Felsefe

Yanıt Açıklaması: Mitoloji dışındaki diğer alanlar rasyonel açıklama ve akıl ile ilerlerken, mitoloji efsanelerle ve anlatılarla ilerler.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: İlk üç madde, bilim felsefesinin alanına girmektedir. Bilişsel araçlarımızın yanılabilirliği konusu ile epistemoloji alanında  ilgilenilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Dile dayalı bir felsefe anlayışını cisimleştiren ve daha ziyade kavram analizi çalışmalarıyla belirlenen analitik felsefenin önemli temsilcileri arasında Bertrand Russell (1872-1970), George Edward Moore (1873- 1958), Gilbert Ryle (1900-1976), Ludwig Wittgenstein (1889-1951) benzeri düşünürler bulunur.

Yanıt Açıklaması: Bilim felsefesi, 19. yüzyılın sonlarından itibaren özellikle doğa bilimleri alanında yaşanan büyük değişimler bilim ve teknolojinin, etkisini kültürün bütün alanları üzerinde hissettiren yayılımı da bilimi felsefe yoluyla anlama ve değerlendirmenin zorunluluğunu hissettiren alan olarak ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Sentetik önermeler, bize dünya hakkında yeni bilgiler verip dünyaya dair bilgimizi arttırırlar. Karşıtlarını olumlamanın bir çelişki yaratmadığı önermelerdir. Ayrıca bir tümcenin doğruluğuna ya da yanlışlığına gözlem ve deney yoluyla karar verilebilir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Pragmatist doğruluk anlayışı, doğruluğun başka bir özelliği, yani doğru inanç ya da önermelerin eylem için iyi bir temel ya da rehber olmaları özelliği üzerinde yoğunlaşır ve bu özelliğin doğruluğun özünü meydana getirdiğini savunur. Bu yüzden bahsedilen doğrulama yöntemi pragmatist doğuruluk anlayışı kapsamına girer.

Yanıt Açıklaması: Bilim felsefesinde, doğadaki dengesizlik değil doğanın düzenliliğine duyulan inançları eleştirel bir incelemeye tabi tutar.

Yanıt Açıklaması: İnsan zihninin dış gerçekliği olduğu gibi değil kendisine göründüğü şekliyle bildiğini öne süren epistemolojik idealizmin iki biçimi vardır. Bunlardan ilki "transendental epistemolojik idealizm", ikincisi, insan zihninin ancak kendi zihin içeriklerini bilebileceğini öne süren "içkin epistemolojik idealizm"dir.

Yanıt Açıklaması: Berkeley, modern bilimin materyalizme götürmesinden endişe ediyordu. Bilim güç kazanınca, ondan materyalizmin çıkması kaçınılmazdı. O, materyalizmden ise ateizmin doğacağını düşünüyordu. Çünkü maddenin gerçek olduğunu öne süren materyalizm, evrende ne ilahî ne de bireysel ruha yer bırakır. Ateizmden ise hiçbir değerin olmadığını, Tanrı’nın yokluğunda “her şeyin mubah olduğunu” öne süren görüş olarak nihilizmin çıkması kaçınılmazdır. Berkeley, bunun Avrupa Uygarlığı için bir felaket olacağını düşünmüştü. Bu duruma engel olmak için bir misyoner gibi Avrupa ve Amerika’nın her yanını dolaştı; insanlara vaazlar verdi. Felsefesinde ise gerçekten var olanın zihin ya da ruh olduğunu söyledi; “var olmak algılanmış olmaktır” derken maddenin varoluşunu zihnin varoluşuna indirgedi.

