Final Sınavı - Tarih Felsefesi 2

Soru 1:

“Toplumlar arası farklılıklar tarihte giderek azalmakta, benzerlikler artmakta; bu benzerliklerden hareketle tarihi dönüşümü açıklayan yasa bağlantılarını kurmak kolaylaşır…” görüşünü savunan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Comte B) Spencer C) Hempel D) Popper E) Mill

Soru 2:

“Tarihte sürekli olarak tekrar eden tipleri aramak gerekir; bu tekrar doğadaki bir tekrar değildir, bu açıdan tarih bilim değildir. Tarihe sanatsal ve estetik anlayışla yaklaşılmalı…” diyen filozof kimdir?

A) Nietzsche B) Marks C) Kierkegaard D) Schopenhauer E) Burckhardt

Soru 3:

Marx gökten yere inen Alman felsefesinin tersine yerden göğe çıkılmasından söz ederken aşağıdakilerden hangisini kastetmiştir?

A) Yani etten ve kemikten insanlara varmak için gerçek etkin insandan yola çıkmak gerekir B) İnsanların tasarımlarına bakmak gerekir C) İnsanların düşüncelerinden yola çıkmak gerekir. D) insan¬ların söylediklerine bakmak gerekir. E) İnsanın ahlak, din, ideolojik ve metafizik bilinçlerinden yola çıkmak gerekir.

Soru 4:

“Tarihselcilik” sözcüğünü terime olumlu anlam da yükleyerek ilk kez hangi düşünür kullanmıştır?

A) Feuerbach B) Hegel C) Comte D) Novalis E) Croce

Soru 5:

Tarihte ve doğada tarihsel olguların açıklanmasında bilinen ancak dile getirilmeyen “örtük yasalar”dan söz eden düşünür kimdir?

A) Mill B) Hempel C) Popper D) Comte E) Spencer

Soru 6:

Aşağıdakilerden hangisi anti pozitivist bakış açısıyla tarih araştırmasıyla ilgili kullanılabilecek bir kavram değildir?

A) Tinsel B) Teleolojik C) Ampirik D) Ereksel E) Sübjektif

Soru 7:

Tarihin bütünüyle bilinemeyeceğine yönelik epistemolojik eleştiri tarihin bütününe ilişkin kavrayışımızı değerlendirebilecek elimizde nesnel ve mutlak ölçütlerin bulunmadığını, çünkü bu ölçütlerin kendilerinin de tarihsel olarak göreli ve öznel olduğunu ileri süren düşünce aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ereksellik B) Tarihsicilik C) Postmodernizm D) Döngüsellik E) Tarihselcilik

Soru 8:

19.yy’da Mutlak İdealizmin düşünürü olarak kabul edilen isim aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hegel B) Frichte C) Heder D) Kant E) Schelling

Soru 9:

Aşağıdaki düşünürlerden hangisi, özgürlüğün, özgürlük bilinciyle aynı şey olduğunu iddia eder?

A) Hegel B) Kant C) Herder D) Schelling E) Fichte

Soru 10:

Çizgisel tarih anlayışlarının tarihte bir erek aradıklarını oysa tarihte bir erek olduğunu varsamanın anlamsız olduğunu ileri süren kimdir?

A) Feuerbach B) Spengler C) Novaltis D) Marx E) Popper

Soru 11:

Alman filozof Arthur Schopenhauer’un felsefe anlayışına göre tarih felsefesine ve tarih bilimine karşı ortaya koyduğu görüş nedir?

A) Schopenhauer, tarihsel bir hareket noktasını inanç için gerekli görmüş ama tarihsel soruşturmayı inanç için gereksiz ve zararlı görmüştür. B) Schopenhauer’e göre felsefe her zaman aynı kalan, değişmeyen ve tümel olanın bilgisidir.Oysa tarih alanı değişenler alanıdır, tarihte değişmeden aynı kalan bir şey yoktur, bu anlamda tarihin felsefesi olanaksızdır. C) Schopenhauer için tarihin birey açısından bir korku ve günah alanı olarak görülmesi hâlinde bir anlamı vardır. D) Tarihin ne olduğuna ancak öznel bir yanıt verilebilir; bu yüzden de tarihin mutlak bir anlamından söz edilemez. Schopenhauer’un eleştirisi Alman İdealizmi’nin tarih anlayışına yönelik olduğu kadar Marksizm ve Pozitivizmin tarih anlayışlarına da yöneliktir. E) Schopenhauer tarih için bir yöntem önermiştir. Bu yöntem ters dedüktif yöntemdir. Çünkü tarihte nedenler karşımızda hazır ve gözlenebilir olgular olarak yoktur.Bu yüzden tarihte nedenlerden etkilere değil, etkilerden nedenlere gitmek gereklidir.

Soru 12:

Pozitivist bilim anlayışında başlıca amaç nedir?

A) Toplumsal yapıyı oluşturmak B) Olguları açıklamak C) Bilgileri derlemek D) Olguları belirlemek E) Metafizikten yararlanmak

Soru 13:

Collingwood’a göre tarihte ‘neden’ kavramı yok değildir, yalnızca doğa bilimindekinden farklı bir anlamda kullanıldığını iler süren filozof kimdir?

A) Croce B) Dilthey C) Collingwood D) Mill E) Marx

Soru 14:

Tarihselcilik sözcüğünü terime olumlu bir anlam yükleyerek ilk kez kullanan filozof aşağıdakilerden hangisidir?

A) Novalis B) Feuerbach C) Croce D) Nietzsche E) Rothacker

Soru 15:

Aşağıdakilerden hangisi 19.yüzyılda ortaya çıkan tarih eleştirilerinin öncülerinden değildir?

A) Kierkegaard B) Nietzsche C) Burckhardt D) Schopenhauer E) Sartre

Soru 16:

Aşağıdaki filozoflardan hangisi “... akıl tarihseldir çünkü akıl tarihsel – psikolojik bir varlık olarak insanın aklıdır.” görüşüne sahiptir?

A) Comte B) Dilthey C) Nietzsche D) Kant E) J.S. Mill

Soru 17:

Aşağıdakilerden hangisinin Marx’ın felsefe anlayışının tamamına sindiği söylenebilir?

A) İdealizm B) Pragmatizm C) Hümanizm D) Realizm E) Naturalizm

Soru 18:

Fichte hangi düşünürün felsefesini devam ettirmek istemiştir?

A) Herder B) Voltaire C) Kant D) Hegel E) Turgot

Soru 19:

“Yazılı yapıtları yorumlayarak anlamak” hangi kavramı tanımlar?

A) Theoria – historia B) Tinsellik C) Epistemoloji D) Tarihsellik E) Hermeneutik

Soru 20:

Kierkegaard’un en çok eleştirdiği filozofların başında kim gelir ve nedeni nedir?

A) Popper gelir B) Hempel gelir C) Hegel gelir D) Marx gelir E) Mill gelir