Estetik ve Sanat Felsefesi

Yanıt Açıklaması: Platon, Sokrates’in etkisinin açıkça görüldüğü gençlik döneminde felsefe tarihinde ilk kez sistematik bir şekilde “Güzel nedir?” sorusunu bazı kavramsal çözümlemelerle yanıtlamaya çalışır.

Yanıt Açıklaması: Estetik ve sanat felsefesi açısından Alexander Gottlieb Baumgarten (1714-1762) ile ilgili söylenecek ilk şey onun “Estetik” sözcüğünü ilk kullanan felsefeci olmasıdır. 1735 yılında bitirdiği doktora çalışmasında estetik sözcüğünü özel bir bilim alanını adlandırmak için kullanmış, 1750-1758 yılları arasında yazdığı Aesthetica (Estetik) adlı çalışmasında da bu kavramın felsefenin bir dalı olarak özerkliğini, sınırlarını ve içeriğini ortaya koymaya çalışmıştır.

Yanıt Açıklaması: Lukacs sosyal gerçeklik yaklaşımını savunur.

Yanıt Açıklaması: Sanat

Yanıt Açıklaması: Kant, Baumgarden, Schiller ve Schelling gibi düşünürler estetik alanı idealist felsefenin temel problemlerinden birinin çözüm alanı veya çıkış kapısı olarak görmüşlerdir. Bu problem, özgürlük-determinizm, doğa-akıl, doğa-zihin, bilinçsiz-bilinçli, deneysel ben-metafiziksel ben ikilemlerinde ortaya çıkan sorundur. Doğa-çevre bunlardan biri değildir. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: En eski ve uzun süre etkili olmuş kuram öykünmecilik/taklitçilik ya da Yunancadan kabul edildi¤i biçimiyle mimetik sanat kuramıdır. Bu kuram Platon’la birlikte başlamış ve on sekizinci yüzyıla kadar da önemini korumuştur.

Yanıt Açıklaması: Hegel

Yanıt Açıklaması: Lev Nikolayeviç Tolstoy (1828-1910) estetik üzerine görüşlerini Sanat Nedir? adlı eserinde ortaya koymuştur.

Yanıt Açıklaması: Estetik sözcüğü ilk olarak 18. yüzyılda Baumgarten tarafından kullanılmıştır. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Sözü edilen düşünce maddi bir yönü bulunan sanat eserinin arkasında duran bir metafiziksel, dini ve bağlamsal boyut olduğunu vurgular.

Yanıt Açıklaması: Tostoy’un sanat kuramına göre, gerçek sanatçı duyguyu hem aktarır hem de uyandırır; sanatı yoluyla izleyicisine kendi deneyimlediği duyguları bulaştırır. Tolstoy bu kuramı sanatın genel değerlendirmesinde bir ölçüt olarak kullanmıştır: Ona göre, sanatın niteliği izleyiciye aşılanan veya bulaştırılan duyguların niteliğiyle ölçülmelidir. Taklit kuramında olduğu gibi sanat eseri dışarıdaki estetik nesnenin ne kadar taklit edilip edilmediği veya yansıtılıp yansıtılmadığına göre, yani eserle nesne arasındaki ilişkiye göre değil; sanatçının kendi iç dünyasındakini seyircisine ne oranda anlattığına göre değerlendirilir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Antik Çağ ve Orta Çağ’da estetik ve sanat felsefesi Platon ve Aristoteles’te olduğu gibi genel olarak araçsaldır. Örneğin Plotinus’un güzellik kuramı onun metafiziğine dayanır. Ona göre, tüm varlıkların nedeni olan Bir, ezeli ve ebedi, bölünmez, yetkin ve bütünlük sahibidir. Duyusal dünyanın güzellikleri, varlıklarını sudûr yoluyla Bir’den alırlar. Bu güzellikler aynı zamanda Bir’e ulaşmak için aracı rol oynarlar.

Yanıt Açıklaması: Aquinas’ın (1225-1274) estetik görüşü onun güzel ile sanat arasında yaptığı ayrımla ilişkilidir. Ona göre, sanat belli bir pratik düzen içerisinde yapılması geren iş, pratik edim veya yapma biçimidir. Buna karşın güzellik bir eylem içermez; salt bilmedeki doyma, derin düşüncedir. Güzel, biliş yetisinde var olur ve edilgendir. Güzel, estetik nesneyle onu izleyen estetik özne arasındaki karşılıklı etkileşim içerisinde görüşe zevk veren şeydir.

Yanıt Açıklaması: hiçbir romantik düşünür sanat›n felsefedeki yeri konusunda Schelling kadar açık ve kesin bir ifadede bulunmamıştır. Schelling, Transendantal idealizm Sistemi adlı eserinde şöyle der: “Felsefenin tek ve ebedi aracı sanattır” .

Yanıt Açıklaması: Aristoteles'in sanatlar sınıflandırmasında en üstün yeri tragedya alır.

Yanıt Açıklaması: Tolstoy, Dewey sanat yapıtını izleyicisinde doğurduğu duygu veya deneyim açısından ele alır.

Yanıt Açıklaması: Güzel, salt duyu yoluyla haz verendir kavramı, Platon’un güzel kuramı çerçevesinde savunulamaz.

Yanıt Açıklaması: Küratör, sergi düzenleyicisi ya da sanat yönetmenliği olarak ifade edilebilir.

Yanıt Açıklaması: Tolstoy’a göre sanatın amac› ne güzelliktir ne de haz sağlamaktır. Ona göre sanat duygu aktarımıdır. Bir sanat eserinin başarısı da bu duyguyu başkasına geçirme başarısına bağlıdır.

Yanıt Açıklaması: Estetik yargılar görecelidir, kişilere göre değişebilir.