler anlam kuramları ile ilgili olarak doğru bilgi içerirken, IV numaralı ifadede yanlış bilgi verilmiştir. Günümüzde anlam üzerine öne sürülmüş farklı görüşlerin olması hem dilbilimde hem de felsefede anlam üzerine büyük çaplı bir uzlaşımın olmadığını göstermektedir.

Yanıt Açıklaması: Düşünce yoluyla kişinin dünyayla kurduğu ilişkinin en önemli türlerinden biri olan bilme kavramını ele alan alana epistemoloji denir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Bazıları bu tür teknik bir söylem kullanmadan Öznelcilik görüşünü şu sloganla dile getirirler, "Anlam Kafadadır."