Yurttaşlık ve Çevre Bilgisi

Yanıt Açıklaması: Özgürlük kavramıyla kıyaslandığında daha somut bir görünüme sahip olan ve çağdan çağa, yönetimden yönetime, toplumdan topluma değişebilen hak kavram; kişinin kullanabileceği yetkileridir. Haklar, hukuki yollar ile güvence altına alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal devletin eylemlerinde, işgücü, sendika hareketleri ile bağlantı kuramadığı alanlarda, haklarının zarara uğramaması için, asgari ücret gibi bir fiyatlandırma ile güvence altına alınması sağlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Özellikle Avrupa’da CCP (Cities for Climate Protection-İklim Değişikliği ile Mücadele Eden Şehirler) uygulaması ile, yerel yönetimler bağlamında çeşitli faaliyetler yürütmektedir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Robert Maclver, topluluğu; “birlikte yaşayan, birbirini şu ya da bu özgün çıkarda değil de kendi yaşamlarını ilgilendiren tam ve yeterli çıkarlar bütününü paylaşan” bir grup insan olarak tanımlamıştır. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Negatif Haklar: Devletin müdahale etmemesi gereken haklar negatif haklardır. Temelinde öz­gürlük düşüncesi olan haklardan kişiler mahrum bırakılamaz. İnsanın din ve vicdan hakkı, ifade öz­gürlüğü hakkı, özel hayatının özel kalması hakkı, istediği partiyi destekleme hakkı negatif haklardan bazılarıdır. Devlet kişinin bu hakları söz konusu olduğunda herhangi bir müdahalede bulunmama­lıdır. Çünkü bu haklar başkasına zarar veren haklar değildir.

Yanıt Açıklaması: Weber zaman içerisinde değişen devlet fonksiyonlarını; • Klasik: Devletin vergi toplama, adalet, güvenlik, eğitim, sağlık, güvenlik gibi temel görevleri • Kaynakları harekete geçirici: Devletin tarım sanayi ve ulaşım sektörünü topladığı vergiler yolu ile destekleyen mali politikaları • Sosyal: Devletin toplumda çocuk, yaşlı, hasta ve özürlülere yapılan maddi ve sosyal desteği • Hakemlik: Devletin özel sektörün ortaya çıkması ile kamuya ait işletmeleri devrettiğinden kamu ve özel sektör arasında devletin hakem görevi şeklinde açıklamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de laiklik teriminden önce asrilik biçiminde bir sözcük kullanılmıştır. Terimi “muasırlaşmak” biçiminde kullanan Ziya Gökalp, 1917 yılında toplanan İttihat ve Terakki Kongresi’ne sunduğu öneride şeyhülislamlığın kaldırılmasını teklif etmiştir. Daha sonra, hukuki zemindeki karşılığı ise 1924’te gündeme gelmiş ve “Halifelik” Makamı’nın kaldırılması ile birlikte, Türkiye’de yeni bir dönem başlamış ve 1937 yılında anayasadaki yerini almıştır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Anglo-Sakson dünyasında dinden etkilenmeyen anlamında kullanılan sekülerizm kavramı teokrasinin karşısında konumlanmıştır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Machiavelli, Roma ve Antik Yunan araştırmalarında, sosyal yaşamı baz alan incelemelerde bulunduğundan, bu konudaki etkisi belirgin olarak Batı düşünce sisteminde hissedilmiştir. Avrupa’nın, Yunan kültürü üzerine inşası sırasında ortaya çıkan kalıplar ve laik anlayışa bakış da bu temeller üzerine oturtulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Maslow’a göre ihtiyaçlar sırası ile fizyolojik, güvenlik, ait olma, değer verme ve kendini gerçekleştirme olarak adlandırılmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal devlet, imparatorlukların çöküşü ve oluşmuş iktisadi gerilimin üstesinden gelinmesi üzerine ortaya atılmış fikri bir oluşumla ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde Şanlıurfa Göbeklitepe’de yapılan kazılar sonucunda arkeologlar dünyanın en eski yerleşim yerini ortaya çıkarmıştır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal devletin temel anlamdaki faaliyetleri, birey ve toplumun yararını maksimize edecek bütünlükleri simgelemektedir. Bu doğrultuda bakıldığında, sosyal devletin günümüzdeki faaliyetlerini şöyle sıralamamız mümkündür: Halkın çalışma hakkını sağlamak ve çalışması esnasındaki riskleri denetleyici unsurlar oluşturmak Halkın işgücündeki problemlerle karşılaşmasına dair çözüm önerileri sunmak; grev hakkı, sendikal haklar ve pazarlık toplantılarını yasal çerçeveyle belirlemek. Emeklilik sistemi oluşturma yoluyla, sonrası ileri yaş grubunun geleceğini teminat altına almak. Adli durumlarda halkın can ve mal güvenliğini koruyarak özgürlüğü temin etmek Herhangi bir gelir seviyesi, farklılık (din, dil, ırk), cinsiyet ve eğitim seviyesi gözetmeksizin, tüm vatandaşlara eşit faaliyet sunmak. Engelli yurttaşların tüm ihtiyaçlarını, gerekli ölçülerde iş ve benzeri destekleri sağlama yoluyla temin etmek. Ücretsiz eğitim hizmeti sunarak; tüm toplumun bu eğitimden faydalanmasını sağlamak; eğitimlerinin devamlılığını takip etmek. Halkın tümünün kendi isteği göz önünde bulundurularak talep ettiği barınma hakkını yasalar çerçevesinde güvence altına almak. Hastanelerden ücretsiz ya da asgari biçimde ücretlendirilmiş çalışmalar bütünüyle, halkın faydalanmasını sağlamak; gerekli tedavileri birincil vazife olarak üstlenmek. Her türlü ulaşım sistemini faaliyete geçirmek ve rahat kullanım koşullarını oluşturmak

