Siyaset Felsefesi 1

Yanıt Açıklaması: Platon’un insan görüşüne göre insan ruhunun üç yanı vardır: Arzular-istekler yanı, akıl yanı ve ikisi arasında dengeyi sağlayan irade denilen yan.

Yanıt Açıklaması: Çözüm: Devletle ilgili ilk önemli görüşü Eskiçağda Platon dile getirmiştir. Ona göre devletin amacı yalnızca toplumun bir kesimini mutlu kılmak değil, toplumu bir bütün olarak mutlu kılmaktır. Devletin ve toplumun adil olmasının koşulu da toplumu oluşturan bölümlerin her birinin uyum içinde kendi üzerine düşeni yapmasından geçer.

Yanıt Açıklaması: Platon düzenli bir toplumun doğuşunda adaletin ve adaletsizliğin beraberce nasıl ortaya çıktıklarını görmek için devletin nasıl kurulduğu sorununa eğilir (Platon 369a). Platon’un devlet öğretisi onun toplum öğretisi demektir, çünkü Platon’un öğretisinde “devlet” (politeia) aynı zamanda toplum anlamına gelir. Platon’a göre devlet düzenli bir toplum demektir. Platon’a göre devletin doğuş nedeni insanın doğasından kaynaklanır. İnsan ihtiyaçlarını gidermek için toplum halinde yaşaması gereken bir varlıktır. İnsanın mutluluğu toplum içinde yaşamasıyla olanaklı olacaktır, çünkü insan toplum hâlinde yaşarken kendine yetecek ihtiyaçlarını karşılar.Doğru yanıt D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bodin üç tür yönetim biçiminden söz eder: Demokrasi, aristokrasi ve monarşi. Monarşi tek kişinin egemenliği, aristokrasi birkaç kişinin egemenliği, demokrasi ise herkesin egemenliğidir. En iyi yönetim biçimi monarşidir. Bunun nedeni egemenliğin bölünemez olduğu yollu anlayışıdır ve buna uygun tek yönetim de monarşidir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Rönesans’ta çeşitli düşünceler ortaya çıkmıştır. Kuşkusuz bunlardan en önemlisi İtalya’da ortaya çıkan Hümanizm akımı olmuştur. Hümanizm Rönesans siyasal öğretilerine de temel olmuş ve bu dönemde laik devlet anlayışları ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Toplum sözleşmesi tasarımını ilk ortaya atan filozof olarak Thomas Hobbes bilinir. Hobbes 17. yüzyılda insanın doğa durumundan bencil istek ve çıkarlarının insanın kendisi için güvensiz bir durum oluşturması gerekçesiyle toplum sözleşmesi tasarımını ortaya koymuştur.

Yanıt Açıklaması: Thomas More (1478-1535) 1516’da yazdığı Ütopya adlı romanında ideal ve sosyalist bir toplum ve devlet düzeni tasarımı sunar. Bu toplum ve devlet düzeninde toplumdaki her tek birey ahlaken olgunlaşmıştır ve adil bir toplum düzeni vardır. Bu ahlaken olgunlaşmış olmanın ve adil toplumun temelini özel mülkiyetin bu toplumda yeri olmaması oluşturur. Bu romanda anlatılan adil ve ideal toplum “Ütopya” adında bir adada bulunan devlette gerçekleşmiştir. Bu toplum ve devlette mülkiyet eşitliğine dayalı bir düzen vardır. Bu yüzden de adaletsizlik yoktur. Para kullanılmadığından mal değiş tokuşu ile gereksinimler karşılanmaktadır. Böyle bir toplum ve devlet düzeninde bilim ve sanat gelişmiştir. Böyle bir devletin amacı ideal bir toplumu sağlamaktır. Bunun için de bu toplumda herkes eşit olmalıdır, oysa mülkiyet eşitliği ortadan kaldırır. Bu yüzden de özel mülkiyet yoktur. Devlet toplumun ve bireylerin bütün gereksinimlerini karşılamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Aristoteles' e göre devlet yönetimine, yargıya katılarak siyasal, yasal ve yönetimle ilgili görevler alan kişidir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Machiavelli’nin yaşadığı dönemde İtalya’da ulusal birlik yoktu. Machiavelli küçük şehir devletlerine bölünmüş bir İtalya’ya ulusal birliğini kazandırma idealiyle Hükümdar’ı yazmıştı. Ona göre bu bölünmüşlüğün nedeni de Roma Vatikan Kilisesi’ydi. Devletin ve hükümdarın mutlak egemenliğini sağlamak için ilk yapılması gereken iş Kilise’nin devlet üzerindeki egemenliğin yıkmaktı. Bu nedenle siyaset felsefesi tarihinde Machiavelli, ilk laik devlet kuramını hazırlamış düşünür olarak görülür.

