Modern Felsefe 2

Yanıt Açıklaması: Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Marx ve Engels, 1844’te karşılaşmalarından sonra 1845’te Kutsal Aile’yi birlikte yazdılar. Kitap Bruno Bauer ve yandaşlarının idealizmine yöneltilmişti. Düşünce ve bilinç üzerine Bauer ve yandaşları tarafından yapılan idealist vurguyla karşıtlık içinde, Marx ve Engels, Devlet, yasa, din ve ahlak biçimlerinin sınıf savaşının evreleri tarafından belirlenmiş olduğunu savunmaktaydılar.

Yanıt Açıklaması: Nietzsche yozlaşma (decadence), yüceltme(sublimation), içerleme ve sonsuz yinelenme kavramlarına önemli işlevler yüklemiş ama dolaylama kavramını kullanmamıştır

Yanıt Açıklaması: Bentham, bu genel yarar ilkesini gerçekleştirebilmek için hazcı hesaplama (hedonic calculus) denilen, hazları ve acıları ölçümleme yolunu önermiştir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: 1755’ te doktora düzeyinde bir derece alarak üniversitede eğitmen olarak göreve başlayan Kant bu görevi yaklaşık 15 yıl sürdürmüş ve 1770’de mantık ve metafizik profesörü olarak atanmıştır. Kant bu dönemde sadece mantık, metafizik ve ahlak alanında değil, matematik, fizik, coğrafya, antropoloji, pedagoji ve mineroloji gibi alanlar üzerine de dersler vermiştir. Felsefesinin gelişimi bakımından bu dönem eleştiri öncesi olarak nitelendirilmektedir. Bu döneme ait başlıca yapıtları: Canlı Güçlerin Doğru Değerlendirilişi Üzerine Düşünceler adlı fizik tezi, 1755’de yayımladığı Genel Doğa Tarihi ve Gök Teorisi adlı çalışması, yine aynı yıl yayımladığı Ateş Üzerine başlıklı çalışması, Genel Doğa Tarihi ve  Gök Teorisi başlıklı çalışması , ve bunların yanı sıra Yer Ekseni Etrafında Dönerken Birtakım Değişikliklere Uğradı  mı?, Yer İhtiyarlıyor mu?, Deprem Üzerine gibi çoğu fiziki coğrafya alanına ait yazılardır. 1770’de Duyu Dünyası ve Düşünce Dünyasının Form ve İlkeleri başlıklı tezi ile profesör olarak atanmıştır. Bu tarih onun eleştirel döneme geçişinin de başlangıcı olmuştur. Kant’ın asıl eleştirel dönemi 1781’de yayımladığı Salt Aklın Eleştirisi (Kritik der reinen Vernunft) adlı yapıtıyla başlamıştır. Bu yapıtın ardından 1788’de Pratik Aklın Eleştirisi (Kritik der Praktischen Vernunft), 1790’da Yargı Gücünün Eleştirisi (Kritik der Urteildkraft) yayımlanmıştır. Bunların dışında Her Bir Metafiziğe Önsöylem (Prolegomena zu einer jeden künftigen Metaphysik), Ahlak Metafiziğinin Temelleri, Ahlak Metafiziği, Dünya Yurttaşlığı Bakımından Bir Genel Tarih Tasarımı, Sonsuz Barış Üstüne, Aklın Sınırları İçindeki Din, Pragmatik Bakımdan Antropoloji gibi yapıtları da yayımlanmış ve her biri kendi alanında ses getirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Üst-insanın Nietzsche tarafından tam bir açıklıkla belirlendiği söylenemez, ama bu kavram, insan için bir hedef ve uyarı olacaksa ona belli bir içerik verilmesi gerekir. Nietzsche’nin söylemek istediği şey, “Zihinsel gücün, karakter ve istenç gücünün, bağımsızlık, tutku, beğeni ve dış görünüşün olanaklı en yüksek gelişimi ve bütünleşmesi” biçiminde algılanabilir: Üst- insan, tutkularının kaosunu düzenleyebilen, karakterine bir biçim verebilen ve yaratıcı olan bir kişidir, yaşamın korku odaklarının farkında ve yaşamı içerlemeye düşmeksizin onaylayan bir kişidir. Bu açıdan kadın ve erkek arasında da bir ayrım yoktur.

Yanıt Açıklaması: Karl Heinrich Marx (1818-1883) Hegel’in geniş kapsamlı idealist evren siteminin diyalektik ögesini alıkoyarak maddeci temellerde yepyeni ve kuşatıcı bir evren sis­temi geliştirdi.

