Moders Felsefe 1

Yanıt Açıklaması: Locke’un Ahlaksal ve Siyasal Görüşleri

Yanıt Açıklaması: Gerçekte obje ve duyum aynı şeydir, bunları birbirinde soyutlayamayız. Bundan dolayı bir obje algılanmış niteliklerin bir toplamıdır. Sonuç olarak var olmak algılanmış olmaktır (esse est percipi). Şu halde töz ya da madde asla algılanmamakta ya da duyulanamamaktadır. Bu durumda var olduğu söylenemez.

Yanıt Açıklaması: David Hume

Yanıt Açıklaması: 2

Yanıt Açıklaması: O¨nemli bir İngiliz empiristi olan Berkeley, Locke’un düşüncesindeki tutarsızlık- ları eleştirerek yola çıkmış ama empirizmini bir öznel idealizme ve immateryalizme sürüklemiştir. Her şeyden önce duyum ve düşünüm ayrımını eleştirerek bunlar arasında köklü bir farklılık olmadığını savunmuştur. Bunlar birbirlerini bütünleyen edimlerdir; duyuların sağladığı verileri zihnin düşünme yetisi kuşkusuz işlemek zorundadır. Aksi takdirde zihnimizde hiçbir ide kavram ve düşünce oluşamazdı. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Hobbes’a göre; “uslamlama adlara, adlar imgeleme, imgelem ise bedensel organların devinimlerine bağımlıdır.” Yani uslamlama yalnızca sözcükler arasındaki bağıntıları dile getirir

Yanıt Açıklaması: Voltaire, despotik, baskıcı otokrasiden nefret ediyordu. Onun ideali filozofların etkileriyle aydınlanmış iyiliksever bir tek erk idi. Halkı ‘ayaktakımı’ olarak adlandırıyordu, ona göre ayaktakımı her zaman ayaktakımı olarak kalacaktı. Özgürlük ve hoşgörü için daha iyi koşullar ve her alandaki sorunları çözecek araçlar tek erkin yönetimi altında da sağlanabilirdi. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Evrende bitişiklik Hume’a göre zihnin çağrışım mekanizmasının çalışma biçimlerinden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Malebranche duyum üzerinde ayrıntılı biçimde durmuştur. Ona göre bir duyumda dört öge bulunur. Bunlar nesnenin eylemi (örneğin parçacıkların devinimi), bedendeki duyusal düzenek (duyu organları, sinirler ve beyin), ruhtaki duyum ya da algı ve buna ilişkin ruhun ortaya koyduğu yargıdır.

Yanıt Açıklaması: Montesquieu'ya göre politik özgürlük, güçlerin ayrılığı ilkesini gerektirir. Buna göre yasama, yürütme ve yargı güçleri kesinlikle birbirlerinden ayrılmalıdır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Diğer Başka Empiristler

Yanıt Açıklaması: Hobbes’a göre tikel şeylerin çözümlemelerini yaparak en tümel ilkelere ulaşabilir, böylece onların nedenlerini bilebiliriz. Evrendeki ilk tümel neden devinimdir. Felsefe doğal ve politik cisimlerin devini ve eylem biçimlerini açıklamak durumunda olduğu için, insan doğası, zihinsel dünya ve Devlet, tıpkı fiziksel cisimler ve doğa oluşumları gibi düzeneksel olarak, yani etki tepki terimleri içinde açıklanabilir.

Yanıt Açıklaması: Fransız aydınlanmasının yazınsal simgesi durumunda olan ve aydınlanma sürecinin temel düşünce ve ideallerini yansıtan büyük kültür hazinesi Ansiklopedinin değişmez editörü olarak kendisine özgün bir yer yapan Diderot (1713-1784), felsefi görüşleriyle de aydınlanmanın önde gelen düşünürlerinden biri olmuştur. Birinci cildi düşün ve ülkü arkadaşı D’Alambert yayımlamıştır. Ansiklopediye katkı verenler içinde, Voltaire, Holbach, Helvetius, Montesquieu ve ekonomist Turgot da bulunuyordu. Ancak Bayle Ansiklopediye katkıda bulunmamıştır.

Yanıt Açıklaması: Locke maddi ve ruhsal tözleri kabul etmiş ama bilinemeyeceklerini savunmuştu. Berkeley maddi tözü reddetmiş ruhsal tözü benimsemişti. Hume ise tözü tamamen reddetti. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Reid'e göre, ayrıntılı bir şekilde dökümünü yaptığı sağduyusal ilkeler, temelinde,  dışımızda yer alan varlıkları algıladığımız biçimiyle bildiğimiz ya da kavradığımız ana sav olarak karşımıza çıkarlar ve salt realizm denebilen bu yaklaşım onları algılamadığımız zamanlarda da onlar var olduğunu savlar. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Diderot’un, kararlı bir felsefi görüşe sahip olduğunu söylemek kolay değildi. Doğal dinlerin belli bir zaman sonra yok olacağını, ama bunların temeli olan doğal dinin her zaman varlığını sürdüreceğini savunurdu. Bunları söyleyen Diderot, bir zaman sonra bu görüşü terk ederek, inşalara her türlü dinin boyunduruğundan kurtulmaları gerektiğini söylüyordu.

Yanıt Açıklaması: Hobbes’a göre zihin denen şey de beyindeki bir devinimdir; imge ve idealar bu devinim sonucu doğarlar. Beyin ve kalpteki devinimler maddesel bir tözün devinimleridir. Bu açıdan Hobbes bir maddeci olsa da, zihinsel oluşumlar konusunda farklı bir maddecilik sergiler; burada bilinçlilik durumları artık devinim değil, devinimin etkileridir. Yalın tutkular duygular, arzu, sevgi, korku, tiksinme, nefret sevinç ve üzüntüdür ve bunlar değişik biçimlere bürünürler. Hobbes, istenç konusunda ise insanların belli eylemleri düşünüp taşınarak gerçekleştirdiklerinin farkındadır ama bu düşünüp-taşınmayı duyguların terimleri içinde ele alır: “Şeyin ya yapılmasına ya da olanaksız olduğunun düşünülmesine dek sürdürülen istekler, tiksinmeler, umutlar ve korkuların toplamı düşünüp taşınma dediğimiz şeydir. Hobbes’a göre istençli edimler hayvanlarda da vardır. Hobbes’a göre insanda hoşlanmaya ya da mutluluğa yol açan şey iyi, hoşnutsuzluğa ya da mutsuzluğa yol açan şey kötüdür. Bir insanın isteğinin ya da arzusunun nesnesi ne olursa olsun onun tarafından iyi olarak adlandırılacak, nefretinin ya da tiksinmesinin nesnesi kötü ve değersiz olacaktır. Yani iyi ve kötü göreli kavramlardır; mutlak iyi ve kötü yoktur. İyi ve kötü arasında ayrım yapmak için nesnelerin kendilerinden alınan ortak bir ölçüt de bulunmaz. Bu konuda ölçüt bireyin kendisidir. İyi ve kötü bireyin istençli edimlerine bağlıdır.

Yanıt Açıklaması: Diderot, doğal dinlerin belli bir tarihte ortaya çıkıp belli bir zamanda yok olacağını, oysa bunların tümünün temeli olan doğal dinin her zaman varlığını sürdüreceğini savunuyordu. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Hobbes’a göre cisimler doğal cisim ve devlet olmak üzere ikiye ayrılır. Doğal felsefe doğal cisimleri, Yurttaşlık felsefesi devleti ele alır.

Yanıt Açıklaması: Oxford’da Skolastisizm ve Aristoteles dersleri alan kişi Thomas Hobbes'tur.