Türkiye´de Felsefenin Gelişimi 2

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de yöntem açısından öne çıkan felsefe kitaplarının başında, Nermi Uygur’un Felsefe’nin Çağrısı gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Felsefenin tarihini bir bilgi dalının, bir bilimin tarihini yazar gibi yazmak gerekirdi; oysa felsefe tarihi, din tarihi ya da sanat tarihi gibi yazılmıştır. Onun için bilginin kendisindeki ilerlemeyi araştırma pek cılız kalmıştır.

Yanıt Açıklaması: Ziya Gökalp'in "İlme Doğru" adlı yazısında belirttiği şartlardan en önemlisi ilme doğru gitmektir.

Yanıt Açıklaması: Estetik tavrın gerçekleşmesi için, seyir, duyum, algı, duygu, özdeşleyim unsurlarının bulunması gerekmektedir. Sıralanan bu unsurlarla elde edilen estetik tavır alma ve estetik algının sonunda bir estetik hoşlanma, ya da estetik haz ile son bulduğu sonucu ortaya çıkar.

Yanıt Açıklaması: İ.Ü. Felsefe Bölümü 1900 yılında Darülfünun’la birlikte kurulmuştur. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Mengüşoğlu, Felsefi Antropoloji adlı çalışmasında, naif, bilimsel, felsefi, sanat ve dini bilgi türleri üzerinde durmuştur. Bu bilgi ışında doğru cevap “E” şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de, 1961 yılından bu yana, en çok okunan Felsefe Tarihi yazarı Macit Gökberk'tir.

Yanıt Açıklaması: Ülken, varlığın sınırlılık ve sınırsızlık özelliklerini Parmenides, Platon ve Aristoteles’ten hareketle değerlendirmiştir.

Yanıt Açıklaması: İsmail Tunalı, estetik fenomeni ontik bütünlüğünde dört temel yapı elemanı üzerine kurmuştur. Bunlar sırasıyla estetik süje, estetik obje, estetik değer ya da güzel ve estetik yargıdır. Estetik fenomen ya da estetik varlık, bu dört öğenin bir ontik bütünlüğü olarak meydana gelir. işte felsefi estetiğin konusunu bu ontik bütünlük oluşturur. Buradan felsefi estetik ile psikolojik estetik ve sanat felsefesi, güzel felsefesi ve estetik değer mantığı arasındaki ilişkiyi ve ayrılığı yakından görmek mümkün olur. Ancak felsefi estetik bunlardan hiçbirine geri götürülemez (Tunalı 1979, 24).

Yanıt Açıklaması: Klasik bilgi öğretisindeki tartışmalar, bilgi, doğruluk, inanma ve belgeleme gibi terimlerin yeterince aydınlatılmadan kullanılmalarından kaynaklanmaktadır. Başlıca amacı bu gibi terimlerin anlamını aydınlatmak olan epistemik mantığın, bilgi teorisi alanında karşılanan güçlükleri geniş ölçüde yeneceği umulabilir. (Grünberg 1971, V)

Yanıt Açıklaması: Ülken’e göre varlıkta kriz ve ritim unsurları bulunmaktadır. Ona göre kriz, varlığın bünyesinde sürekli değil, bazı durumlarda kendinden sonra gelen düzenle ilgilidir.

Yanıt Açıklaması: Estetik obje, genel olarak bir estetik süjenin kendisiyle estetik bir ilgi içinde girdiği bir varlık anlamına gelir.

Yanıt Açıklaması: Felsefede esas olan sistem kurmaktır. Ve her sistemin belli bir çerçevesi vardır. Filozofun fikirleri ya bu çerçevenin içine sığabilir veyahut da onu aşar. Sığdığı zaman filozof, tutarlıdır.

Yanıt Açıklaması: Varlık felsefesi, evrenin nasıl oluştuğu, evrendeki unsurların ortaya çıkış ilkeleri, varlık tabakaları, canlılığın oluşum süreci türünden temel problemlerle uğraşan felsefenin temel disiplinlerinden biridir. İlk filozofların arkhe olarak adlandırdıkları sorunu temellendirme çabalarıyla başlanmış, Aristoteles’in “varlık olmak bakından varlık” ifadesi bağlamında büyük ölçüde teorik yapısını gerçekleştiren varlık sorunu, uzun süre metafizik bağlamında ele almış ve 18.yy dan itibaren ontoloji deyimiyle ifade edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Doğruluğun nasıl mümkün olduğu ve doğruluk değerleri sorunları bu bağlamda incelenmektedir. Grünberg’e göre İnanma, bilgisel değil, ampirik-psikolojik bir terimdir

Yanıt Açıklaması: Tunalı, sanat ontolojisi anlayışını, önceki paragraflarda kısaca belirtilen yeni ontoloji çerçevesinde temellendirmektedir. Tunalı, ontoloji ile sanat ontolojisi arasındaki bağları şöyle dile getirmektedir: Bundan önceki kısımda, ontoloji adını alan bu felsefe anlayışının, varlığı nasıl varlık tarzları ve varlık tabakaları halinde çözümlediğini gördük. Böyle bir çözüm içinde varlık kanunlarının etkisiyle bu tabakalı yapı, yine bir birlik ve bütünlük elde ediyor. Buradan şu çıkıyor ki, varlıkta bir genel kanun varsa, o da çoklukta birlik kanunudur.

Yanıt Açıklaması: Sanat ontolojisi, sanat eserlerini varoluşları yönünden inceleyen felsefedir.

Yanıt Açıklaması: Fransız Sosyoloji Okuluna Göre Mantığın Menşei Problemi adlı çalışmada, öncelikle, mantık terimine, hem bilim, hem de düşünce tarzı anlamları yüklenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Mengüşoğlu edimleri idrak edimi, düşünme edimi, anlama edimi ve izah edimi olarak adlandırmıştır.

Yanıt Açıklaması: İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümü’nde yetişmiş, hocalık yapıp aynı yerden emekli olan Nermi Uygur, kendi alanına girmemekle birlikte, bir felsefe sorunu olarak varlık hakkında düşüncelerini ortaya koymuştur.