Final Sınavı - Çağdaş Felsefe 1

Soru 1:

Aristoteles, Gottlob Frege ve Kurt Gödel ile birlikte gelmiş geçmiş en büyük dört mantıkçıdan birisi olarak kabul edilen Polonyalı mantıkçı ve matematikçi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Alfred Tarski B) Auguste Comte C) Karl Popper D) Ludwig Wittgenstein E) Rudolf Carnap

Soru 2:

Aşağıdakilerden hangisi mantıksal pozitivizm ile ilgili doğru bir bilgi değildir?

A) Bilimi merkeze alan bir yaklaşım vardır. B) Dilin mantığını çözümleme amacı vardır. C) Bilimi sağlam bir felsefî temele oturtma projesi vardır. D) Bilimin doğrulanabilen ve doğrulanamayan önermeler ile özdeşleştirilmesi vardır. E) Bilim felsefesi tartışmalarının temelinde mantıksal pozitivistlerin emeği vardır.

Soru 3:

Aşağıdakilerden hangisi Wittgenstein’ın Tractatus adlı eserinde savunduğu bazı görüşleri eleştirdiği diğer eseridir?

A) Felsefi Soruşturmalar B) Kesinlik Üstüne C) Kültür ve Değer D) Mavi Kitap Kahverengi E) Dahinin Görevi

Soru 4:

Wittgenstein'nın temel önermelerinin başlıca özelliği aşağıdakilerden hangisidir?

A) Doğruluk değerlerinin bir başka önermeden türetilememesidir. B) Çözümlenmesi sonucu atomsal önermelere varacağımızı söyler. C) Dünya, doğru cümlelerin bütünü tarafından temsil edilir. D) Önermeler, belli bir bağlantı içerisindeki adlardan oluşur. E) Önermeler bir resim olduğuna göre, belli unsurları ve bu unsurların belli bir düzenlenişini içermelidir.

Soru 5:

Carnap'ın Aufbau projesinde olduğu gibi herkesin yapılması gerektiğini söyleyip yapmadığı işe soyunan kişi olduğu "dizimbilimi"nin amacı nedir?

A) İşaretlerin kullanılmadığı ve farklı işaret etme kiplerine sahip işaretler için farklı işaretlerin kullanıldığı mantıksal bir dizimbilim geliştirmek B) Doğrulanabilirlik ilkesi olmak ya da analitik bir önerme ya da sentetik (olgusal) bir önerme olmak C) İşaretlerden oluşan bir dizge oluşturarak mantıksal çözümlemenin sonuçlarını bir muğlaklığa yol açmaksızın tam olarak ifade edebilmek D) Felsefe tarihi boyunca felsefecilerin geliştirmeye çalıştıkları ahlâk felsefeleri de bu felsefecilerin hissettiklerinin ifade edilmesi E) Biçimsel, fiziksel ve algısal veya görsel uzaylar arasındaki ayrımları netleştirmek

Soru 6:

Bugün “tipler kuramı” olarak bilinen kuramı geliştiren ve analitik felsefenin kurucularından biri olan İngiliz felsefeci aşağıdakilerden hangisidir?

A) Leibniz B) Wittgenstein C) Moore D) Frege E) Russell

Soru 7:

Euklides'in beş aksiyoma dayanarak pek çok geometri teoreminin ispatında hangisi doğru değildir ?

A) Bir noktadan bir başka noktaya doğru bir çizgi çizilebilir. B) Bir doğru çizgi üzerinde sonsuz ve sürekli bir doğru parçası çizilebilir. C) Belli bir noktayı merkez ve herhangi bir uzunluğu yarıçap olarak alarak bir çember çizilebilir. D) Tüm dik açılar birbirine eşittir. E) İki doğru bir doğru ile kesildiğinde, kesenin bir tarafında oluşan iki iç açının toplamı 180 dereceden küçükse, bu iki doğru bu 180 dereceden küçük açıların bulunduğu tarafta kesişir.

Soru 8:

Frege’nin aritmetiği mantıksal olana indirgeme projesi, aşağıdakilerden hangisini kapsar ?

A) Sayıların tek tek tanımlanmasını. B) Tek tek sayıların saf mantıktan nasıl türetilebileceğini ortaya koyma çabasını. C) Aritmetiğe ilişkin tüm doğru önermeleri biçimsel bir dizge içerisinde temsil etme çabasını. D) Sayıların sırasının yakalanmasını . E) Hepsi

Soru 9:

Aşağıdakilerden hangisi Viyana Çevresi ile ilgili doğru bir bilgi değildir?

