Final Sınavı - Tarih Felsefesi 2

Soru 1:

Auguste Comte’a göre Pozitif felsefenin temel karakteri, asıl ortaya koyduğu görüş nedir?

A) Fenomenlerin değişmez doğa yasalarına bağlı oldukları B) Tarihin maddeci gelişimle ilerleyeceği C) Deney ve gözlemin yetersiz kaldığı yerde ilahi kaynaklara başvurulacağı D) Evrenin döngüsel bir tarihsel ilerleyişe sahip olduğu E) Güçlü olanın ve uyum sağlayanın hayatta kalması gerektiği

Soru 2:

İnsan aklının tarihi gelişimde zorunlu üç aşamadan geçmesi ya da “üç hal yasası” görüşü kime aittir?

A) Comte B) Hegel C) Mill D) Buckle E) Popper

Soru 3:

Tarihte ereklilik ve yasa oluşturma anlayışını eleştiren felsefe, aşağıdaki olgulardan hangisini savunuyor olabilir?

A) Tarihin zorunlu bir süreç olduğu B) Tarihin çizgisel ilerlediği C) Tarihin akla dayalı olduğu D) Tarih olayının kaçınılmazlığı E) Tarihin olumsal bir süreç olduğu

Soru 4:

Aşağıdakilerden hangisi “...tarihi tümel olarak kavramak olanaksızdır. Çünkü her tek insan tarihsel gelişme çizgisinin belirli bir noktasında yaşamaktadır.” görüşüne sahip filizoftur?

A) Kierkegaard B) Schopenhauer C) Nietzsche D) Hegel E) Burchardt

Soru 5:

İnsan aklı başlangıçta hangi felsefeyi kullanmıştır?

A) Sanat felsefesi B) Teolojik felsefe C) İdealist Felsefe D) Materyalist felsefe E) Varlık felsefesi

Soru 6:

Aşağıdaki yargılardan hangisi Dilthey’in görüşleriyle uyuşmaz?

A) Tinsel olguların kavranma olanağı için yeni bir bilgi kuramı gereklidir. B) Bilen özne her zaman tarihin ürünüdür ve toplumsal bir varlıktır. C) Her çağı kendi biricikliği içinde anlamak gerekir. D) Yazılı yapıtlar nesnelleşmiş tinselliklerdir. E) Tarihin bir başı ve sonu vardır.

Soru 7:

Aşağıdaki filozoflardan hangisi “tekili tanıma yolu olan sezginin tümeli tanıma yolu olan akla önceliği vardır.” görüşüne sahiptir ?

A) Collingwood B) Hegel C) Croce D) Dilthey E) Comte

Soru 8:

Aşağıdakilerden hangisi 19. yüzyılda Alman İdealizmini eleştirmemiştir ?

A) Kierkegaard B) Schopenhauer C) Nietzsche D) Hegel E) Burchardt

Soru 9:

Schopenhauer Hegel’in “sözde-felsefe”sinin dünya tarihini planlanmış bir bütün olarak kavrama çabasını eleştiririp sadece bireyler ve onların yaşam akışına gerçek derken, halklar ve onların süregelen yaşamlarını nasıl tanımlar?

A) Salt soyutlama B) Sona ermekte olan süreç C) Sığ bir iyimserlik D) Rastlantı E) Günah ve korku kavramlarının ortaya çıktığı bir varoluş

Soru 10:

“Çağının her şeyi tarihselleştirmesi ve insanı tarihe tutsak etmesi, insanlığın bir çürüme ve yozlaşmanın içine girme nedenidir, çünkü insan yaşadığı kültürün değerini sorgulamaz ve bu yaratıcılığının önünde engeldir…” görüşünü vurgulayan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Nietzsche B) Marks C) Kierkegaard D) Schopenhauer E) Burckhardt

Soru 11:

Tarihte eğer bir öz bulunacaksa bunun güç istenci olduğunu belirten düşünür kimdir?

