Final Sınavı - Çağdaş Felsefe 1

Soru 1:

Olgusal bir içeriği olan doğrular söz konusu olduğunda sadece dili anlıyor olmamız yeterli değildir. Bu tarz doğrulara ne isim veilir?

A) Bütünleşik doğrular B) Doğal doğrular C) Ampirik doğrular D) Analitik doğrular E) Sentetik doğrular

Soru 2:

Quine göre deneyciliğin ikinci dogması hakkında aşağıdakilerden hangileri söylenebilir? İkinci dogmaya göre, anlamlı ifadeler dolaysız deneyimle bire bir karşılaştırılabilecek basit önermelere çözümlenebilir. İkinci dogma, indirgemecilik dogması olarak da adlandırılır. İkinci dogmaya göre nesneler hakkında bir konuşma duyu deneyiminde mevcut basit içeriklere indirgenebilir. İkinci dogma, mantıksal pozitivistlerin doğrulanabilirlik ilkesine dayandırılabilir. İkinci dogma önermelerin duyu deneyimiyle karşılaştırılmasını içerdiğinden doğalcı bir bilgi anlayışını desteklemektedir

A) Yalnız V B) II,III,IV,V C) I,II,III,IV,V D) Yalnız I E) I,II,III,IV

Soru 3:

Aşağıdakilerden hangisi Wittgenstein'ın kesinlik kavramına göre doğrudur? I- Dili kullanırken kullandığımız kuralların ve pek çok inancımızın arkasında "yaşam biçimlerimiz" vardır. II- Dünyaya ilişkin sahip olduğumuz görüşler, bizim ampirik olarak test ettiğimiz ve dolayısıyla bildiğimiz şeyler değildir. III-İnsan kendini bir topluluğun içinde belli şeyleri doğru varsayar ve belli kuralları izler.

A) I, II B) I, III C) I, II, III D) II E) Hiçbiri

Soru 4:

Wittgenstein'ın "Felsefi Soruşturmalar" başlıklı eserinde, Tractatus'daki doğa bilimleriyle sınırlı dilin yerine hangi dile geri dönmemizi salık verir?

A) Yabancı dil B) Basit dil C) Gündelik dil D) Sivri dil E) Mistik dil

Soru 5:

Aşağıdaki seçeneklerden hangisi Austin’in sözcüklere yaklaşımını gösteren bir ifadedir?

A) A priori kavramlar en güvenilir sözcüklerdir. B) Felsefeyi, sözcüklerin anlamını belirlemeye çalışmakla özdeşleştirir. C) Kavramlar, “sahip olunan” şeylerdir. D) Sözcükler, esas itibarıyla özel adlar değildirler. E) Tikeller, tümellerle bağıntıları üzerinden tanımlanırlar.

Soru 6:

Quine varlıkbilimsel sorunun çözümü için hangi yöntemden faydalanır?

A) Dewey’in değişim sürecinden B) Russell’ın belirli betimleyicilere ilişkin kuramından C) Hume’ın fikirlerinden D) Duhem’ın düşük belirlenimlerinden E) Wittgenstein’ın gündelik düşünme yöntemlerinden

Soru 7:

Viyana Çevresi olarak anılan topluluğun faaliyetleri ne içindir?

A) Resmî olarak grubun üyesi olup araştırmalar yapmak B) Mantık, matematik ve fizik alanında gerçekleşen ilerlemelerin ışığında deneyciliği ve bilimi yeniden şekillendirmek C) Fizikçi ve felsefeci Moritz Schlick’in önderliğinde toplantılar düzenlemek D) Felsefî bazı sorunların dilin yanlış kullanımından kaynaklandığını göstermek. E) Nesnel olasılıklara dayalı olarak tümevarım mantığını geliştirmek

Soru 8:

Friedrich Albert Moritz Schlick'in pozitivizmin temel tezlerini ortaya koyduğu makalesi hangisidir?

A) Ahlâk Felsefesinin Soruları B) Genel Bilgi Kuramı C) Bilimsel Dünya Görüşü D) Pozitivizm ve Gerçekçilik E) Tractatus

Soru 9:

I. Yanılsama II. Delüzyon III. Sorumluluk IV. Halüsinasyon V. Bahane Yukarıdaki sözcüklerden hangisi/hangileri Austin’in ‘Sense and Sensibilia’ adlı eserinde geçmektedir?

A) I, II ve III B) I, II ve V C) I, II ve IV D) II, III ve IV E) III, IV ve V

Soru 10:

Bilimsel önermelerin duyu deneyimiyle karşılaştırılması atomsal bir varsayımın doğruluğuna karar vermekle sınırlandırılamaz. Quine’a göre karşılaştırmanın bir tarafında duyu deneyimi yer alırken diğer tarafında ise bilimsel önermelerin tamamı yer almaktadır. Quine’ın savunduğu bu yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?

