Türkiye´de Felsefenin Gelişimi 2

Yanıt Açıklaması: Hartmann, tarihi düşüncenin önünde üç ön yargının bulunduğunu belirtmiştir: 1. Bir düşünürün öğrettiği her şey eşit değildir. 2. Fichte’nin şu sözüyle ilişkilendirilmiştir: “Ne türlü bir felsefe seçeceğimiz, ne türlü bir insan olduğumuza bağlıdır”. Ayrıca “Felsefe çağının çocuğudur” düşüncesi de felsefeyi çağına bağlayarak öznel bir uğraş haline getirir 3. Sistemlerdeki önemli olan her özelliğin felsefe dışı bir kaynaktan geldiği anlayışı (Gökberk 1963, 130-131). Bu önyargılardan kurtulmak gerekmektedir ve bunun için de problemlerle uğraşılmalıdır. Bu kapsamda doğru seçenek C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: ''Hayatta En Hakiki Mürşit İlimdir'' isimli bilim felsefesi kitabı Aydın Sayılı' ya aittir.

Yanıt Açıklaması: Varlığı "saf ben" olarak tanımlayan düşünür Husserl'dir.

Yanıt Açıklaması: Teo Grünberg’e göre bilginin üç şartı vardır. Bunlar inanma şartı, doğruluk şartı ve belgeleme şartından oluşmaktadır. Bu bilgi ışığında doğru cevap “D” şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Estetik, diğer adıyla sanat felsefesi, Platon ve Aristoteles’ten bu yana felsefenin temel disiplinleri arasında yer almaktadır. Temel konusu sanat eserinin nasıl bir yapıya sahip olduğunu açıklamaktır. Estetik, bunu gerçekleştirmek için, sanatçının kaygıları, duygu durumları, yaratıcılığının şartları, sanat eserinin hangi anlamlara sahip olduğu, ona ne türden değerler yüklendiği, toplumda sanatın yeri ve algılanışı türünden sorunlara açıklamalar getirmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bilgi sorununu en geniş çapta inceleyen düşünür Arda DENKEL'dir. Buna göre doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Felsefenin başlangıcından bilhassa Aristoteles'ten beri felsefenin uğraştığı ve uğraşması gerektiği söylenen sahalar şu sorularla sınırlandırılmıştır. 1-Ne biliriz? 2-Ne yapmamız lazım? 3-Şimdiki hayatımızdan sonraki hayatımız için ne umut edebiliriz? 4- ilk üç soruta Kant'ın eklediği, İnsan nedir? sorusu felsefenin temel çerçevesini çizmektedir.

Yanıt Açıklaması: VARLIK FELSEFESİ • TAKİYETTİN MENGÜŞOĞLU • HİLMİ ZİYA ÜLKEN • NERMİ UYGUR • TEOMAN DURALI

Yanıt Açıklaması: Türkiye'nin önde gelen Mantıkçılarından biri olan Teo Gürünberg, 1968 yılında Sembolik Mantık kitabını yayınlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Yukarıda verilen soruların hepsi Tunalı'ya göre ontoloji için ele alınması ve çözümlenmesi gereken ontolojik sorulardır. Sanat eserinin ontik yapısını araştıran bir ontoloji gereklidir. Bu ontoloji artık yeni bir ad alır, sanat ontolojisi adını alır. Buna göre, sanat ontolojisi, genel ontolojinin sanat eserini, onun ontik yapı ve tabakalarını, estetik değerini araştıran bir kolu olacaktır (Tunalı 1971, 44).

Yanıt Açıklaması: Mengüşoğlu'na göre ontoloji varolanı bir bütün olarak ele alırken, bilim ve felsefe varlığı çeşitli sahalara bölerek inceler.

