Siyaset Felsefesi 1

Yanıt Açıklaması: İngiliz filozofu Thomas Hobbes (1588-1679) Leviathan adlı yapıtında devleti doğal olmayan yapma bir cisim olarak belirler.

Yanıt Açıklaması: Bütün bu anlayışlarda ortak olan, insanlar tarafından konulmuş olan yasaların nesnel bir hak ve adalet kavramına göre değil, toplumdaki kimi sınıfların çıkarına göre oluşturulduğunu ileri sürmeleridir.

Yanıt Açıklaması: Yeniçağ’ın toplum ve devlet öğretileri toplum sözleşmesi kuramına dayanmaktadır. Toplum sözleşmesi kuramı devletin temeli olarak bir toplum sözleşmesi varsayımından yola çıkarlar. Toplum sözleşmesinin varoluş nedenini de doğa durumu dedikleri başka bir varsayıma dayandırırlar. Bu kuramın en başta gelen savunucuları T. Hobbes, J. Locke, J.J. Rousseau’dur.

Yanıt Açıklaması: Platon'un eseridir.

Yanıt Açıklaması: Locke’un siyaset görüşünde bir başka önemli nokta da kendinden öncekilerin hep övdüğü bir yönetim biçimi olan monarşinin eleştirisidir. Locke’a göre mutlak monarşi uygar toplumla bağdaşmaz ve uygar bir yönetim biçimi olarak görülmemelidir. Locke’a göre kimse onu yargılamayacağı için yasalara bağlı olmayan bir hükümdar doğa durumunda kalmış demektir. Uygar toplumun amacı doğa durumundaki sakıncaları gidermektir. Bu sakıncalar da her insanın kendi davası söz konusu olduğunda yargıç olması özgürlüğünden doğmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Platon’a göre ideal yönetim biçimi, ideal devlet baştakilerin en iyiler olduğu, en iyilerin yönettiği devlettir. Böyle bir devlette yöneticiler filozof ya da filozoflar yönetici olmalıdır. Platon var olan yönetim biçimleri içinde en iyi iki yönetim biçimi olarak monarşiye ve aristokrasiye vurgu yapar. Devleti yöneten bir kişi varsa bu monarşidir, devleti yöneten bir grupsa bu aristokrasidir.

Yanıt Açıklaması: Hugo Grotius Savaş ve Barış Hukuku Üzerine adlı yapıtında doğal hukuk (ius naturale) ile pozitif (konulmuş) hukuk (ius civile) ayırımı yapar.

Yanıt Açıklaması: Hobbes’a göre devlet varlığı zorunlu olan ve insanların bir araya gelmesinden oluşan doğal olmayan, yapma bir cisimdir.

Yanıt Açıklaması: Devlet varlığını zorunlu olan ve insanların bir araya gelmesinden oluşan doğal olmayan, yapma bir cisim olarak tanımlayan filozof T. Hobbes'tur. Doğru yanıt A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Aristoteles’in toplum ve devlet anlayışı da onun insan anlayışına bağlıdır. Aristoteles’e göre insan her şeyden önce bir “zoon politikon”dur, toplumsal bir varlıktır.

Yanıt Açıklaması: Augustinus’un devlet anlayışını ve genel olarak Ortaçağ’ın devlet anlayışını gösteren yapıtı Tanrı Devleti Üzerine’dir. Platon Devlet adlı yapıtında ideal devletin bu dünyanın hiçbir yerinde bulunamayacağını, oysa gökyüzünde bu devletin bir örneğinin bulunduğunu söyler. Augustinus Platon’un bu benzetmesini alarak Tanrı devleti düşüncesini ileri sürer. Augustinus’a göre de hukuk ve toplum düzeninin temelini adalet oluşturur. Ama bu adalet tanrısal bir adalettir. Başka bir deyişle yasa koyucu olmadan hiçbir yasa olamaz ve bu yüzden de adalet sadece bir uzlaşım sorunu olarak rastlantısal bir şey olamaz, insanüstü bir kaynağı olmalıdır.Doğru yanıt B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Presokratikler için doğada olduğu kadar toplumda da bir uyum ve düzen olması gerekliydi. Presokratik felsefenin asıl ilgisi doğa felsefesiydi. Bununla birlikte Eskiçağ’ da presokratik düşünürler insan ve toplum sorunuyla da ilgilenmişlerdir. İnsan ve toplumla ilgili düşünceler içinde en önemlisi de insanın ve toplumun mutluluğu düşüncesi olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Bodin üç tür yönetim biçiminden söz eder: Demokrasi, aristokrasi ve monarşi. Monarşi tek kişinin egemenliği, aristokrasi birkaç kişinin egemenliği, demokrasi ise herkesin egemenliğidir. En iyi yönetim biçimi monarşidir. Bunun nedeni egemenliğin bölünemez olduğu yollu anlayışıdır ve buna uygun tek yönetim de monarşidir. Tanrı’nın yasalarına ve doğa yasalarına en uygun olan yönetim monarşidir.

Yanıt Açıklaması: Rönesans döneminde ideal devlet tasarımları olarak ütopyalar yazılmıştır. Bu ütopyalar edebi bir dille roman biçiminde yazılmış yapıtlardır. Bu ütopyalardan başlıcaları Thomas More’un Ütopya’sı, Tommaso Campanella’nın Güneş Devleti (Civitas Solis) ve Francis Bacon’un Yeni Atlantis (Nova Atlantis) adlı yapıtlarıdır. Her üç ütopyada da ideal toplum ve devlet tasarımları karşımıza çıkar.

Yanıt Açıklaması: Ortaçağ’ın Tanrı merkezli düşüncesine karşı siyasal olguların doğasını ortaya koymak yeterlidir. Dolayısıyla Machiavelli’nin temel ilgisini laik “yeryüzü devleti” oluşturmaktadır. Machiavelli’ye göre dinin değeri bile siyasal yaşama katkıda bulunduğu ölçüde ve büyüklüktedir. Böylece Machiavelli laik devletin kuramsal temelini atmış bir düşünür olarak karşımıza çıkar.

Yanıt Açıklaması: Modern Siyaset Felsefesi 17. ve 18. yüzyıllarda ortaya çıkmış toplum ve devlet öğretilerini kapsar. Bu dönemde toplum ve devlet öğretilerini ortaya koyan belli başlı düşünürler Hobbes, Locke, Montesquieu ve Rousseau’dur.

Yanıt Açıklaması: Ben Salem adındaki bir adada kurulmuş olan ve bilime dayalı ideal bir toplum ve devlet tasarımı sunulan eser Francis Bacon’un Yeni Atlanttis (Nova Atlanttis) adlı yapıtıdır. Doğru yanıt A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Jean Bodin’e göre hükümdarın yetkisi ve hakları Tanrı ve doğa yasalarına bağlıdır. Bu yüzden de bu yasalardan bağımsız olarak mutlak güce sahip bir egemen olamaz. Dünyanın tüm hükümdarları Tanrı’ya ve doğa yasalarına bağlıdır.

Yanıt Açıklaması: Siyaset Felsefesinin iki temel sorusu olduğu söylenir: “Kim hangi haklara sahip olacak?” ve “Egemenlik kimde olacak?” soruları Siyaset Felsefesi için yararlı bir başlangıç noktasıdır.

Yanıt Açıklaması: Aristoteles'in altı tür olarak belirlediği yönetim biçimleri monarşi, aristokrasi, politeia, tiranlık, oligarşi ve demokrasidir. Aristoteles'te "teokrasi" adıyla tanımlanmış bir yönetim biçimi yoktur.