Moders Felsefe 1

Yanıt Açıklaması: Locke, bilginin duyu deneyimiyle başladığını savunan biri olarak aklın doğuştan idelerle donatılı olduğu fikrine karşı çıkmıştır. Locke’a göre bu idelerin başında, “a, a’dır” ve “hem a, hem -a olamaz” gibi temel mantık ilkeleri gelir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: iyi üzerine bir araştırma David Hume'a ait eserlerden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Birincil yönelimsel tümel adlar somut adlardır.

Yanıt Açıklaması: Cusanus, mutlak birliği temsil eden Tanrı bilgisine bu yolla, yani düşünme yetisi ile ulaşamayacağını anlar. Bu duruma Cusanus öğrenilmiş bilgisizlik (docta ignorantia) adını vermektedir. Bunun anlamı düşünüm yetisinin sınırlarını bilmesidir ve Tanrı bu sınırın ötesinde kalmaktadır. O halde Tanrı ya ulaşmanın başka bir yolu olmalıdır. Cusanus’a göre bu yol bir tür sezgi yolu, başka deyişle mistik bir aydınlanma yoludur. Bu şekilde kavrayış ya da kavramsal bilgi olmadan bir görünüm elde edilebilir. Bir başka deyişle Tanrı gönül gözüyle görülebilir.

Yanıt Açıklaması: Hobbes'a göre tümdengelimsel hipotetik yöntem felsefedeki uslamlamaların ana eksenini oluşturur.

Yanıt Açıklaması: 1755’de, Rousseau’nun politik ekonomi üzerine makalesi Ansiklopedi’de yayımlanır. 1758’de Politik Ekonomi Üzerine Söylev başlığı altında ayrı olarak yayımlanan bu makalede “ genel istenç ” düşüncesini ilk kez dile getirmiştir.

Yanıt Açıklaması: İdeler, onları üreten zihinlere bağımlı olarak varolurken zihin ya da ruhların her biri Tanrı’nın yaratımı olarak bağımsız bir biçimde vardırlar.

Yanıt Açıklaması: Adaleti bir etik erdem niteliği yapan şey ve tersine adaletsizliği yapan şey, kişisel çıkar değil, daha çok bir sempati duygusudur. Biz, sadece kendi kişisel çıkarımızı ilgilendirdiği için değil, ama öteki insanlarda bizim sempati-duygudaşlık aracılıyla paylaştığımız bir acı ve hoşnutsuzluk duyguları ürettiği zaman adaletsizliği kınarız ve mahku^m ederiz. Bu nedenle Hume’a göre insanların her birinin kendi kişisel çıkarı adaletin tesis edilmesinin kökensel güdüsüdür, ama kamusal çıkar demek olan duygudaşlık, ahlaksal onaylamanın kaynağıdır. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Voltaire, oldukça etkilendiği Locke’un deneyci görüşlerinin Fransa’da yayılmasına yardımcı olmuş, onun toplumsal ve politik görüşlerinin çoğunu benimseyerek bireysel özgürlük kazanımı için Kilise ve devlet kurumuna karşı savaşmıştır. Kiliseyi bilginin, aklın, zihinsel aydınlanmanın önünde engel olarak görüyordu. Voltaire gerçekte bir tanrıtanır idi. O da Newton gibi evrendeki düzenin Tanrı inancını haklı kıldığını düşünmekteydi. Bu durum Kilise’ye karşı savaşını daha kolay ve inandırıcı biçimde sürdürmesini sağlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Voltaire, maddi olmayan tözsel bir varlık olarak ruh kavramını gereksiz bir kavram olarak görmekteydi. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Montesquieu ilk olarak yasaların hükümetle ilişkilerinden söz eder. Ona göre cumhuriyetçi, monarşik ve despotik olmak üzere üç yönetim biçimi vardır. Bir cumhuriyet yönetimi demokratik bir nitelikte olabilir: Bu durumda halkın istenci yönetim erkini, bir başka deyişle en üstün gücü elinde tutuyor demektir. Cumhuriyet yönetimi bir aristokrasi biçiminde de olabilir. Bu durumda halkın sadece bir bölümü yönetim erkini elinde bulundurabilir. Monarşi yönetim biçiminde prens, devleti belli temel yasalarla uyum içinde yönetir. Kuşkusuz kendisine yardımcı ara güçler de vardır. Despotik bir devlette ise böyle temel yasalar yoktur. Bu şekilde yönetilen ülkelerde dinin etkisi fazladır. Din hükümleri yasaların yerini almış olarak görünür; dine daha yakın olarak, gelenek ve göreneklerin de yasa ayarında etkili olması çok rastlanan bir durumdur. Cumhuriyetçi hükümetin etik ilkesi yurttaşlık erdemidir. Monarşik hükümetinki onur, despotizminki ise korkudur.

Yanıt Açıklaması: Montesquieu göre politik özgürlük, güçlerin ayrılığı ilkesini gerektirir başka deyişle, yasama, yürütme ve yargı güçleri kesinlikle birbirlerinden ayrılmalıdır . Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Helvetius’a göre ahlakın en temel ilkesi “Kamu iyiliği en yüksek yasadır.” biçiminde dile getirilebilir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Helvetius'a göre insanların duyu düzeyini aşan bağımsız bir yetileri yoktur. Herhangi bir yargıda bulunmak bireysel düşünceler arasındaki benzerlikleri ya da benzemezlikleri algılamaktan ibarettir. Yargıda bulunmak, salt bir algılamaktır. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Ahlak görüşü bakımından o da öteki çağdaşları gibi ahlakı, teoloji ve metafizikten ayırmaya çalışmıştır: Ona göre ahlak öteki insanlara karşı ödevimizin bilincinde olmaktır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Hobbes’a göre felsefe nedensel açıklamayla ilgilenir. Konusu, oluşumunu tasarlayabileceğimiz birleşme ve çözülme özelliği taşıyan her türlü cisimsel şeydir. Bu yüzden oluşturucu süreçlerle var olmamış olan Tanrı ve tinsel varlıklar felsefeden dışlanmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Hobbes

Yanıt Açıklaması: Bahsi geçen üç yasa da Kepler Yasaları arasındadır. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Geulincx, Descartes’in zihin-beden düalizmini mantıksal temelde çözmeye çalıştı. Öncelikle Descartes’in cogitosunu kabul etti ve evreni anlayabilmek için cogitodan hareket etmek gerektiğini savundu.

Yanıt Açıklaması: Bu filozoflar grubu için felsefede aklın kullanımı, doğuştan düşüncelerden ya da kendiliğinden açık ilk ilkelerden türeyen büyük felsefi sistemlerin kurulması anlamına gelmiyordu. Bu anlamda bir önceki yüzyılın kurgul metafiziğine sırt çevirdiler. Onlara göre aklın kullanımı görüngülerin (fenomenlerin) kendilerine gitmek, gözlem yoluyla bunların yasalarını ve nedenlerini öğrenmekti. Bu nedenle, bilimsel düşünceye ve gelişmeye büyük katkı yapması bakımından Newton’un yapıtından da etkilenmişlerdir. Buna dayanarak, III numaralı ifadede yer alan bilgi yanlıştır ve doğru seçenekte yer almaması gerekir.