Yanıt Açıklaması: Sosyal devlet, kişilerin kendi yaşamlarını daha kolay ve güvence ile sürdürebilmeleri, birlik ve beraberliklerini koruyabilmeleri adına bağlandıkları devlet kavramının, iktisadi ve sosyo-politik güncellemeler ile yeniden yorumlanmış halidir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal devlet, kişilerin kendi yaşamlarını daha kolay ve güvence ile sürdürebilmeleri, birlik ve beraberliklerini koruyabilmeleri adına bağlandıkları devlet kavramının, iktisadi ve sosyo-politik güncellemeler ile yeniden yorumlanmış halidir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Toplum ve topluluk arasındaki farklar aşağıdaki şekilde sıralanabilmektedir: • “Toplumda ben, toplulukta biz duygusu egemendir. • Toplumda ikincil ilişkiler, toplulukta birincil ilişkiler vardır. • Toplumda dayanışma bireysel isteme bağlı, toplulukta ise ortak isteme bağlıdır. • Toplumda bireysel mülkiyet, toplulukta ortak mülkiyet egemendir. • Toplumda işbölümü heterojen nitelikli, toplulukta ise basit niteliklidir. • Toplumda kamuoyu öğretileri, kamu kuralları, moda, geçici zevkler ön plandadır. • Toplulukta gelenekler, örf ve adetler, inançlar önemlidir. • Toplum geniş boyutlu, topluluk ise dar boyutludur” (Kocabıyık’tan aktaran İçli, 2015:50). Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Kişiye hukukça tanınan meşru yetkiler yani, haklar olmadan özgürlüklerin gerçekleşmesi mümkün de- ğildir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: ICLEI (International Council for Local Environmental Initiatives – Yerel Çevre Organizasyonları Uluslararası Organizasyonu), bünyesinde gerçekleştirilen faaliyetlerle, çevrecilik faaliyetleri, yerel yönetimler bünyesinde vücut bulmaktadır.

Yanıt Açıklaması: “Halifelik” Makamı’nın kaldırılması ile birlikte, Türkiye’de yeni bir dönem başlamış ve 1937 yılında anayasadaki yerini almıştır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: İkinci Dünya Savaşı öncesinde yaşanan 1929 krizi ile birlikte pazarda yaşanan olumsuz gidişten etkilenmeyen tek ülke Türkiye Cumhuriyeti olmuştur.