Türkiye´de Felsefenin Gelişimi 2

Yanıt Açıklaması: Ziya Gökalp' gör her milletin resmi ahlakı, kanunlarıdır. Vatanperverliğin esası milli kanunlara taalluk etmektedir. Bir millet kanunlarını mefkurelerine mugayir (karşıt) görüyorsa derhal değiştirmelidir. Bu tür kanunlar cemiyetin ahlakını bozarlar. Kanunların en mukaddesi de anayasadır (Kanun-i Esasi), zira, en büyük mefkureler bu kanunda tecelli etmiştir. Türkiye anayasası, Türk demokrasisinin bütün mefkurelerinin tecelligahı (gerçekleşen yer) olduğundan, mukaddes kabul edilmelidir.

Yanıt Açıklaması: II. Meşrutiyet sonrası gelişmelerden de hiç memnun değildir. Kendi tarihi hakkındaki bilgilerin yabancılardan öğrenilmesini, en utanç verici şeylerden biri olarak görmüştür.

Yanıt Açıklaması: Fuad Köprülü, bir tarihçi olarak Türk düşüncesine çok önemli katkılar sağlamıştır. Onlarca kitabın tamamının Türk tarihiyle ilgili olması, ister istemez, Türk düşüncesi de bu bağlamda ortaya çıkmıştır. Ancak, Türk Edebiyatında Usul, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar ve Osmanlı Devleti’nin Kuruluşu başta olmak üzere bütün çalışmalarda Türk düşüncesinin, tarihsel temellerini, sergilemiştir. Türkçe yazılı metinleri esas alarak, edebiyat, siyaset, hukuk, din, devlet alanlarında ortaya konulan düşünceleri eleştirel bir gözle değerlendirmiş, Türk düşüncesinin genel bir haritasını çizmiştir. Bu bilgiler ışığında doğru cevap (A) şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: İslam’ı anlayış tarzında ortaya çıkan yanlışlıklar. 2- Diğer medeniyetlerden gelen yıkıcı unsurlar.

Yanıt Açıklaması: Mengüşoğlu felsefenin her dalında olduğu gibi ahlak alanında da ontolojik temellere dayalı felsefe antropoloji çerçevesinde bir ahlak felsefesi tasviri yapmıştır.

Yanıt Açıklaması: Bu ifadeler Ernst von Aster'e aittir.

Yanıt Açıklaması: Marksist estetik, estetik obje nedir sorusuna Marx’ın obje belirlenimlerinden hareketle cevap verebilmektedir. Marx için, varolanın yani objenin önemi, onun doğal bir varlık olmasında değil, insan emeğinin ve insan etkinliğinin ona katılmasıyla, varolmanın insanlaştırılmış bir obje olmasıyla ortaya çıkar. Bu yargı neticesinde doğru seçenek E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Herhangi bir konunun içeriğini nelerin oluşturduğunu, konuların hangi noktalarda birbirleriyle ilişkili olduklarını, hangi noktalarda olmadıklarını sergilemesi SINIFLANDIRMA   aracılığıyla oluşturulur.Buna göre doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Akarsu’ya göre bir filozof, iki ulus arasındaki savaşı, tıpkı bir ulus içindeki iki kişinin birbirini .ldürmesi gibi, ahlaka aykırı buluyorsa, bu, onun ahlak kanunlarını bütün yeryüzüne genişletmesiyle gerçekleşmektedir. Öyleyse bir insanın ahlak görüşü, düşünüşü, iyi anlayışı, içinde bulunduğu çevreyle, toplumla ve kültür dünyası ile ilgilidir (Akarsu 1970, 3-4).

Yanıt Açıklaması: Bahattin Ögel’in Türk Mitolojisi ve İslam öncesini esas alan Türk Kültür Tarihi ile Türk Kültür Tarihine Giriş kitapları önemli bir yere sahiptirler. Osman Turan’ın Selçuklu Medeniyeti ve diğer çalışmaları; Ömer Lütfi Barkan ve Mustafa Akdağ’ın Osmanlı iktisat tarihi çalışmaları; Ahmet Yaşar Ocak’ın Beylikler dönemine ilişkin araştırmaları; Oktay Aslanapa’nın Türk sanatıyla ilgili çalışmaları.

