Yurttaşlık ve Çevre Bilgisi

Yanıt Açıklaması: İbn-i Haldun, laik düşüncenin gerçek bir öncüsü olarak ortaya çıkmıştır. Devletin var oluşunu ve toplumların evrimini, tanrısal iradeye değil, toplumsal-ekonomik nedenlere dayandırarak açıklamıştır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Avrupa’ya giden genç aydınlar geri döndüklerinde toplumda Müslüman olanlarla olmayanlar arasında yaşanan eşitsizlikler, padişahın sınırsız gücü gibi konularda bir takım değişiklikler yapılması için harekete geçtiler. Bu hareketlenme 1808 yılında devletle zengin toprak sahipleri arasında Sened-i İttifak sözleşmesinin imzalanmasını sağladı.Padişahın yetkilerini kısmen olsa da kısıtlaması bu belgeyi insan hakları noktasında önemli kılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal güvenlik hakkı ikinci kuşak haklar arasında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: O¨zgürlük kavramıyla kıyaslandığında daha somut bir görünüme sahip olan ve çağdan çağa, yönetimden yönetime, toplumdan topluma değişebilen hak kavramı ise; kişinin kullanabileceği yetkileridir.

Yanıt Açıklaması: Modernite, aydınlanma düşüncesinin bir ürünü olarak aklın kullanımı ve gereklerinin yerine getirilmesi sürecinin bir ürünüdür ve toplumun toptan değişimi ile hareket eden bir yapıya sahip olmuştur. Modernitenin siyasi projesi, toplumsal ve siyasal yaşamı dönüştürerek, insan eylemlerini bu akıl çizgisi ile uyumlu bir toplumsal örgütlenme içine yerleştirmektedir.

Yanıt Açıklaması: İngiltere Krallığı’nın kökenine uzanan olaylar on üçüncü yüzyılla birlikte siyaset alanında bir takım değişikliklerin yaşanmasına neden olmuştu.Kralın yetkilerinin daraltılması gerektiği düşüncesi üzerine 1215 yılında taraflar arasında (Büyük Hürriyet Fermanı) Magna Carta Libertatum Ferman’ı imzalanmıştı. Fermanda yer alan “Kanuna uygun ve mahkeme kararı olmaksızın hiç kimse tevkif edilemez, hapsedilemez, ülke dışına çıkartılamaz, sürgün edilemez” maddesi insana haklarının yasal bir zemine oturtulması noktasında önem taşımaktadır.

Yanıt Açıklaması: Uzun süreli ilişki toplumun özelliklerinden biridir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: İlk devletlerin ortaya çıkışı tam olarak bilinmemektedir.

Yanıt Açıklaması: Kuçuradi’nin çalışmalarında bahsettiği sekülarizasyon, çağdaşlaşmanın ifade bulduğu bir sistemi ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Yazının icadından önceki çağlara genel olarak Taş Çağı adı verilmiştir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Held, devletin oluşum süreçlerini beş gruba ayırarak açıklamıştır: Geleneksel haraç toplayan devletler,Feodalizm: Bölünmüş otorite düzeni, Standenstaat, Mutlakiyetçi Devletler, Modern ulus Devletler

Yanıt Açıklaması: Althusser, devletin topluma ideolojisini benimsetmek amacı ile ideolojik ve baskı aygıtları oluşturduğu ve bu aygıtlar ile istenen toplumu oluşturmaya çalıştığını belirtmiştir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Laiklik, Batı toplumları içerisinde öncelikle Fransa’ da ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: “isteyen istediğini üretsin ve sisteme hareketlilik sağlasın” önerisini içeren reform paketleri Sovyet Rusya tarafından 1988’de denenmiştir. Doğru cevap A’dir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal devlet kavramı, sadece ülkenin iktidar yapısı altında değil, sorumluluk alanları çerçevesinde bütün yerel yönetimleri ile vücut bulan bir sistemi içermektedir. Devlet, toplumu ilgilendiren düzenlemelerde, tüm kuruluşları ile birlikte hareket etmektedir. Bu doğrultuda, alt yönetim kadrolarının, uluslararası alanda bağlayıcılığı olan organizasyonlara üyelikler gerçekleştirmek üzere, çalışmalarda aktif rol almaları söz konusu olabilmektedir. Bu faaliyetlerin çevresel çalışmalarla ilgili en önemli örneklerinden biri ICLEI isimli uluslararası çevre organizasyonudur. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Sigmund Freud’a göre; din bütün ifadelerini bilim ve deneyle ispatlamak zorunda kalmıştır ve dini fikirler, sadece psikolojik bir sürecin sonucudur.

Yanıt Açıklaması: Sekülerizm, tüm dünyevi işleyişte bireyleri özgürleştiren ve kişilerin yaptığı her icraatta onları dinsel ve diğer metafiziksel faktörlerin ve öğretilerin komutasından bağımsızlaştırmayı öngören bir yaklaşım olmakla birlikte, günümüz modern toplumlarında özellikle teknolojik gelişmelerle paralellik göstererek kolay kabul görmüş olması ve etkilerinin işleyişte en derine nüfuz edebilmesi bakımından da dikkat çeken bir olgudur. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Yazının icadı insanoğlu için dönüm noktası olmuş ve böylece tarih sonrası çağlar olarak adlandırılan İlkçağ, Yeniçağ ve Yakınçağ başlamıştır. Tarih sonrası çağların ortaya çıkmasının temelinde fetihler, ihtilaller ve keşifler gibi insanlığı etkileyen ve yeni bir dönemin açılmasına sebep olan siyasi olaylar yer almıştır.

Yanıt Açıklaması: Sadece özgür vatandaşların seçme ve seçilme hakkına sahip olduğu kusurlu bir demokrasi örneği olmasıyla eleş­tirilebilse de ileriye dönük demokrasi ve insan hakları adına ilk filizlenmelerin yeşerdiği dönem Eski Yunan’dır.

Yanıt Açıklaması: Akıl ve vicdan sahibi bir varlık olarak insanın hem sahip olduğu olanaklar alanını koruması hem de bu olanaklar ile daha yaşanılır bir dünya kurması ancak insan haklarının sağladığı koşullarla gerçekleşebilmiştir. Bu koşulların doğrudan veya dolaylı bir biçimde ortadan kaldırılmasına yönelik her girişim “adaletsizlik” kavramına işaret etmektedir. İnsan hakları bu adaletsizliğin giderilmesine yönelik bir talebi de ima^ etmektedir.