Estetik ve Sanat Felsefesi

Yanıt Açıklaması: Mevlevilikte önemli bir ritüel olan sema, Mevleviliğin metafiziksel-dini boyutunun estetik dışavurumunu yansıtır.

Yanıt Açıklaması: güzel-çirkin

Yanıt Açıklaması: Kitabımız şöyle diyor: "Platon’un sanat anlayışına baktığımızda da sanatçı, pek çok şeyin hakiki bilgisine sahip olmadan taklidini yapabilen bir insan olarak saygın bir konumdan yoksun ve insanlara yanlış şeyler öğreten bir şahsiyet olarak konumlandırılmıştır." Buna göre doğru yanıt "b" seçeneğindedir.

Yanıt Açıklaması: Orta Çağ İslam estetiği daha çok ontolojik, dini, ahlâkî, metafizik ve psikolojik temellendirmeler üzerinden güzel kavramını açıklar. Güzel kavramının mantıksal olarak belirlenmesi bu dönemin genel özelliklerinden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Belirli nesneleri öğrenme biçimimizden yola çıkarak bu öğrenme biçimini sanat dallarına uyarlayan 'tipik örnek' görüşü" Paul Ziff'in ortaya attığı bir görüştür. Örneğin, “kitap” kelimesinin kullanımını bilmeyen bir çocuğa kitabın ne olduğunu öğretmenin en iyi yolu ona bir kitap göstermek olacaktır. Bu kitap muhtemelen ne fazla kalın ne fazla ince olacak, sayfaları bofl olmayan bir kitap olacak, bir cep kitabı ya da deftere benzeyen bir kitap olmayacaktır.

Yanıt Açıklaması: Usçular (rasyonalistler) genel olarak hayal gücünün bir bilgi kaynağı olarak ele alınabileceği fikrine karşı çıkmışlardır. Onlara göre bilgiden anlaşılan şey Platon ile birlikte tartışılmaya başlanmış olan “gerekçelendirilmiş doğru inanç” tır. Deneyimciler (empiristler) de benzer şekilde kurgusal durumlardan öğrenmenin imkânsız olduğu kanısındaydılar. Onlara göre de kurgusal ve temsili durumlardan yola çıkarak “gerekçelendirilmiş doğru inanç” olan bilgiye nasıl ulaşacağımız belli değildir (Worth 2003). Bunlardan dolayı sorunun doğru cevabı “hayal gücü ve kurgusal durumların bilgi kaynağı sayılamayacağı görüşü” seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Platon’un genel felsefi gelişimi üç farklı dönemi kapsar: Bunlardan birincisi Sokratik devir veya gençlik dönemi, ikincisi olgunluk dönemi, üçüncüsü ise yaşlılık dönemidir. Onun estetik konusundaki düşünceleri de bu gelişim dönemlerine göre farklılık gösterir. Platon, Sokrates’in etkisinin açıkça görüldüğü gençlik döneminde felsefe tarihinde ilk kez sistematik bir şekilde “Güzel nedir?” sorusunu bazı kavramsal çözümlemelerle yanıtlamaya çalışır. Olgunluk döneminde ise Platon’un güzel sorgulamasının amacı “güzel” kavramının tanımından çok onun ontolojik temellerini araştırmaktır. Bu yaklaşımda güzel, oluşa ve görüngüler dünyasına karşı t, zihinsel ve tözsel bir varlık olarak görülür. Yaşlılık döneminde Pitagorasçılığın etkisi altında olan Platon “güzel” kavramını sayı ve ölçüyle ilişkili olarak ele alır.

Yanıt Açıklaması: Schiller'e göre sanatsal etkinlik oyun dürtüsü aracılığıyla ortaya çıkar. Oyun dürtüsü, duyum dürtüsü ve biçim dürtüsünün kendi arasında yaşadığı çatışmayı çözerek insanın özgürleşmesini sağlar.

Yanıt Açıklaması: Platon’un gençlik dönemi felsefesinin yer aldığı eserlerinden biri Büyük Hippias diyaloğudur. Platon bu eserinde ilk kez “Güzel nedir?” sorusunu cevaplamaya çalışır.