Yanıt Açıklaması: Aristoteles’e göre altı yönetim biçimi ya da altı tür anayasa vardır. Bu yönetim biçimleri monarşi, aristokrasi, politeia, tiranlık, oligarşi ve demokrasi. Bu ifadeler arasında yer almayan Teokrasinin bulunduğu E seçeneği doğru şıktır.

Yanıt Açıklaması: Rönesans yeniden doğuş anlamına gelir ve Rönesansta yeniden ortaya çıkan şey Eskiçağ’ın insan merkezli tutumudur. Bu dönemde ortaya çıkan görüşler bir bakıma Ortaçağ’ın Tanrı merkezli bakış açısına bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. Rönesans döneminin en önemli siyaset kuramcılarından biri de Machiavelli’dir. Ortaçağın dinsel gücü ön plana çıkaran tutumuna karşı çıkarak siyasal güç olarak devleti dinsel gücün üstüne yerleştirmiştir ve devletin temelini insan doğasında bularak devleti doğal bir varlık olarak düşünmüştür. Rönesans döneminde değil Ortaçağ’da devlet odaklı bir anlayış hakimdir.

Yanıt Açıklaması: Platon’un devlet öğretisi onun toplum öğretisi demektir, çünkü Platon’un öğretisinde “devlet” (politeia) aynı zamanda toplum anlamına gelir. Platon’a göre devlet düzenli bir toplum demektir. Bu bağlamda doğru seçenek E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Aristoteles altı yönetim biçiminden üçünün doğru, üçünün de bozuk yönetim biçimleri olduğunu söyler. Buna göre monarşi, aristokrasi ve politeia doğru yönetim biçimleri; tiranlık, oligarşi ve demokrasi bozuk yönetim biçimleridir.

Yanıt Açıklaması: Rousseau’ya göre toplum sözleşmesi bir siyasi sistemin kurulmasında en iyi yöntemdir.

Yanıt Açıklaması: Niccolo Machiavelli (1469-1527) 1513’te yazdığı Hükümdar (Il Principe) adlı ya- pıtıyla Ortaçağ’dan sonra gelen Rönesans düşüncesini temsil eden bir siyaset görü- şü ortaya koymuştur. Yapıtında ulusal ve laik bir devlet anlayışı sunar. MachiavelliHükümdar’da “güce dayanan ulusal devlet” (Dinçer 2010, s. 191) idealini ortaya koyar ve devletin, hükümdarın ya da egemenin gücünü bir ulusa dayanmaktan al- ması gerektiğini öne sürer. Bu anlayışa göre devlet gücünü Kilise’den almamalıdır, Kilise’ye bağlı olmaktan kurtulmalıdır. Machiavelli Eskiçağ krallık ve cumhuriyet- lerinin görkemli örneklerini överek Eskiçağ’ın yasa koyucularının erdem ve bilge- liklerinden söz eder. Machiavelli’ye göre bir devlet kurmak, kurulmuş bir devleti korumak, bir krallığı yönetmek, bir ordu toplamak, bir savaş yürütmek ya da ada- let dağıtmak için Eskiçağ’ın bilge ve erdemli yöneticilerini örnek almak gerekir.

Yanıt Açıklaması: Çağdaş siyaset felsefesinin en önemli temsilcilerinden John Rawls Bir Adalet Kuramı adlı yapıtında “orijinal durum” dediği bir doğa durumu tasarımından hareketle devletin ve hukukun temeli sorununa yanıt vermeyi denemiştir.

Yanıt Açıklaması: Etik terimi köken olarak Yunanca ethos sözcüğünden gelir.

Yanıt Açıklaması: Ütopya terimi Yunancada olmayan ülke anlamına gelir. U¨topyalarda gerçeklikte şimdiye kadar var olmamış olan ya da gerçekleşmesi olanaksız olan adil toplum ve devlet tasarımları dile getirilir.

Yanıt Açıklaması: Siyaset bilimi ise deneysel yöntemle tarihsel olarak ortaya çıkmış devletlerin ve siyasal olguların betimlemelerini yaparak bu olgular arasında nedensel bağlantılar kurar. Siyasal ideolojileri ve siyaset öğretilerini deneysel olarak betimler. Ayrıca siyaset biliminin devletin işleyişinde ortaya çıkan sorunları çözmek gibi faydacı bir anlayışı da vardır.

Yanıt Açıklaması: Yasalar izin verdiği sürece insanın istediklerini yapabilmesi, istemediği şeyi yapmaya da zorlanmamasını özgürlük olarak tanımlayan filozof Montesquieu'dur. Doğru yanıt D şıkkıdır.