A) Anlamın belirsizliği B) Deneycilik C) Bütüncüllük D) Varlıkbilimsel Bağlanma E) Duyusal karmaşa

Soru 11:

Bir dilbilimci, öğrenmeye çalıştığı dili konuşan bir kişinin yanından bir tavşanın geçtiği her durumda tavşanı işaret ederek “Gavagai” demektedir. Quine'ye göre sergilenen davranışa bakarak tümevarımsal bir çıkarımla hangisi belirlenebilir?

A) “Gavagai” ile tek bir tavşan kastedilmektedir. B) “Gavagai” ile tavşanın bir parçası kastedilmektedir. C) “Gavagai” ile tek bir tavşan kastedilmektedir. D) “Gavagai” ile uzay - zamanda tavşanın kapladığı belli bir yerkastedilmektedir. E) Hiçbiri.

Soru 12:

Mantıksal pozitivistlerin anlamsız olana karşı hiçbir hoşgörü göstermediği eserlerden hangisi aşağıda doğru verilmiştir?

A) Whitehead Doğa Kavramı B) Russell Felsefe Sorunları C) Platon Devlet D) Descartes Denemeler E) Kant Saf Aklın Eleştirisi

Soru 13:

Wittgenstein'ın "İyi temellendirilmiş inançların temelinde iyi temellendirilmemiş inançlar yer alır" şeklinde ifade ettiği görüşü ne anlama gelmektedir?

A) İnançlarımızın varlıklarından şüphe etmek anlamsızdır. B) Temellendirilmiş inançlar, başka inançlara zemin hazırlar. C) İnançlarımızın temeli netlikten uzaktır. D) Bizim yaşam biçimimizin dayandığı ve varlıklarından şüphe duymadığımız kesin inançlarımız vardır ancak bu inançlar temelsizdir. E) İnançlarımıza temel arama çabası inançların temelini oluşturur.

Soru 14:

Aşağıdakilerden hangisi Rudolf Carnap’ın çalışmalarından biri değildir?

A) Dilin Mantıksal Dizimbilimi B) Felsefenin Sözde Sorunları C) Ahlak Felsefesinin Soruları D) Dünyanın Mantıksal Yapısı E) Uzay

Soru 15:

Anabilimsel doğruluk kuramı aşağıdakilerden hangisine aittir?

A) Traksi B) Carnap C) Frege D) Pierre E) Moore

Soru 16:

I. Spekülatif metafizik ile doğa bilimleri arasındaki sınırlar bulanıklaşacaktır. II. Sentetik önermeler, doğrudan deneyimle doğrulanabilecek önermelere çözümlenebilecektir. III. Sağduyuya dayalı genelgeçer düşünme biçimleri ile bilimsel düşünme biçimleri arasındaki yapısal farklar yok olacaktır. VI. Genel anlamda pragmatizme doğru bir kayma olacaktır. Quine’a göre deneyciliğin iki dogmasının terk edilmesi hangi sonuçlara yol açacaktır?

A) I, II, III B) I, II, IV C) I, III, IV D) II, III, IV E) I, II, III, IV

Soru 17:

‘Bir grup kurama (ya da mevcut tüm kuramlara) dayanarak oluşturduğumuz bir varsayımımız bir gözlemle doğrulanmazsa hangi kuramı, ne ölçüde revize etmemiz gerektiğine nasıl karar veririz?’ Quine’a göre bu sorunun yanıtını kapsayacak kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gönderimin netleştirilememesi B) Düşük belirlenim C) Anlamın belirsizliği D) En az sakatlama düsturu E) Varlıkbilimsel bağlanma

Soru 18:

Ryle felsefenin yöntemine ilişkin geliştirdiği tüm düşünceleri, “..........” kavramına ilişkin olarak tartışmaya koyar. Yukarıda noktalarla belirtilmiş boşluğa aşağıdaki kavramlardan hangisi gelmelidir?

A) Zihniyet B) Mantık C) Akıl D) Zihin E) Düşünce

Soru 19:

......................... Batı Almanya’da 1891 yılında doğmuştur. Tarski’nin çalışmalarından etkilenip Tarski’nin doğruluğun tanımlanmasına ilişkin yaklaşımını kendi felsefî projesine eklemlemeye çalışmıştır. Kendisinin en tanınmış eseri Logische Syntax der Sprache (Dilin Mantıksal Dizimbilimi)'dir. Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki boşluğa uygun düşen kişidir?

A) A.J. Ayer B) Moritz Schlick C) Ludwig Wittgenstein D) Rudolf Carnap E) Viktor Kraft

Soru 20:

Aşağıdakilerden hangisi Quine'nin eleştirdiği felsefe yaklaşımlarındandır?

A) Geleneksel dile ve dilin mantığını çözümlemeye dayalı felsefe anlayışını B) Bilimsel ilerlemeye engel olmamasını C) Bütüncülük ve belirsizliğin iki farklı türde sınırlanması D) Dilin öğrenilmesi ile anadilin öğrenilmesi E) Anlamın davranışlı bir biçimde ele alınmaması