Yanıt Açıklaması: Münif Paşa, adı geçen yazının başında, ilimleri ikiye ayırmıştır:1- Akli ilimler, insanın kendi yetenekleriyle gerçekleştirdikleridir. 2- Nakli İlimler, vasıtasız telakki ve öğrenmedir (Münif Paşa 2003/2, 169). İslam ilim anlayışında akli ilimleri oluşturan mantık, tabiat, ilahiyat, matematik dörtlü ilim sınıflamasını verdikten sonra, yeni dönemde, önce zikredilen ilimlerin hayli çoğalıp geliştikleri ve yeni bilimlerin de ortaya çıktıklarını belirtmiştir. Döneminde bilinen ilimleri yedi başlık altında toplamıştır: 1- Lisan ve Edebiyat: sarf, nahiv, şiir, inşa, bedî, beyan. 2- Riyaziye (matematik) ve Tabiye (fizik): Hesap, cebir, hendese, Cerr-i eskal (mekaniğin ağırlık kaldırmayla ilgili kısmı), hikmet-i tabiye (fizik hakkında), kimya, astronomi. 3- Ulum-ı Tabiiye (Genel Fizik İlimleri) ve Tıbbiye: Dünyanın tabakaları ilmi, maden ilmi, botanik, zooloji, anatomi, hıfz-ı sıhhat (koruyucu tıp), tıp ve cerrahi. 4- Ulum- ı tarihiye (genel tarih) ve coğrafya: Coğrafya, tarih, arkeoloji (asar-ı kadîme), sikkeler ilmi. 5- Edyan (dinler ) ve Ulum-ı Felsefiye (Felsefe ilimleri): Dinler ilmi, felsefe, mitoloji (esatir, ilm-i hurafat), gariplikler ilmi. 6- Ulum-ı Siyasiye (siyaset ilimleri): Kanunlar ilmi, siyaset ilmi, iktisat, ziraat ilmi, askerlik ilmi. 7- Ulum-ı Nefise (Güzel Sanatlar): Fenn-i musiki, fenn-i mimari, fenn-i resim (Münif Paşa 2003/2, 170-171). Bu ilim sınıflaması, İslam ilim anlayışı ile modern bilimleri aynı çatı altında toplamaktadır. Bu kapsamda doğru cevap “E” şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Ahmet Ağaoğlu'nun Eleştirdiği Konulardan biri, Mecelle'dir. Mecellenin kelime anlamı:Eski Medeni Hukukun Kaidelerinin bir araya Toplandığı Kitaptır.

Yanıt Açıklaması: İslam felsefesine ait ilk kürsü 1973 yılında kurulmuştur. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Ahmet Mithat Efendi, anayasa süreçlerini doğal hukuk anlayışından hareketle açıklamıştır. Ona göre bazı toplumsal kurallar, insanlığın başlangıç aşamasında aileyle birlikte ortaya çıkmıştır

Yanıt Açıklaması: Köprülü’nün ortaya koyduğu en önemli şeylerden biri, Türk tarihinin sürekliliğinin dayandığı verileri ortaya koyarak, onun bütünlüğünü göstermesidir. Ayrıca bu uzun tarihin temel kurumlarını eleştirel bir tarzda sergileyerek, Türk tarihinin yol haritasını çıkarmıştır. Türk tarihinin sürekliliği ve bütünlüğü, tarih tanımlarında sıkça yer alan, içtimai, iktisadi, hukuk, din ve edebiyat üzerinden kurmaya çalışmış, kaygılarını eserlerinde büyük ölçüde gerçekleştirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Ümit Hassan, İslam öncesi değer ve kurumların yapısını, Türkçe’nin etimolojisi üzerinden giderek temellendirme denemesinde bulunmuştur. Böylelikle, Türkçe düşünmenin nasıl bir yapıya sahip olduğundan hareketle Türk düşüncesinin gerçek anlamda temelini sergilemeye çalışmıştır. Bu temel görevi yaparken, İslam öncesi dönemin toplumlarının değer dizileri, siyasi, iktisadi, sosyal ve dini yapılarını, sıkı dokunan bir yaklaşımlar ortaya koymuştur. Böylelikle, sonraki dönemlerde de etkili olacak, değer ve kurumların yapıları hakkındaki denemelerin sayısını çoğaltmıştır. Bu bilgiler ışığında doğru cevap (E) şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Teoman Duralının  temel konularından biri olan canlılığı açıklamak için dünyanın nasıl bir süreçten geçtğini (Dural› 2006, 46-47), söz konusu sürecin sonunda, canlıların evriminin nasıl seyrettiğini eylemini ele almaktadır (Duralı 2006, 48). Canlı  ‘yaşanandan önceki zaman’a bağlı olduğundan tarihlidir. Her canlının iki çeşit tarihliliği vardır. Bunlardan biri, doğum dediğimiz, kuvvenin fiile dönüşmesi evresiyle başlayan birey oluş sürecidir. Diğeri genetik yapının sürekliliğini sağlayan soyoluştur (Dural› 2006,44-45).

Yanıt Açıklaması: Ahmet Mithat Efendi, anayasa süreçlerini doğal hukuk anlayışından hareketle açıklamıştır. Ona göre bazı toplumsal kurallar, insanlığın başlangıç aşamasında aileyle birlikte ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Din hürriyetinin tek düşmanı vardır, taassup. Taassup, bir kimsenin kendi inancından ve kendince hakikat kabul ettiği görüş ve kanaatten başka olan inanç, görüş ve kanaatlere ve bunları taşıyanlara karşı düşmanlık beslemesi ve onları bo- ğup susturmaya kalkışmasıdır

Yanıt Açıklaması: Tarih bilgisinin öznelliği, düşman ulus ve sınıfların tarihçiliğinde çok açık görülür.