Final Sınavı - Ortaçağ Felsefesi 2

Soru 1:

Aşağıdakilerden hangisi Gazzali’nin bilgiyi ararken şüpheci ve eleştirel bir şekilde yaklaşmada kendine sorduğu sorulardan biri değildir?

A) Aklın yaptığı çıkarım ve önermeler gerçekten güvenilir ve sarsılmaz bilgiler midir? B) Değerlendirme yapan ve güvenceyi bize sağlayan nedir? C) Aklın duyu algılarındaki yanılmaları göstermesi gibi aklın ortaya koyduğu yargılardaki yanlışları gösterecek bir başka “hâkim” olamaz mı? D) Akıl her türlü bilgiyi edinmede yetersiz mi? E) Ölüm ötesi hayata göre bu dünya hayatı bir tür uyku, burada olup bitenler de bir tür rüya olamaz mı?

Soru 2:

Gazzâlî’nin İbn Sina ile hesaplaştığı eser hangisidir?

A) Filozofların Tutarsızlığı B) Makâsıdü’l-felâsife C) Mi’yârü’lilm D) Tehâfütü’l-felâsife E) Mişkâtü’l-envâr

Soru 3:

İbn Sînâ’nın nefs anlayıfşı bağlamında aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Nefsin varlığı bedenden bağımsızdır. B) Nefsin varlığı bedenden öncedir. C) Nefsin varlığı ölümden sonra devam eder. D) Nefsin farklı güçleri bir bütün oluşturur. E) Nefis ölümsüz bir cevherdir.

Soru 4:

İbn Rüşd’e göre insanın varlık gayesi nedir?

A) Mahiyet B) Nefs C) Mantık D) Hakikat E) Akıl

Soru 5:

Gazzali yöntemli şüpheciliğini hangi eserinde ortaya koyar?

A) El Munkız B) Müsned C) İhya D) Şifa E) Burhan

Soru 6:

Ibn Sînâ’ya göre felsefenin amacı ve işlevi seçeneklerden hangisi ile açıklanabilir?

A) İnsanın kendini tanıması B) İnsanın yetkinleşmesi C) Bilimin gelişmesi D) Dini öğretilerin anlaşılabilmesi E) İnsanın fıtratı gereği var olan merakını giderebilmesi

Soru 7:

Fârâbî varlığı, en yetkin olandan yetkinliğin en alt düzeyinde bulunana doğru inen bir sıradüzeni içinde yorumlar. Bu düzende en altta bulunan varlık düzeyi aşağıdakilerden hangisidir?

A) İlk Sebep B) Nefis C) İlk madde D) Suret E) Madde

Soru 8:

Fatih Sultan Mehmed Han, Medaris-i Semaniye’yi yaptırıp kanuna göre iş görülüp okutulsun diye vakfiyesinde yazmış olduğu, okutulmasını istediği dersler aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

A) Kelâm-felsefiyat ve Tasavvuf-felsefiyat B) Haşiye-i Tecrîd ve Şerh-i Mevâkıf C) Hidâye ve Ekmel D) Şerh-i Makâsıd – Tehâfüt E) Fusûs ve Fütûhât

Soru 9:

Aşağıdakilerden hangisi İbni Sina’nın kitaplarından biridir?

A) İşaretler ve Tembihler B) Beş Bölüm C) Mutluluğun Kazanılması D) Aklın Anlamları E) Ruh Sağlığı

Soru 10:

Aristoteles’in eserlerini onun doktrinine bağlı kalarak şerhettiği için İslam aleminde “eş-şarih”, Latin dünyasında da “commentator” olarak tanınan İslam bilgini kimdir?

A) İbn Rüşd B) İbn Sina C) Farabi D) Gazzali E) Razi

Soru 11:

İbn Rüşd’e göre aklın kaç işlevi vardır?

A) Üç B) Dört C) İki D) Beş E) Altı

Soru 12:

Aşağıdakilerden hangisi Gazzâlî’nin gerçek bilgi ve yöntem anlayışını oluşturan temel ilkelerine ters düşecek bir yaklaşımdır?