Yanıt Açıklaması: Mengüşoğlu'na göre insanın hareket ve faaliyetlerini, hususi bir problem sahası olarak araştıran, bu sahanın varlık karakteriyle onun temelini teşkil eden kıymetlerin varlık karakterini, insanın hareket ve faaliyetlerinin bağlı veya müstakil olduklarını tetkik eden bilgiye ahlak felsefesi (etik) adı verilmektedir. Bu bilgiler ışığında doğru cevap "B" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Uygur’a göre felsefe, kendi kendini belirler. Bu, felsefe tarihi sözünün her iki anlamı içinde doğrudur. Felsefe tarihi sözünde, ağırlıklı olan felsefedir. Asıl işi felsefede toplanan felsefe tarihçisinin, tarihçilik ödevini yerine getirebilmesi için, nasıl bir felsefe anlayışı olmalıdır? Başka türlü söylendikte, felsefe tarihçisi, felsefeden ne anlamalıdır ki felsefenin tarihini doğru olarak yazabil- sin? Bu sorunun cevabı ilk bakışta kolaymış gibi gözükse de gerçekte öyle değildir. Felsefe tarihi, felsefenin ne ise o şekilde ortaya koyması gerektiğinin bilincinde olmakla birlikte, felsefenin ne olduğu tartışmalı olduğundan, felsefe tarihçisi- nin durumu kolay değildir. Dolayısıyla tarihçi felsefeden ne anlıyorsa, felsefenin geçmişinde de ona yönelecektir. Bu tavırda çok çeşitli ve birbirleriyle uyuşmayan felsefe tarihlerinin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. O¨yleyse hangi felsefe anlayışı felsefenin yapısına uygundur? Ya da hangi anlayış en doğru felsefe anlayışıdır?Uygur’a göre felsefeden ancak filozof anlar; çünkü o felsefeyi yapar; en doğru felsefe anlayışı filozofun felsefeyle uğraşmada sağladığı anlayıştır.

Yanıt Açıklaması: Tarihin problem olarak karşımıza çıktığı yer, felsefe sahasıdır. C¸ünkü bu sahada tarihin fonksiyonunun ne olduğu henüz kesin bir karakter kazanmamıştır.

Yanıt Açıklaması: Teoman Duralı ahlakı felsefenin merkezine koymuş ve ahlakı dine bağlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Marksist estetik, estetik obje nedir sorusuna Marx’ın obje belirlenimlerinden hareketle cevap verebilmektedir. Marx için, varolanın yani objenin önemi, onun doğal bir varlık olmasında değil, insan emeğinin ve insan etkinliğinin ona katılmasıyla, varolmanın insanlaştırılmış bir obje olmasıyla ortaya çıkar.

Yanıt Açıklaması: Felsefenin bugününde ne yapmak gerektiğini bilmek isteyen, felsefenin dününü ‘bilmek’ zorundadır (Uygur 1971, 165). Dolayısıyla felsefe tarihçiliği, felsefenin olmazsa olmazı haline gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Mengüşoğlu’na göre, özne ile nesne arasındaki ilişkiden doğan bilgi, çeşitli edimlerden (aktlar) oluşur. Bu edimlere, bilgi edimleri denmektedir. Bilgi edimleri arasında idrak edimi, düşünme edimi, anlama edimi ve izah edimi sayılmaktadır. Bu bilgiler ışığında doğru cevap “C” şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bilgi ve Değer isimli kitap Hilmi Ziya Ülken tarafından yazılmıştır. Anlam Üstüne Bir Deneme ve Epistemik Mantık isimli eserler Teo Grünberg tarafından verilmiştir. Bilgi Teorisi ve Mantık Ersnt von Aster’in eseridir. Doğruluk Arayışı ve Kuram Eylem Bağlamı isimli eserler ise Bertrand Russel tarafından verilmiştir. Bu bilgiler ışığında doğru eşleştirmeni “C” şıkkında sunulduğu görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Macit Gökberk, Felsefe tarihini, felsefe nedir sorusundan hareketle ele almak düşüncesindedir. Doğru cevap C'dir.