Yurttaşlık ve Çevre Bilgisi

Yanıt Açıklaması: İkinci Kuşak Haklar: Sosyalist geleneklere dayanan ekonomik, sosyal ve kültürel haklardır. Bu haklar sanayileşme sürecinde işçi sınıfının mücadeleleri sonunda elde edilmiş haklardır. İkinci kuşak hakları bir başlık altında sıralamak gerekirse şu maddeler ortaya çıkar: Çalışma hakkı, sendikal haklar, adil ve uygun iste çalışma hakkı, sosyal güvenlik hakkı, ailenin, anneliğin, çocukların ve gençlerin korunması hakkı, yaşama ve sağlık standardı hakkı, eğitim hakkı, kültürel yasama katılma hakkı.

Yanıt Açıklaması: Tarım ve Orman Bakanlığı mevcut fiziki coğrafya içerisindeki doğal yaşamın korunması ve alanların iktisadi anlamda yıpratılmadan mümkün oldukça dengeli biçimde sürdürülebilir halde işlevini yerine getirmesini hedefleyen çalışmalar gerçekleştirmektedir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, mevcut coğrafi düzen içerisindeki toplumsal yerleşme düzenini, sosyal çevre ile düzenli biçimde yapılandırılması ve gerekli ulaşım kanallarının oluşturulması üzerine odaklanmaktadır. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, yine aynı coğrafi şartlar altında, mevcut ülke iktisadi mekanizmasının dengesini koruyacak olan doğal kaynakların, verimli ve çevre ile uyumlu biçimde elde edilmesini, pazara kazandırılmasını sağlayan çalışmaları gerçekleştirmektedir. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ise, bahse konu olan çalışmaların, sosyal anlamdaki hakların korunması ve işlevselliklerini yitirmemesini hedefleyen çalışmaları yürütmektedirler. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, mevcut alan üzerinde çalışmasını sürdüren işletmeler ve bu işletmelerin yapılandırdığı sistemlerin yekpare biçimde işlemesini ve çalışma prensipleri esnasında bir uyum mekanizması yaratılmasını sağlamaktadır. Doğru Cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kralın yetkilerinin daraltılması gerektiği düşüncesi üzerine 1215 yılında tara?ar arasında (Büyük Hürriyet Fermanı) Magna Carta Libertatum Ferman’ı imzalanmıştır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kralın yetkilerinin daraltılması gerektiği düşüncesi üzerine 1215 yılında taraflar arasında (Büyük Hürriyet Fermanı) Magna Carta Libertatum Ferman’ı imzalanmıştı. Fermanda yer alan “Kanuna uygun ve mahkeme kararı olmaksızın hiç kimse tevkif edilemez, hapsedilemez, ülke dışına çıkartılamaz, sürgün edilemez” maddesi insana haklarının yasal bir zemine oturtulması noktasında önem taşımaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bürokrasi, latince “burra” (masaları kaplamada kullanılan koyu renk kalın kumaş) ve “kratos” (egemenlik, yönetim) sözcüklerinin bir araya getirilmesiyle türetilmiş bir kavramdır. Bu kavram, ilk kez, 1745 yılında Fransız iktisatçı Vincent de Gournay tarafından büroların artan egemenliğini betimlemek için kullanılmıştır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Laiklik bir devletin işleyişini neyin belirlememesi gerektiğinin altını çizerken; sekülerizm, toplumsal açıdan belirlemesi gerektiğini belirtmektedir. Laiklik, din ile devlet arasında yönetim ve yürütme açısından bir mesafe belirlerken; sekülerizm, dünyevi olanı, dünyevi işleri önemsemekle ilgili bir öğretidir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Vali, il özel idaresinin başı ve tüzel kişiliğinin temsilcisidir. Vali hem merkezi yönetimin taşra örgütü olan il yönetiminin başı, hem de bir yerel yönetim kuruluşu olan il özel idaresinin başıdır. Valinin görev ve yetkilerinden bazıları şunlardır: • İl özel idaresi örgütünün en üst yöneticisi olarak il özel idaresi örgütünü sevk ve idare etmek • İl özel idaresinin kurumsal stratejilerini oluşturmak, bu stratejilere uygun olarak bütçeyi hazırlamak ve uygulamak • İl özel idaresini Devlet dairelerinde ve törenlerde, davacı veya davalı olarak da yargı yerlerinde temsil etmek • İl genel meclisi ve encümen kararlarını uygulamak • İl özel idaresi personelini atamak • İl halkının huzur,esenlik, sağlık ve mutluluğu için gereken önlemleri almak olarak sıralanmaktadır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: 6771 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 16 Nisan 2017 günü yapılan halkoylamasında kabul edilmesi ile birlikte TBMM üye sayısı 550'den 600'e çıkarılmıştır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: John Locke insan hakları düşüncesinin gelişimi noktasında en önemli figürlerden biri olarak ortaya çıkmaktadır. Çünkü aynı dönemdeki toplum sözleşmesi öğretilerinden farklı olarak ‘yaşam-özgürlük mülkiyet-baskıya karşı direnme’ formülünü ortaya koyarak bireyin temel hak ve özgürlüklerini koruma adına bir siyasi yapılanmanın gerekliliğine dikkat çekmiştir.