A) Varlığın hakikatini kavrama ve gerçek bilgiye ulaşmayı sağlayacak olan en önemli güç, gerçeği öğrenme isteğinin bir tutku halini almasıdır. B) Bir araştırma yaparken, varılmak istenen hedef ile ona ulaştıracak olan yol ve yöntemin iyi belirlenmesi, araştırıcının dikkat etmesi gereken hususların başında gelir. C) Gerçek aranırken, konuyla ilgili bütün görüş ve akımlar, hiçbiri göz ardı edilmeksizin ve önyargıdan uzak olarak, ciddî bir yaklaşımla gözden geçirilmeli ve anlamaya çalışılmalıdır. D) Sadece gerçeğin peşinde olan bir ilim insanı herhangi bir bilgi veya düşünceyle karşılaştığında on kim tarafından ortaya konulduğuna azami ehemmiyet göstermelidir. E) Araştırmanın başlangıcından bitimine kadar her aşamada konuyla ilgili her şey ciddiyetle ele alınmalı, gerçeği arama konusundaki samimiyet ve titizlik elden bırakılmamalıdır.

Soru 13:

İbn Sina'ya göre zihinde bulunan bir şeyin dış dünyada bir karşılığı olmayabileceği kuşkusu nun felsefi anlamda ana sebebi nedir?

A) İnsanın kararsızlığı B) Gözlem yetersizliği C) Zihinde bulunan şeyin neliği ile varlığının ayrı olması D) Zihinsel olanın nelik, dışarda olanın varlık taşıması E) Yalnızca zihinsel olanın varlık taşıması

Soru 14:

Gazzali aşağıdakilerden hangisini kesin bilgi önünde engel olarak görür?

A) Kanıt B) Aktarma bilgi C) Burhan D) Delil E) Vahiy

Soru 15:

Gazzali'ye göre aşağıdakilerden hangisi burhanî bir bilimdir?

A) Fizik B) Metafizik C) Siyaset D) Ahlak E) Sanat

Soru 16:

Gazzâlî’nin “kendi kendime dedim ki, benim amacım sadece her fşeyin gerçek bilgisine ulaşmaktır; o halde gerçekte bilginin ne olduğunu araştırmak gerekir.” cümlesinden seçeneklerdeki yargılardan hangisi veya hangileri çıkarılabilir? I. Şüpheci bir tutuma sahiptir. II. Eleştirel bir yaklaşım gösterir. III. Epistemoloji ile ilgilidir.

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

Soru 17:

Taşköprülü-zâde’ye göre ilimler kaç grupta toplanır?

A) İki B) Üç C) Dört D) Beş E) Altı

Soru 18:

Meşşâî, Yeni Eflâtuncu, Maniheist, Hermetik ve gnostik karakterli bilim, felsefe ve kültürlerin sentezini içeren, ansiklopedik kaynak niteliğinde ve İbnü’l-Arabî en önemli eseri aşağıdakilerden hangisidir?

A) el-İktisâd fi’l-i’tikâd B) Mişkâtü’l-envâr C) Envâru’l âşıkîn D) Resâ’ilü İhvâni’s-Safâ E) el-Mebâhisü’l-meşrıkiyye

Soru 19:

Gazzâlî’nin “Şüphecilik süreci” ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Apaçık olduğu söylenen bilgileri şüphe süzgecinden geçirmemiştir. B) Bütün insanlarda ortak olan duyu bilgisine şüpheyle bakmamıştır. C) Şüphecilik onu aklın apaçık önermelerinin güvenilirliği sonucuna götürmüştür. D) Kesin bilginin her türlü şüphe ve hata ihtimalinden arınmış olması gerektiğini düşünmüştür. E) Şüpheyi buhrana dönüşecek boyuta taşımamıştır.

Soru 20:

İbn Sînâ’ya göre kaç tür nefis vardır?

A) Dört B) Beş C) Üç D) İki E) Altı