Final Sınavı - Türkiye´de Felsefenin Gelişimi 1

Soru 1:

I. Pratik yanları nedeniyle anlaşılmasının kolay olması II. Pozitivist kavramlaştırmanın merkezinde bilimin olması III. Önceliği toplumsal bilimlere vermesi IV. Sosyoloji hareketi olarak gelişmesi V. Felsefe ve siyaset ilişkisindeki önerilerinin, Osmanlı bürokrasisi için yol gösterici olması Yukarıdakilerden hangileri Osmanlı düşünürlerinin pozitivizmi sahiplenmesine etki eden nedenler arasında bulunmaktadır?

A) I ve II B) II ve IV C) I, II, III D) III, IV, V E) Hepsi

Soru 2:

Aşağıdakilerden hangisi felsefeci olmayan ancak çalışmaları felsefeye yakından ilişkili olan, düşünürlerden bir tanesi değildir?

A) A. Adnan Adıvar B) Fuat Köprülü C) Alaeddin Şenel D) Ziya Gökalp E) Nihat Keklik

Soru 3:

Türkiye’de ilk defa felsefi denebilecek bir hareket meydana getiren dergi hangisidir?

A) Ulum-u iktisadiye ve içtimaiye Mecmuası B) İçtimaiyat Mecmuası C) Servet-i Fünun D) Tarihi Maddeciliğe Reddiye E) Felsefe Tarihi

Soru 4:

Aşağıdakilerden hangisi Filibeli Ahmet Hilmi’nin tanımladığı materyalizmin özelliklerindendir?

A) Varlık aleminde kuvvet ve maddeden başka bir şey görülmez. B) Başlangıç seviyesinde tüm ruhların eşit olduğuna inanılır. C) İnsanın önündeki olanaklar bütününün, öteki insanlarla ve nesnelerle ilişkilerinden oluştuğu öne sürülür. D) Din ve ahlâkın, eğer devletin egemenliğine, üstünlüğüne hizmet ediyorsa bir değeri olduğuna inanılır. E) Davranışların ilkelere göre değil, içinde bulunulan anın koşullarına göre belirlenmesi öngörülür.

Soru 5:

Gözlem, deney, eleştiri, karşılaştırma, tutarlılık unsurlarını kullanarak yapılan araştırmalarda izlenen yola ne denir?

A) Bilim tarihi B) Bilimsel yöntem C) Bilim felsefesi D) Bilim E) İlim

Soru 6:

Felsefe anlayışının temelinde “önerme ve terim”in bulunduğu, Türkiye’de analitik felsefeyi kendine konu edinip çalışan kişilerin başında gelen isim aşağıdakilerden hangisidir?

A) Macit Gökberk B) Aydın Sayılı C) Ziya Gökalp D) Cemal Yıldırım E) Teo Grünber

Soru 7:

Aşağıdakilerden hangisi Adıvar’ın tümel din kavramı benimsenmiş din ile ilgili çalışmasında kastedilen kavramlardan birisidir?

A) Hıristiyanlık B) Yahudilik C) İslam D) İbadet E) Dinin cismi ve ruhu olduğu

Soru 8:

Kitap, makale ve bildiriler de dahil olmak üzere 1500 civarında yayına sahip olan, Türk tarihçiliğinin en tepe isimlerinden kabul edilen, tarih felsefesi konularında tanınmış kişi aşağıdakiler hangisidir?

A) Adnan Adıvar B) Fuad Köprülü C) Teo Grünberg D) Ziya Gökalp E) Aydın Sayılı

Soru 9:

Türkiye'de ilk defa tam anlamıyla felsefi denebilecek bir hareket başlatan dergi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ulum-u İktisadiye ve İçtimaiye Mecmuası B) İçtimaiyat Mecmuası C) Sanat Mecmuası D) Servet-i Fünun E) Güneş

Soru 10:

Din temelli açıklama sistemi, yerini akıl temelli açıklamalar ve temellendirmelere bırakmıştır. Aklın ön plana çıkmasıyla birlikte, eleştirel bir tutum gelişmiş, önceki değer ve kurumlar sorgulanmıştır. Her şeyin ölçüsü olan Tanrı yerine, insan (akı) ölçü olarak kabul edilmiştir. İnsanın ölçü kabul edilmesi göreceli yaklaşımların artmasına neden olmuştur. Yukarıdaki metinde sözü edilen felsefe akımı hangisidir?

