Yurttaşlık ve Çevre Bilgisi

Yanıt Açıklaması: Felsefi olarak laiklik; inanma eylemi ile değil, akıl ve mantık yoluyla düşünme yetisidir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: On dokuzuncu yüzyıl seküler düşünürlerinden Friedrich Nietzsche (1844-1900), Hristiyanlığı da, öteki dinleri de kabul etmemiştir. Nietzsche’e göre, hiç bir din gerçekten doğru değildir.

Yanıt Açıklaması: Genel bir tanım kapsamında laiklik, din ve devlet işlerini birbirinden ayıran sistemdir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Maslow’a göre bu ihtiyaçlar sırası ile fizyolojik, güvenlik, ait olma, değer verme ve kendini gerçekleştirme olarak adlandırılmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: H. Spencer ise toplumları askeri ve sanayi toplumlar olmak üzere ikiye ayırmaktadır. Askeri toplumlar basit yapıda zorlayıcı, baskıcı bir rejimle yönetilen toplumlardır. Sanayi toplumları ise barışçı yönetimle yönetilen heterojen toplumlardır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı İmparatorluğu’nda insan haklarıyla ilgili ilk gelişmeler Avrupa’ya giden aydınların “Fransız İnsan ve Vatandaşlık Hakları Beyannamesi”ni on dokuzuncu yüzyılda Osmanlı’da etkili kılma çabalarıyla başlamıştır. Avrupa’ya giden genç aydınlar geri döndüklerinde toplumda Müslüman olanlarla olmayanlar arasında yaşanan eşitsizlikler, padişahın sınırsız gücü gibi konularda bir takım değişiklikler yapılması için harekete geçtiler. Bu hareketlenme 1808 yılında devletle zengin toprak sahipleri arasında Sened-i İttifak sözleşmesinin imzalanmasını sağladı.adişahın yetkilerini kısmen olsa da kısıtlaması bu belgeyi insan hakları noktasında önemli kılmaktadır. Çünkü o güne kadar egemenlik alanı hiç sınırlandırılmamış bir siyasal gücün belli bir grup için de olsa ayrıcalık tanımak zorunda kalması ileriye dönük herkesin bu hakları talep edebilmesine ortam hazırlamış olabilir. E seçeneğindeki 1921 Anayasası ise Ankara'daki TBMM hükümeti tarafından yapılmıştır. Bu nedenle doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Devlet, toplumu ilgilendiren düzenlemelerde, tüm kuruluşları ile birlikte hareket etmektedir. Bu doğrultuda, alt yönetim kadrolarının, uluslararası alanda bağlayıcılığı olan organizas­yonlara üyelikler gerçekleştirmek üzere, çalışmalarda aktif rol almaları söz konusu olabilmektedir. Bu faaliyetlerin çevresel çalışmalarla ilgili en önemli örneklerinden biri ICLEI isimli uluslararası çevre organizasyonudur. ICLEI (International Council for Local Environmental Initiatives – Yerel Çevre Organizasyonları Uluslararası Organizasyonu), bünyesinde gerçekleştirilen faaliyetlerle, çevreci­lik faaliyetleri, yerel yönetimler bünyesinde vücut bulmaktadır. 1993 yılında şekillenen organizasyon ile, çevresel anlamdaki yaptırımlar, çeşitli hedefler ve vaatler ile şekillenmektedir. Özellikle Avrupa’da CCP (Cities for Climate Protection-İklim Değişikliği ile Mücadele Eden Şehirler) uygulaması ile, yerel yönetimler bağlamında çeşitli faaliyetler yürütmektedir (ICLEI Europe, b.t.). Mevcut üyeler, büyükşehirlerin asli belediyeleri olduğu kadar, büyükşehirlere bağlı ilçe yönetimleriyle de oluşabilmektedir. Uluslararası alanda bağlayıcılığı olan bu yapıya üye olan yönetimler, beş ana hedef üzerinde yerine getireceklerine dair taahhüt vermektedirler. Bunlar sırasıyla; enerji çıktılarına ve çevresel etkilere dair tahmin raporları oluşturmak; çıktılardaki etkilerin azaltılması üzerine hedef geliştirmek; yerel çevre eylem planı oluşturmak; yerel politikaların uygulamaya konmasını ve devam ettirilebilir olmasını sağlamak için ölçüm çalışmaları gerçekleştirmek ve en nihayetinde bu politikalardan nihai sonuçlar elde etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal devlet, imparatorlukların çöküşü ve oluşmuş iktisadi gerilimin üstesinden gelinmesi üzerine ortaya atılmış fikri bir oluşumla ortaya çıkmıştır. Öncesinde ise, çeşitli ticari ve askeri grupların, ülkeler arasındaki anlaşmalara bağlı iyileştirmeler ve ayrıcalıklara sahip olunması adına yapılan eylemler açısından bir temele sahip olduğu savunulsa dahi, ortaya çıkışı bu mevcut sistemin kırılması ile meydana gelmiştir. Doğru cevap B seçeneği.

