Türkiye´de Felsefenin Gelişimi 1

Yanıt Açıklaması: Kelamla ilgili yazılara çıkardıkları dergilerde yer verilmesine karşı çıkan Beşir Fuat, müspet ilimlerden başka ilim kabul etmemiştir. Güneş adı altında çıkardığı derginin amacı olarak, Osmanlı gençlerini zamanın fenlerinden haberdar etmek şeklinde belirtmiştir (Murteza 1986, 229). Spencer’in etkisiyle Beşer adlı bir eser yazmış ve biyolojik materyalist ve evrimci olarak da tanıtılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Tarih Boyunca İlim ve Din ile Osmanlı Türklerinde İlim adlı çalışmalar Adnan Adıvar’a aittir.

Yanıt Açıklaması: Bu sınıflandırmanın arkasında olan Buisson, dinin tarifini üç esasa ayırır.

Yanıt Açıklaması: Eski Yunanda Eşitlik ve Eşitsizlik Üstüne (1970) adlı çalışmayı Şenel’e göre, çağımızın siyasal kavramlarının içerikleri iyi kavrayabilmek için, kavramların ilk kullanılıp açıklandığı kaynaklara geri gitmek ve oradaki anlamlarını bilmek gerekir. Çağımızda da çok etkili olan eşitlik ve eşitsizlik de köklerinin tarihte aranması gereken kavramlardır. Şenel’e göre, eşitlik ve eşitsizlik inanç ve isteği, siyasal düşüncelerin üzerlerine kurulan temel kavramlarıdırlar.

Yanıt Açıklaması: Beşir Fuat, Spencer’in etkisiyle Beşer adlı bir eser yazmış ve biyolojik materyalist ve evrimci olarak da tanıtılmıştır.

Yanıt Açıklaması: D şıkkında verilen seçenek yanlıştır. Aksine, toplum hayatını belirleyen devlet, din ve toplum gibi kavramlar, soru konusu yapılmış ve kökenlerinin araştırılması felsefenin başlıca konuları arasında sayılmıştır.

Yanıt Açıklaması: İsmail Tunalı, İstanbul Üniversitesi Felsefe Bölümünü bitirdi. Macit Gökberk, Felsefe Bölümü’nün ilk hocalarından ve felsefe bölümünün niteliklerinin şekillenmesinde etkili olan isimdir. Takiyettin Mengüşoğlu, felsefe eğitimi alan ve felsefe doktorası yapan ilk kuşak felsefecilerimizdendir. Cemal Yıldırım, ABD’de eğitim felsefesi (ana dal) ile bilim felsefesi (yan dal) alanlarında doktora yapmıştır. Alaeddin Şenel ise Siyasal Bilgiler Fakültesinde eğitim görmüş, felsefeci olmayan düşünürlerdendir.

Yanıt Açıklaması: Yaptığı bir söyleşide Grünberg kendinden bahsederken; “…Bir de üç yüce kavram var: Doğru, iyi ve güzel. İşte bu üç yüce kavram benim için her şeydir. Felsefe her üç boyutta kendini göstermelidir. Yalnız doğruda, ya da yalnızca iyi ve güzel de değil. Felsefe doğruya, iyiye ve güzele nasıl erişir? Bilim felsefesi olarak doğruya, sanat felsefesi olarak güzele, ahlak, hukuk ve toplum felsefesi olarak iyiye yönelmektedir”.

Yanıt Açıklaması: Cemal Yıldırım’a göre bilim felsefesinin amacı bilimi anlatmaktır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı düşünürlerinin ağırlık verdikleri felsefi yaklaşımlardan biri de Sosyal Darwinizm’dir. Darwin’in evrim teorisi, dönemin şartlarına hitap etmesi sebebiyle etkili olmuştur. Yukarıda verilen etkiler bunu açıklamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Türk filozof Teo Grünberg, felsefesinin genel çerçevesini, analitik felsefe bağlamında çizmiş ve çalışmalarını bu çerçevede gerçekleştirmiştir. Türkiye’de analitik felsefeyi kendine konu edinip çalışan kişilerin başında Teo Grünberg gelmektedir ; doktora tezinde işlediği konuların dışına çıkmamış, mantık ve analitik felsefe konularında derinleşmiş ve kaynak eserler üretmiştir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Kesin bir bilim olarak felsefenin özel bir araştırma alanının olduğunu göstermeyi amaçlamaktadır.Hareket noktasını problemlerden ve şeylerden alır.Öğrenilmesi ve alışılması gerekir. fenomenolojiye aitken Varolanı var olan olarak tetkik eder düşüncesi yeni ontolojiye aittir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Yukarıda verilen bilgiler Teo Grünberg’in görüşlerini yansıtmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ruhi varlıkların gerçekliğinden yola çıkan spiritüalizm, ruhun maneviliğini ve yüceliğini kabul eder. Ruhun insanda bir ilke olarak bulunduğunu ve evrensel bir gücün varlığını benimser.

Yanıt Açıklaması: Fenomenoloji, Takiyettin Mengüşoğlu, Nermi Uygur, Önay Sözer gibi felsefecilerde etkili olmuştur. Hilmi Ziya Ülken de fenomenolojinin etkisinde olduğunu bildirmiştir. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Verilen eserlerin sahibi ve Türkçülük akımının en önemli temsilcilerinden biri Ziya Gökalp’tir.

Yanıt Açıklaması: Adıvar’a göre, felsefeyi doğuran nedenlerden biri de dinin ne demek olduğunu, neden ibadet ihtiyacı duydukları üzerine insanların düşünmeye başlamalarıdır. Felsefe, daha doğrusu metafiziğin (felsefe) ortaya çıkmasıyla birlikte hemen tabiatüstü bir kuvvetin, Tanrı fikrinin eleştirel bir şekilde düşünülmesi yolu açılmıştır. Bu düşünüş eski Yunan felsefesinin insan beynini karıştırmaya başladığı zamandan beri, insanoğlunun hayatı üzerindeki etkiden bir an geri kalmamıştır. İnsanlığın tarihi hakkında bilgilerimiz genişledikçe, insanların çeşitli iman, itikat ve dini kuruluşları mukayeseli bir yolla incelendikçe dinin -şekli, ismi, düzeni ne olursa olsun- aslında bir bütün, tümel bir kavram olduğu açıkça meydana çıkmıştır. Din adı altında var olan bu tümel kavram, her halde teker teker dinlerin itikat, ibadet ve muamelata dair meselelerinden daha muazzam bir sorun teşkil eder.

Yanıt Açıklaması: Z. Fahri Fındıkoğlu’nun (1901-1974) İçitmaiat: Metodoloji Nazariyeleri eseri felsefede yöntem üzerine çalışan önde gelen filozofları tanıtmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bilim: Onun Anlamı ve Metodu adlı eser Cemal Yıldırım’a, Felsefe Metafor adlı eser Nihat Keklik’e aittir.

Yanıt Açıklaması: Siyaset bilimci olan Alaeddin Şenel’in çalışmaları, esas olarak siyaset felsefesi ağırlıklıdır. Bir yandan siyasal kavramların analizini yaparken, diğer yandan, insanlık tarihindeki büyük toplumsal ve siyasal dönüşümleri tarihsel seyri içinde açıklayan çalışmalar yapmıştır.