A) Pozitivizm B) Fenomenoloji C) Analitik Felsefe D) Aydınlanmacılık E) Materyalizm

Soru 11:

Aşağıdakilerden hangisi Fuad Köprülü eserlerinden değildir?

A) İlk Mutasavvuflar B) Osmanlı'nın Etnik Kökeni C) Saz Şairleri D) Türk Edebiyatı Tarihi E) Tarih Boyunca İlim ve Din

Soru 12:

Filibeli Ahmet Hilmi’nin “Hangi Felsefe Ekolünü Seçmeliyiz” adlı yazısında ortaya koyduğu görüşler aşağıdakilerden hangisidir?

A) Felsefe adı altında toplanan konuların çok çeşitli ve birbirinden farklı olduklarını bildirmiştir. B) İlmilerin ilmi olarak felsefenin, matematik ve tabii ilimlerle ilişki kurabildiğini ve felsefenin bu türünün diğer felsefe alanlarından daha kesin ve doğru olacağını dile getirmiştir. C) Felsefenin barındırdığı farklılıkları ve diğer bilimlerle ilişkilerini göz önüne alarak tartışmalı özelliklerinin olduğunu öne çıkartmıştır. D) Felsefenin öğretilmesine karşı olmadığını, hatta gerekli olduğunu bildirmiştir. E) Felsefeden ne anladığına ilişkin görüşlerini ortaya koymuştur.

Soru 13:

I. Avrupalı insan, din ve geleneğin dışına çıkmıştır. II. Akıl, hayatın sarsılmaz temelidir. III. Vahiy akıl süzgecinden geçirilmiştir. IV. Menfaat birliği esas alınmıştır. Yukarıda verilmiş olan çeşitli özellikler hangi felsefi akıma aittir?

A) Fenomoloji B) Yeni Ontoloji C) Aydınlanmacılık D) Materyalizm E) Sosyal Darwinizm

Soru 14:

Aşağıdakilerden hangisi varolanı var olan olarak tetkik eden ve varolandaki determination prensiplerini varolanın nevilerini, tarzlarını araştıran bir ilimdir?

A) Analitik Felsefe B) Yeni Ontoloji C) Fenomoloji D) Spiritüalizm E) Metaryalizm

Soru 15:

Aydın Sayılı felsefenin bilimden beslendiği düşüncesini ne sebebe dayanarak ortaya sürmüştür?

A) Felsefeyi öznel bir disiplin olarak görmesi B) Bilimi ve felsefeyi iki ayrı alan olarak düşünmesi C) Yunan filosoflarının aynı zamanda bilim adamı olduklarını kabul etmesi D) Mezopotamya ve Mısır uygarlıklarını Yunan uygarlığı üstünde etki sahibi görmesi E) Bilimin somut felsefenin soyut olduğunu düşünmesi

Soru 16:

Felsefenin amacının, bir takım önermeler (yani bilgiler) ortaya koymak değil, eldeki önermeleri aydınlatmak olduğunu savunan düşünce akımı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yeni Ontoloji B) Fenomoloji C) Spiritüalizm D) Sosyal Darwinizm E) Analitik Felsefe

Soru 17:

Yıldırım’ın Bilim Felsefesi adlı kitabının amacı nedir?

A) Bilimi anlatmak B) Hipotez sunmak C) Bilimsel yasaları açıklamak D) Bilimsel teoriler geliştirmek E) Gözlem ve deney yapmak

Soru 18:

Toplum Sözleşmesi adlı kitabın yazarı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Zeno B) Çiçero C) Rousseau D) Voltaire E) Danton

Soru 19:

Sosyal Darwinizmin en genel tanımı kim tarafından yapılmıştır?

A) Herbert Spencer B) Hofstadter C) Charles Darwin D) Abdullah Cevdet E) Louis Pasteur

Soru 20:

Aşağıdakilerden hangisi Pozitivizmin yaygınlaşmasında etkili olan dergilerden bir tanesi değildir?

A) Servet-i Fünun B) Ulum-u İktisadiye C) İçtimaiye Mecmuası D) İçtimaiyat Mecmuası E) Felsefe Tarihi