Yanıt Açıklaması: Darüşşafaka, Sultan Abdülaziz’in onayıyla yoksul ve yetim çocukların eğitimi için kurulmuş olan bir kurumdur. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Sosyalist geleneklere dayanan ekonomik, sosyal ve kültürel haklardır. Bu haklar sanayileşme sürecinde işçi sınıfının mücadeleleri sonunda elde edilmiş haklardır. Sanayileşme ile birlikte güç ve değer kazanan işçi sınıfının hakları uluslararası düzeyde tartışılan bir noktaya gelmiştir. İkinci kuşak hakları bir başlık altında sıralamak gerekirse şu maddeler ortaya çıkar: Çalışma hakkı Sendikal haklar Adil ve uygun işte çalışma hakkı Sosyal güvenlik hakkı Ailenin, anneliğin, çocukların ve gençlerin korunması hakkı Yaşama ve sağlık standardı hakkı Eğitim hakkı Kültürel yaşama katılma hakkı. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: yiyecek, uyku, barınma ve üreme deyince insanın fiziksel ihtiyaçları aklımıza gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Maslow’a göre bu ihtiyaçlar sırası ile fizyolojik, güvenlik, ait olma, değer verme ve kendini gerçekleştirme olarak adlandırılmaktadır. Bu teoriye göre örneğin karnı aç bir insan öncelikli olarak açlığını gidermek ister, karnını doyurmak ister sevilmek, saygı görmek gibi ihtiyaçlarını düşünmez. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Tarım ve Orman Bakanlığı, mevcut fiziki coğrafya içerisindeki doğal yaşamın korunması ve alanların iktisadi anlamda yıpratılmadan mümkün oldukça dengeli biçimde sürdürülebilir halde işlevini yerine getirmesini hedefleyen çalışmaları gerçekleştirmektedir.

Yanıt Açıklaması: Laiklik felsefi olarak , inanma eylemi ile değil, akıl ve mantık yoluyla düşünme yetisi olarak açıklanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: İşçilerin herhangi bir hak kaybına uğramaması, diğer yandan sermayenin de gücünü kaybetmeden iktisadi pazardaki yerini muhafaza etmesini denetleyen bir unsuru gözetmektedir. Ancak bu noktadaki atlanmaması gereken en önemli husus, devletin birincil bir taraf olmadığıdır. Refah toplumunun devamı için, doğrudan bir taraf olmamaktadır. Doğrudan bir taraf olması, dengenin tek yönlü olarak kaybolmasına ve savunulan tarafın belli bir süre sonra negatif doğrultuda etki yaratacağı anlamına gelecektir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Eşitlik kavramı halk kitlelerince özgürlüğe nazaran daha somut, sürükleyici ve kavranması kolay bir kavram olarak görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Darülaceze kurumu Sultan İkinci Abdülhamid Han tarafından 1896’da açılmıştır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Sendikaların olduğu ve olmadığı bir sistem üzerine yapılan araştırmalarda sendikanın yapıları net biçimde ortaya konmuştur. Örneğin, tazminat hakları sendikada daha yüksek bir paya sahiptir. Tazminat hakları arasında farklılıklar sendika olmayan ortamlara göre daha azdır. Sendikalı işlerden istifa yollu çıkışlar daha azdır. Sendikalı işlerden çıkartılmak daha zordur. İş ve işveren arasındaki anlaşmalar ve ifadeler sendikalı işlerde daha ortak bir yapıya sahiptir. İşten çıkarma veya işte yükselmelerde, kıdeme verilen önem sendikalarda daha yüksektir ve son olarak sendikalı işlerdeki iş tanımı çok daha keskin hatlara sahiptir.

Yanıt Açıklaması: Kökeni itibariyle, Avrupa’daki Kilise otoritesine bağlı olmayan organları ifade etmek için kullanıldığı düşünülen bu tabir, laisizm, yani anlayışın bir mekanizmaya dönüşmesi ile birlikte, dilimize laik ve laisizm olarak aktarılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Ondokuzuncu yüzyılın sonunda bitmiştir. Doğru cevap C'dir.