Yanıt Açıklaması: Homer, Virgil, Terence ve Cicero gibi birçok düşünür ve sanatçının eserlerinin beğenilmesinin ana nedeni bu eserlerde zihnimizin hoşlanacağı belli niteliklerin olmasıdır. Bu niteliklerden ortak olarak zevk alıyor olmamız zihnimizin ortak “beğeni ilkelerine” veya “sanat kurallarına” göre işliyor olmasından kaynaklanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Schiller'e göre güzel, “insan varlığının zorunlu koşuludur”. Bu zorunlu koşulun yerine getirilmesi ancak estetik eğitimle mümkün olur.

Yanıt Açıklaması: 1770 yılında Almanya’nın Stuttgart kentinde dünyaya gelen G. W. F. Hegel, 1831 yılında Berlin’de ölmüştür. Başlıca eserleri arasında Tinin Görüngübilimi, Hukuk Felsefesi ve Felsefe Bilimleri Ansiklopedisi yer alır. Üniversitede verdiği konferanslara dayanan Tarih Felsefesi, Estetik, Din Felsefesi, Felsefe Tarihi kitapları ise ölümünden sonra yayınlanmıştır. Hegel idealist bir düşünür olarak “hakiki olan şey idea’dır” görüşünü benimser.

Yanıt Açıklaması: Fiziksel nesne görüşü ve hayali varlık görüşünden başka bir görüş de bir kısım ya da tüm sanat yapıtlarını soyut varlıklar olarak kabul eden, soyut varlıklar görüşü olarak adlandırılan görüştür. Richard Wollheim örneğin Sanat ve Nesneleri (1980) adlı kitabında, edebi yapıtların ve müziğin fiziksel nesneler ya da bu nesnelerin bir sınıfı olmadıklarını söyleyerek bu tür yapıtların tipler olduğunu ve kopyalarının ya da gösterimlerinin de bu yapıtların örnekleri olduğunu öne sürmüştür (Thomasson 2004: 82-83). Sorunun doğru cevabı “Sanat ve Nesneleri” seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Farabi’ye göre “Güzellik, parlaklık ve ihtişama sahip her mevcûd, varlığı en mükemmel durumda olandır. İlk Olan’ın varlığı en mükemmel varlık olduğuna göre, onun güzelliğ, güzel olan her şeyin güzelliğinin üstündedir”

Yanıt Açıklaması: Kant’a göre, nitelik bakımından beğeni yargısı hem bir bilgi, hem de bir mantıksal yargıdır.

Yanıt Açıklaması: İç duyum

Yanıt Açıklaması: Sanatın, zanaat temelli görüldüğünü Aquinas 'ın sanat konusundaki iki ünlü ifadesinde; Sanat yapılması gereken şeye ilişkin doğru bilgidir” ve “Sanat, yapılacak şeylere ilişkin yapma ve düşünme ilkesidir”

Yanıt Açıklaması: Baumgarten “estetik” kelimesini özellikle sanatta “güzelin duyular yoluyla algılanması” anlamında kullandı. Başka bir deyişle, estetik duyusal yetkinliği yani güzelliği araştıran bir alan oldu.

Yanıt Açıklaması: Sartre tüm sanatlar arasında genel olarak edebiyata özel olarak da düzyazıya önem verir. Ona göre, şiir ve resim düzyazı kadar etkili bir şekilde dünyayı bildirmez veya açmaz. Şair, ressam gibi, ‘suskun’dur çünkü kelimeleri iletişim kurmak için işaretler olarak değil de düşünmek için nesneler olarak görür. Doğru cevap B'dir

Yanıt Açıklaması: Immanuel Kant’ın (1724-1804) başyapıtlarından olan Salt Aklın Eleştirisi ( 1781), Pratik Aklın Eleştirisi (1788) ve Yargı Gücünün Eleştirisi (1790) üç farklı ana problemin çözümüne odaklanır.