Yanıt Açıklaması: Hegel "öznel tin"i açıklarken Antropoloji, Tinin Fenomenolojisi ve Psikoloji olmak üzere üç başlık belirlemiştir. Antropoloji başlığı altında Hegel, fiziksel dünyadaki doğal bir varlık olarak ruh (spirit) ile ilgilenmektedir: Duyarlı, duygulu bir özne olarak ruh, mutlak’ın, tin ha^linde kendine geldiği ilk adımdır; bir başka deyişle de mutlakın doğadan özgürleşmesinin ilk basamağı ol­ maktadır. Hegel öznel tinin bundan sonraki aşamasını Tinin Fenomenolojisi başlığı altın­da inceler. Bu alanda ele aldığı kavramlar duyu deneyimi, algı, anlama yetisi, arzu, öz­ bilinç, efendi­-köle diyalektiği ve akıl gibi kavramlardır. O¨znel tinin açıklanmasında Hegel’in belirlediği üçüncü adım Psikoloji alt başlığıdır. Bu başlık altında Hegel, niyet etme, temsil et­me, anımsama, imgelem, bellek, düşünce, pratik itkilerin-­dürtülerin betimlenmeleri, doyum sonrası arayışlar gibi zihinsel ve ussal edimlerin betimlenmeleriyle uğraşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Hegel iki öne sürümde bulunur: 1. Bilinemeyen bir kendinde-varlık kabul edilemez. 2. Gerçekliğin doğası düşüncedir, sonul gerçeklik mutlak ideadır. Bu durumda tüm gerçeklik, yani evren, mutlak idea’nın bir açınımından başka bir şey değildir. Bilgi deneyle başlar ama deneyden doğmaz sözü Kant'a, Doğuştan bilgi yoktur ve insan zekası doğduktan sonra dolmaya başlayan bomboş bir levha (tabula rasa)dır sözü ise John Locke'a aittir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Schopenhauer’in felsefe anlayışı dünya benim tasarımımdır tümcesinde özlü bir ifade bulur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Tüm ger­çeklik mutlak ideada bulunur ya da mutlak idea tarafından temsil edildir. Evren mutlak ideanın açınımından ibarettir. Bu açınım süreci çemberseldir, yani sonul amaç başlangıçta erek olarak koymuştur. Mutlak, nesnesi kendisi olan düşünmedir, yani kendini düşünen öznedir

Yanıt Açıklaması: Yeterli Neden İlkesi nin dört formu şunlardır: Fiziksel nesneler, matematiksel objeler, soyut kavramlar, ben bilgisi. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğanın tümündeki istencin tüm-gücü insan varolanları için kötümser içerimler taşımaktadır.

Yanıt Açıklaması: Karl Heinrich Marx (1818-1883) Hegel’in geniş kapsamlı idealist evren siteminin diyalektik ögesini alıkoyarak maddeci temellerde yepyeni ve kuşatıcı bir evren sistemi geliştirdi. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Bilginin amacı mutlak gerçekliği, kendi uğruna tanımak ya da bilmek değil, bilgi alanına egemen olmaktır.

Yanıt Açıklaması: Schopenhauer’a göre, istenci yadsıyan insan dünyayı yokluk olarak görür. Bu durumda ölüm olgusu da bütünsel bir yokolma anlamına gelir mi? Schopenhauer açıkça belirtmese de istenci yadsımış insan için ölümün bütünsel yokoluş anlamına geldiğine işaret ediyor gibidir. Aslında bir başka olanağın varlığından da söz eder. Kendinde-şeyin bilmediğimiz ve bilemeyeceğimiz yüklemlere sahip olması olanağı söz konusu olabilir. Eğer böyle ise istenç kendini yadsıdığında geriye bunlar kalabilir. Bu şekilde kendini yadsıma yoluyla erişilen ve hiçliği önleyen bir koşula ulaşılabilir. Bu bir bilgi durumu olamaz. C¸ünkü özne-nesne bağı fenomenle ilişkilidir. Geriye gizemcilerin bulanık terimlerle betimlediği başkalarına iletilemez deneyim kalmaktadır. Ne var ki felsefe bu tür deneyimler üzerine bir şey söyleyemez. Felsefenin uzanabildiği düzeydeki kendinde-şey istençtir. İstencin yadsınması her şeyin yadsınması demektir. "Eğer istenç kendine döner ve kendini ortadan kaldırırsa geriye yokluk kalır."

Yanıt Açıklaması: Nietzsche’ye göre gerçek kültür Dionysos öğesi olan yaşam güçlerinin, Apolloncu öğeler olan biçim ve güzellik sevgisiyle birliğinden doğacaktır.

Yanıt Açıklaması: Nietzsche’ye göre insan esnek bir varlıktır. Kendini aşmaya, taze olanakları olgusallaştırmaya yeteneklidir. Bu nedenle bir görüşe, bir amaca, bir yön duygusuna gereksinim duyar. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Schopenhauer, Kant’ın da kabul ettiği gibi, zihnimizin İngiliz empiristlerinin öne sürdüğü gibi salt gördüklerinin edilgin bir alıcısı değil, tersine duyusal materyali şekillendirici ve düzenleyici olarak etkin bir rol üstlendiğini kabul etmiş oldu. Bu zihinsellik, duyarlılığı ve anlama yetisini de kapsayan, algılayan olarak bizimle belirlenmiş nedensel ilişkiler içinde duran, dışsal, nesnel fenomenlerin bir dünyasından bizi haberdar eden duyusal verileri sağlamaktadır. Nedensellik ile birlikte, duyarlılığın formları olarak uzay ve zaman anlama yetisinin biricik kategorileri olarak kabul edilirler. Burada Schopenhauer, gördüğümüz gibi, Kant’tan ayrılıp duyarlık ile anlama yetisini birleştirerek duyarlılığın formlarını anlama yetisinin kategorileri ile aynı zihinsellik düzleminde birleştirmiş olmaktadır

Yanıt Açıklaması: Schopenhauer’ın dediği biçimiyle, istenç edimidir; yani kendinde-şeyin en belirgin en sıkı tezahürüdür. Şu hâlde bu, doğruluğa giden biricik dar kapıdır, yani istencin her bir kişinin özü olduğunun keşfidir.