Yanıt Açıklaması: Türk Dil Kurumu’nun tanımladığı biçimiyle özgürlük, “herhangi bir kısıtlamaya, zorlamaya bağlı olmaksızın düşünme veya davranma, herhangi bir şarta bağlı olmama durumu, serbestî” ve “her türlü dış etkiden bağımsız olarak insanın kendi iradesine,kendi düşüncesine dayanarak karar vermesi durumu” dur. Yani, insan hiçbir baskı ve zorlamaya maruz kalmadan düşünüp ve bu bağlamda kendi iradesiyle hareket ediyorsa özgürdür diyebiliriz. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Organize Sanayiler kurmak devletin çevre ile ilgili sorunlardaki yaptırımlarından bir değildir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’nin yerel yönetimler dışında fiilen ilişkiler kurduğu çevre örgütleri de bulunmaktadır. Bunlardan en önemlisi, Dış İşleri Bakanlığı’nın bizatihi ilişki içerisinde bulunduğu, Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP- United Nations Environment Program)’dır.

Yanıt Açıklaması: Kamu tüzelkişiliği, kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulur(B). İdarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolu açıktır(C). Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri,hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir(D).  İllerin idaresi yetki genişliği esasına dayanır.(E)

Yanıt Açıklaması: Laiklik kavramının hukuki zemindeki karşılığı 1924’ te gündeme gelmiş, Halifelik Makamının kaldırılması ile birlikte 1937 yılında anayasadaki yerini almıştır.

Yanıt Açıklaması: Normlar hiyerarşisi'nin  en tepesinde Anayasa yer alır.

Yanıt Açıklaması: Kitabın 57. sayfasında yer alan yurttaşların devlete karşı sorumlulukları incelendiğinde A,C,D ve E şıklarının yurttaşların görev ve sorumlulukları arasında yer aldığı ifade edilmişken B seçeneğinin devletin, vatandaşlarına karşı görev ve sorumlulukları arasında olduğu görülmektedir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Günümüzde sınırları çizilmiş ve çeşitli yönetim biçimleri ile yönetilen Birleşmiş Milletler’e üye olan 193 devlet bulunmakta kayıtlı olmayanlarla beraber sayı 206’yı bulmaktadır.

Yanıt Açıklaması: toplum ve topluluk arasındaki farklar aşağıdaki şekilde sıralanabilmektedir: • “Toplumda ben, toplulukta biz duygusu egemendir. • Toplumda ikincil ilişkiler, toplulukta birincil ilişkiler vardır. • Toplumda dayanışma bireysel isteme bağlı, toplulukta ise ortak isteme bağlıdır. • Toplumda bireysel mülkiyet, toplulukta ortak mülkiyet egemendir. • Toplumda iş bölümü heterojen nitelikli, toplulukta ise basit niteliklidir. • Toplumda kamuoyu öğretileri, kamu kuralları, moda, geçici zevkler ön plandadır. • Toplulukta gelenekler, örf ve adetler, inançlar önemlidir. • Toplum geniş boyutlu, topluluk ise dar boyutludur” (Kocabıyık’tan aktaran İçli, 2015:50). Doğru cevap D.

Yanıt Açıklaması: Cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde yürütme yetkisi ve görevi, doğrudan halk tarafından seçilen Cumhurbaşkanına aittir; yasama organının yürütmenin oluşmasında bir etkisi bulunmamaktadır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Merkezden yönetim ilkesinin dört temel özelliği vardır. Bunlar: • Tüm yönetsel hizmet ve faaliyetler bir merkezde toplanmıştır. Yurttaşlara sunulacak kamu hizmetlerine ilişkin karar alma ve uygulama yetkisi merkezdedir. • Merkezî yönetimin kendi hiyerarşisi içinde yer alan bir taşra örgütü vardır. • Merkezî yönetimin üstlendiği kamu hizmetleri hem merkezde hem de taşrada merkez görevlileri tarafından yerine getirilir. • Kamu hizmetlerinin yürütülmesi için gerekli gelir ve giderler de merkezde toplanmıştır (Eryılmaz, 2015). Doğru yanıt A'dır.