A) Jacob Burckhardt B) Nietzsche C) Hegel D) Kant E) Herder

Soru 12:

Tarihin kuramsal bir bilim olamayacağını iddia eden düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mill B) Popper C) Hegel D) Marx E) Hempel

Soru 13:

Popper’e göre tarihsici bir kader anlayışı düpedüz hurafedir ve insanlık tarihinin akış yönünü ne bilimsel ne de başka bir yolla tahmin etmek olanaksızdır. Aşağıdakilerden hangisi bu akış yönünü tahmin etmenin olanaksızlığının mantıksal nedenlerinden birisi değildir?

A) İnsanlık tarihinin akışı insan bilgisinin artışından etkilenir. B) Geçmişten yola çıkarak insanlık tarihinin gelecekteki akışını haber verebiliriz. C) Tarihte genel geçer ilkeler, yasalar yoktur. D) Tarihsel öndeyide bulunabilecek bir tarihsel gelişme kuramı olanaksızdır. E) Ussal veya bilimsel yöntemlerle gelecekteki bilgimizin artışını önceden haber veremeyiz.

Soru 14:

Tarihte erek olmamasının nedeninin tarihin rastlantıya dayalı oluşu olduğunu ifade eden düşünür kimdir?

A) Toynbee B) Popper C) Dilthey D) Husserl E) Spengler

Soru 15:

Tekili tanıma yolu olan sezginin tümeli tanıma yolu olan akla önceliği vardır görüşünü ileri süren düşünür kimdir?

A) R. George Collingwood B) Antonio Gramsci C) Giambattis Vico D) Benedotte Croce E) Wilhelm Dilthey

Soru 16:

Aşağıdakilerden hangisi, Dilthey’in “tarihçinin yazılı yapıtları yorumlayarak anlaması” için kullandığı terimdir?

A) Empirizm B) Septisizm C) Ontoloji D) Hermeneutik E) Pragmatik

Soru 17:

İnsanlık tarihinde öncelikle insan aklının, doğal olarak da bütün toplumların ve bilimlerin geçirdiği zorunlu üç aşama aşağıdakilerden hangisinde doğru sıralama ile verilmiştir?

A) Pozitif hal – Teolojik hal- Metafizik hal B) Teolojik hal- Pozitif hal – Metafizik hal C) Metafizik hal- Pozitif hal- Teolojik hal D) Teolojik hal- Metafizik hal – Pozitif hal E) Metafizik hal- Teolojik hal- Pozitif hal

Soru 18:

Hegel’i takip ederek felsefeyi salt kavramsal bir etkinlik olarak görse de, Hegel’in bütün gerçekliği kavramsal ve mantıksal olana indirgemiş olmasını eleştiren düşünür kimdir?

A) Wilhelm Dilthey B) R. G. Collingwood C) Nietzsche D) J. S. Mill E) Benedetto Croce

Soru 19:

Collingwood’un olayın dışı ile olayın içi arasında yaptığı ayrıma göre, aşağıdakilerden hangisi olayın içine bir örnek olabilir?

A) Caesar’ın kanının senato binasının zeminine dökülmesi B) Brutus’un Caesar’ın öldürmesinin arkasındaki düşünce C) Caesar’ın Rubicon ırmağını geçmesi D) Brutus’un Caesar’ı bıçakla öldürmesi E) Caesar’ın kendine bağlı birliklerle Roma’ya hareketi

Soru 20:

Aşağıda verilenlerden hangisi Croce’ ye ait bir görüş değildir?

A) Tarih “mutlak tine” doğru ilerleyen bir süreçtir B) Bütün tarihler çağdaş tarihtir C) Akıl tümel olanı, sezgi ise tekil olanı kavrar D) Her gerçeklik tarihtir, ve her bilgi tarih bilgisidir E) Bugünün tini geçmişe kendini tanımak için yönelir