Yanıt Açıklaması: Aristoteles, öncelikle yalnızca haber kipindeki cümlelerin bir doğruluk değerine sahip olabileceğini, yani hüküm veren, bir şeyin var ya da vakıa olduğunu bildiren yargılı cümlelerin veya önermelerin bir doğruluk değeri alabileceğini öne sürmüştü. Onun bakış açısından da mütekabiliyetçi doğruluk, doğru önermenin dile getirdiği veya karşılık geldiği olguyla aynı yapıya sahip olması durumunu ifade eder. Buna göre, doğruluk cümle ya da önermelerin bir özelliği ve gerçekliğin bir fonksiyonu olup gerçekte olanı olduğu gibi yansıtan, yani gerçeklikte birleşik olanı birleşik, ayrı olanı da ayrı gösteren önerme doğrudur. Söz gelimi “Kar beyazdır” önermesi kar ile beyazlık gerçekte birbirinden ayrılmaz veya birleşik olduğu için doğrudur. Oysa “Kar siyahtır” önermesi gerçekte ayrı olanı birleşik gösterdiği için yanlış olmak durumundadır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Berkeley, bu alanda çalışmalar yapmış ve varoluşcu düşünce sistemine katkıda bulunmuştur.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Karl Popper, bilimin tümevarıma dayandığı düşüncesini reddeder.

Yanıt Açıklaması: Mantıkçı pozitivistlerin geliştirmiş olduğu doğrulanabilirlik ilkesinin öngördüğü anlamlı doğrular ya da disiplinler listesinde, mevcut haliyle din, metafizik ve normatif etiğe olduğu kadar sosyal bilimlere de yer yoktur. Onlar toplum bilimleriyle insan bilimlerinde pek çok muğlaklık, belirsizlik bulunduğunu; söz konusu muğlaklık ve belirsiz anlamlılıkların doğrulamacı anlam teorisinin uygulanması suretiyle bertaraf edilebileceğini söylerler. Söz konusu bilim felsefesi anlayışı, insan bilimleriyle toplum bilimlerinde de daha sonra doğa bilimlerinin metodolojisine başvurulması koşuluyla gerçekleşecek benzer bir keşif ve açıklama başarısına erişilmesini öngörür.

Yanıt Açıklaması: Neyin gerçekten var olduğu, varlık bakımından neyin geçici, neyin kalıcı olduğu konusunda meraka düştüğümüz olmuyor mu? “Varlık sadece madde midir yoksa maddeye ek olarak ruh da var mıdır?” sorusu kadar temel bir soru olabilir mi? Maddeyle zihin arasındaki bir ilişki olup olmadığı, evrende bir nedenselliğin hüküm sürüp sürmediği; sürüyorsa eğer, bunun özgürlüğümüzü nasıl etkilediği hepimizi ilgilendiren sorulardır. Varlıkla ilgili bu türden sorularda yardımımıza koşan felsefe dalı, metafizik ve zihin felsefesi dir.

Yanıt Açıklaması: Popper'ın görüşüne göre de yapılması gereken en önemli şey, ampirik ya da deneysel bilimi, metafizik ve özellikle de sözde-bilim türü benzeri onunla karıştırılabilecek başka iddia ya da önerme kümelerinden ayırmaktı. Gerçek bilim, bilim kisvesi altında ortaya çıkmakla birlikte, gerekli bilimsellik ölçütünü yerine getiremeyen Marksist tarih teorisi veya Freudçu psikanaliz benzeri sözde-bilim den nasıl ayrılabilirdi? Popper, anlam ile anlamsız arasındaki ayrımın anlamlı söylemin sınırlarını daraltırken bilimsel önerme ya da kuramların kesin sonuçlu olarak doğrulanamaması gerçeği bir yana, doğrulanabilirliğin, bilimi sözde-bilimden ayıramadığını gördü. Ona göre, fizik gibi gerçekten bilimsel olan disiplinlerin sözde bilimlerde bulunmayan temel bir özelliği, ortak bir yönü paylaşması, dahası bu ortak özelliğin gerçek bilimlerde bulunması gereken mantıksal yapıyla ilgili bir özellik olması gerekir. Bu ise bilime sınır çekme, bilimi sözde bilimden ayırma probleminin, aslında bilimsel teorilere özgü mantıksal yapıyı ortaya çıkarmakla ilgili bir problem olduğu anlamına gelir. Onun bakış açısından bilimle ilgili en temel, en belirleyici mantıksal olgu, bilimsel teorilerin ampirik verilerle sınanabilmesidir. Buna göre, örneğin fizik biliminde bir teori, yanlış olduğu ortaya çıkan bir öndeyide bulunursa onun yanlış olması gerekir.