Estetik ve Sanat Felsefesi

Yanıt Açıklaması: Aquinas

Yanıt Açıklaması: Stephen Davies’e göre Weitz’ın görüşünde şöyle bir problem vardır. Sanat yapıtlarının birbirleriyle olan benzerlikleri bulunurken aslında her şey her şeye benzeyebilir ya da benzetilebilir. Dolayısıyla benzerlikleri temel alan bir görüş sanat kavramının birliğini, bütünlüğünü açıklayamaz. Sorunun doğru cevabı "Benzerlikleri temel alan bir görüşün sanat kavramının birliğini, bütünlüğünü açıklayamayacağı anlayışı” seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sanat bilginin kaynağı olabilir mi? Sorusu sanatın ontolojisi değil, epistemolojisi ile ilgili bir sorudur?

Yanıt Açıklaması: Frank Sibley estetik özelliklerle ilgili bir tan›m vermek yerine ‘estetik’ teriminin kapsamını belirleyen bir liste verir. Bu listede dengeli, sakin, güçlü, narin ve zarif gibi terimler bulunmaktadır. Dolayısıyla cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Sanatın deneyimsel bilgi sağladığını ileri sürmektir. Sanatın deneyimsel bilgi sağladığını ileri sürmektir. Sanatın bilgi kategorilerini şekillendirmede rolünün olduğunu öne sürmektir. Sanatı bilişsel uyarım kaynağı olarak görmektir.

Yanıt Açıklaması: Adorno’ya göre kapitalist toplumlarda sanat özerklik ve toplumsal karakter yönleriyle bir çatışma yaşar. Sanat yapıtı hem toplumdan bağımsızdır, hem de topluma bağlıdır.

Yanıt Açıklaması: Weitz’a göre, “sanat” kavramı hem betimleyici hem de değerlendirmesel anlamda kullanılmaktadır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bir kavramın nasıl uygulanabileceğiyle ilgili olarak zorunlu ve yeterli koşulları belirleyebilirsek bu kavram kapalı bir kavramdır.

Yanıt Açıklaması: Augustinus’a göre, güzel dıştan gelen bir şey değildir çünkü güzele esas olan birlik varlığa da esastır ve tek tek cisimler ve canlılar tam da bu yüzden gerçekte oldukları derecede güzeldirler. Güzel yargısı aynı zamanda düzenin kavranmasını da içerir.

Yanıt Açıklaması: Aristoteles, hocası Platon’un sanatın taklide dayanan bir etkinlik olduğu görüşünü paylaşmakla birlikte estetik edimin ve deneyimin özerk olduğunu savunur. Bu görüş farklılığı, Aristoteles’in sanatı insan psikolojisi çerçevesinde temellendirmesinde yatar. Aristoteles sanatta eylemin taklidinden bahsederken bununla sadece estetik veya ahlaki değeri olan bir eylemi değil, aynı zamanda genel doğruluğu olan bir eylemi kast eder.

Yanıt Açıklaması: Resim ve (döküm olmayan) heykelleri tekil varlıklar olarak görürüz ve bu tür tekil eserlerin alınıp satılabileceğini ve sahibiyle birlikte yer değiştirebileceği düşünülür. Guernica da tekil varlıklara örnek olabilecek resim kategorisinde bir sanat eseridir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Mevlana'ya göre, nesnelerde görülen güzellikler Tanrı’nın belli bir zaman için onlara verdiği bir niteliktir. Bu güzellik geri alınınca, nesnede veya insanda var olan güzellik de kaybolur.

Yanıt Açıklaması: Francis Hutcheson, etik ve estetik yargıların duyguya bağlı olduğunu savunan ilk düşünürlerden biridir. Hutcheson’un güzellik görüşünün ana ilkesi onun “güzellik, bizde ortaya çıkan ideadır” ifadesinde yatar. Estetik haz "iç duyu" aracılığıyla elde edilir.

Yanıt Açıklaması: Çalışmalarında mistik öğeler hâkim olan Plotinus, Platon’un en sıkı takipçilerinden olup Yeni-Platonculuğun kurucusudur.

Yanıt Açıklaması: Friedrich Nietzsche’nin (1844-1900) eserlerinin hemen hemen tümünde yer yer sanat ve estetik konusunda açıklama ve değerlendirmelere rastlamak mümkündür. Schopenhauer’ın etkisinde kalarak yazdığı ilk eseri Tragedyanın Doğuşu ise doğrudan sanat ve estetik konusuna ayrılmış bir çalışmadır. Nietzsche bu eserinde insanı n asıl metafizik uğraşısının sanat olduğunu ve “dünyanın varoluşunun yalnızca estetik fenomen olarak” temellendirilebileceğini savunarak, sanata yaşamın gözüyle bakmaya çalışır.

Yanıt Açıklaması: Orta Çağ’da felsefenin metafizik, mantık, etik gibi alanlarının bağımsız alanlar olarak gelişmiş olduklarını görüyoruz. Aynı şeyi estetik için söyleyebilir miyiz? Yani bir Orta Çağ estetiği yaklaşımından söz etmek mümkün müdür? Bu konuda birbirinden farklı iki görüş vardır. Birinci görüşe göre çağdaş anlamda düşünüldüğünde Orta Çağ’da estetik olmasa da bu dönemde üretilen güzel kuramlarından ve tek tek sanatlar üstüne yapılan teknik çalışmalardan bir Orta Çağ estetiğinin olduğunu söyleyebiliriz. İkinci yaklaşıma göre ise, Orta Çağ’da güzel, sanat çerçevesinde değil, büyük ölçüde teolojik bağlamda düşünülüyor ve Tanrı’nın yaratısı olarak görülüyordu. Bu yaklaşıma göre, Orta Çağ’da güzelin aşkınsal olarak ele alınması da tartışılır çünkü güzel, birlik, doğru ve iyi gibi tüm var olanın bağımsız niteliği veya sıfatı gibi değil de sadece iyiliğin bir yönü olarak alınmıştır. Bu bilgiler ışığında sorunun doğru cevabı “güzelin teolojik bağlamda düşünülmesi” seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Boşluk bırakılan yere Tin kavramı gelmelidir.

Yanıt Açıklaması: Francis Hutcheson (1694-1746/7), etik ve estetik yargıların duyguya bağlı olduğunu savunan ilk düşünürlerden biridir.

Yanıt Açıklaması: Platon- Güzel ideası ;Pythagoras - Ona göre en güzel şey uyumdur; Aristotales- Güzellik belli bir büyüklük ile ilgilidir; Plotinos – Güzellik ilahi olanın yeryüzündeki görünümüdür; Tertullianus- Güzellik şeytani bir şeydir

Yanıt Açıklaması: Aklın kategorileri; nitelik, nicelik, ilişki ve modalitedir.