A) Topluluk, fizikçi ve felsefeci Moritz Schlick’in önderliğinde düzenli olarak haftalık toplantılar yapmıştır. B) Bu bakış açısına sahip düşünürlere göre felsefe, metafiziksel düşünüş biçimlerinden ve metafiziksel önermelerden arındırılmalıdır. C) Matematiğin önermelerinin mantıksal, yani analitik vea prioriolduğunu düşünmektedirler. D) Grup özellikle 1980’li yıllarda çok etkili olmuştur. E) Grup için doğrulamacı anlam anlayışı önemlidir.

Soru 10:

Şıklardan hangisi Quine'nin deneyciliğin iki dogması (ilki analitik ve sentetik önermeler arasında keskin bir ayrım olduğu; ikincisi ise anlamlı ifadelerin dolaysız deneyimle bire bir karşılaştırılabilecek basit önermelere çözümlenebileceği dogması) hakkındaki düşüncelerine göre doğrudur?

A) İlki, bilim adamları ile felsefeciler arasında bir işbölümünü imkansız kılmaktadır. B) Bilim adamları analitik doğruların peşine düşerken, felsefeciler mevcut terimleri sentetik tanımlar yoluyla açık hale getirmekte, mantıksal çıkarımların biçimlerini ortaya koyarak doğru düşünmenin araçlarını ortaya koymaktadırlar. C) İkinci dogma, Hume’un deneyimin duyusal izlenimlerle başladığı fikrine dayandırılamaz. D) İkinci dogma, mantıksal pozitivistlerin doğrulanabilirlik ilkesine dayandırılamaz. E) İki dogma birbiriyle ilintilidir çünkü analitik önermeler karmaşık sentetik önermelerin unsurlarına çözümlenerek duyu deneyimiyle karşılaştırılabilir basit önermelerin elde edilebilmesine olanak sağlamaktadır.

Soru 11:

Moore, ''Principa Ethica'' adlı eserinde, ahlak felsefesinin hangi yaklaşımına karşı çıkmaktadır?

A) Varoluşçuluk Yaklaşımı, B) Tarihsel Gelişim, C) Pozitivist Yaklaşım, D) Doğalcı Yaklaşım, E) Didaktik Yaklaşım,

Soru 12:

1936’dan 1978’e kadar hangi üniversitede öğretim üyesi olarak akademik çalışmalarını sürdürdü?

A) Hacettepe B) Harward C) Oxford D) Sorbonne E) Princeton

Soru 13:

Aşağıdaki düşünürlerden hangisi zihnin sadece bir nesne olmadığını, insan davranışlarının ve etkinliklerinin de zihnin gelişiminde etkili olduğunu savunur?

A) John Langshaw Austin B) Gilbert Ryle C) Peter Strawson D) Norman Malcolm E) Paul Grice

Soru 14:

Mantıksal pozitivizmin metafizik karşıtlığının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tezlerin yanlış olması B) Tezlerin anlamsız olması C) Tezlerin eskimiş olması D) Tezlerin felsefe dünyasında kabul görmemesi E) Tezlerin ahlaka uygun olmaması

Soru 15:

Aşağıdakilerden hangisi A. J. Ayer’ın kuramına verilen isimdir?

A) Anlambilimsel doğruluk B) Duygusalcı ahlak C) Mantıksal dizimbilim D) Diyalektik materyalizm E) Yeni Platonculuk

Soru 16:

Quine, “var olmayanın bilmecesi” adını verdiği sorunun çözümü için hangisine başvurur?

A) Wittgenstein’ın dil oyunlarına B) Frege'nin sunu modu kavramına C) Fenomenolojiye D) Sezgiciliğe E) Russell’ın belirli betimleyiciler kuramına.

Soru 17:

Moore'un duyusal deneyimin özel oluşundan hareketle geliştirilen kuşkucu yaklaşımları eleştirdiği eseri aşağıdakilerden hangisidir?

A) Principia Ethica B) The Refutation of idealizm C) A Defance of Common Sense D) A Proof of the External World E) Principia Mathematica

Soru 18:

Nesne dili (ing. object language) ile üst dil (ing. metalanguage) arasında bir ayrım yapan ve doğruluk yüklemini üst dilde tanımlayan ve anlambilimsel doğruluk kuramının da sahibi olan felsefeci aşağıdakilerden hangisidir?

A) Alfred Tarski B) Ayer C) Thomas Kuhn D) Carnap E) Karl Popper

Soru 19:

I. Arkaik II. Modern III. Teolojik IV. Metafiziksel V. Pozitivist Yukarıdakilerden hangileri Auguste Comte’un insanlığın gelişimi için belirlediği aşamalar arasında yer almaktadır?

A) I ve II B) I, II, III C) II, III, IV D) III, IV, V E) I, II, III, IV

Soru 20:

Konuşmanın kendisini bir eylem türü olarak çözümlemesiyle tanınan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

A) John Langshaw Austin B) Descartes C) Sokrates D) Gilbert Ryle E) Michel Foucault